ترموکوپل چیست و برای اندازه گیری چه رنج دمایی‌ای مناسب است؟!

ترموکوپل ها دارای انواع مختلفی می‌باشند.

هریک از آنها برای یک رنج اندازه گیری دمایی مناسب بوده و ساختمان منحصر به خود را دارد.

اگر به دنبال روشی ایمن و مطمئن برای اندازه گیری دما هستید، ترموکوپل ها را از دست ندهید!

مدرس: مهندس فرزاد لطفی

ترموکوپل (بخشی از بسته INSTART)

ایراوب - طراحی و توسعه وب سایت

ترموکوپل در واقع یک زوجِ (couple) فلز می‌باشد.

همان طور که ملاحظه می کنید، دو فلز متفاوت (نیکل کروم و نیکل آلومینیوم) را به هم متصل کرده
و در نقطه اتصال (Hot Junction) ، دما یا حرارت را به ترمووکوپل می‌دهیم.

در نتیجه ولتاژی در حدود چند میلی ولت در دو سرِ ترمووکوپل ایجاد می‌شود.

این ولتاژ خیلی کوچک را می‌توان به کمک مدارات الکترونیکی نظیر یک اپ امپ تقویت کنیم، تا در حدود ۱~۵ ولت قرار گیرد.
سپس یک مقاومت ۲۵۰ Ω نیز در مسیر آن گذاشته و جریانی بین ۴-۲۰ میلی آمپر را دریافت خواهیم کرد.

ترموکووپل ها به طور کلی دارای رنج اندازه گیری ۲۰۰- ~ ۱۸۰۰ درجه سانتی‌گراد می‌باشند.

این روش از آنجا که توسط آقای سی بِک شناخته شد، به روش سی بک نیز معروف می‌باشد.

انواع ترموکوپل Thermocouple Type

با توجه به نوع فلزاتی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، ترموکوپل ها را به دسته‌های متنوعی تقسیم می‌کنند
که سه نوع اول، رایج ترین آنها می‌باشند.

از نظر دمای اسمی، هر نوع ممکن است در دماهای مختلفی استفاده شود،
ولیکن آنچه که به طور عملی و صنعتی عموما از آن استفاده می‌شود، در زیر آورده شده است:

J < 500℃

K > 500℃

۱۰۰۰ ℃ < S < 1800 ℃

جالب است بدانید که از نظر اسمی، تایپ J و تایپ K، هر دو می‌توانند بازه
۲۰۰- ~ ۱۲۰۰ ℃ را اندازه گیری کنند.

اما خاصیت خطی J در دماهای پایین تر از ۵۰۰ و K در دماهای بالای ۵۰۰ درجه منجر به این شده است که
از آنها در این بازه های دمایی، بیشتر استفاده شود.

یک مثال کاربردی برای استفاده از نوع S، می توان به استفاده از آن در حوزه فولاد و اندازه گیری دمای ذوب کوره ها اشاره کرد.