همه ما نام سیم ارت یا اتصال به زمین را شنیده ایم و می دانیم که جایگاه مهمی در تجهیزات الکتریکی دارد؛
اما بهتر است به طور علمی نیز با این سیم آشنا باشیم.

ما در این مقاله به بررسی دقیق تر و علمی تر ارت خواهیم پرداخت.

شما هم برای آشنایی کامل تر با سیم اتصال به زمین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

1# تعریف سیم ارت

ارت یا سیم اتصال به زمین یک مسیر پشتیبان است که
در صورت وجود خطا در سیستم سیم کشی، یک مسیر متناوب برای برگشت جریان به زمین فراهم می کند.

این سیم، ارتباط فیزیکی بین زمین و تجهیزات الکتریکی و لوازم خانگی شما را تسهیل می کند.

برق در یک سیستم سیم کشی مسکونی شامل الکترون هایی است که
از طریق سیم های مدار فلزی عبور می کنند که همیشه به دنبال کوتاهترین مسیر ممکن به سمت زمین است.

بنابراین، اگر مشکلی در سیم نول وجود داشته باشد،
سیم ارت برای سیستم الکتریکی شما یک مسیر مستقیم به زمین را فراهم می کند و
از افزایش برق که می تواند خطرات الکتریکی را ایجاد کند جلوگیری می کند.

کابل

در هر مدار الکتریکی، یک سیم فعال (فاز) وجود دارد که برق را تأمین می کند.

یک سیم خنثی (نول) نیز وجود دارد که جریان را به عقب منتقل می کند یا
به عبارتی مسیر برگشت جریان است.

حضور این دو سیم در تمامی دستگاه های الکتریکی الزامی است.

برای جلوگیری از اتصال و خطرات ناشی از آن معمولا یک سیم اتصال به زمین یا ارتینگ نیز که یک مسیر اضافی را برای بازگشت سالم جریان برق به زمین فراهم می کند، نصب می شود.

این سیم یا سیم ها به ترمینال منتهی به زمین یا مستقیما با یک فلز رسانا مانند مس به زمین متصل می شود.

2# کاربرد سیم ارت

همان طور که گفته شد جریان برق همیشه به دنبال کوتاه ترین و کم مقاومت ترین مسیر به سمت زمین است؛
بنابراین اگر سیم نول یک دستگاه دچار مشکل شده یا قطع شود جریان از طریق بدنه و قطعه های فلزی دستگاه خودش را به زمین می رساند و
این سیم ارت است که مسیر مستقیم به زمین را به جای بدنه دستگاه فراهم می کند.

اتصال فیزیکی مستقیم به زمین این امکان را فراهم می کند تا به عنوان مسیری با کمترین مقاومت عمل کرده و
از تبدیل شدن دستگاه ها و یا اشخاص به کوتاه ترین مسیر جلوگیری کند.

همین موضوع کوچک از لوازم و دستگاه های برقی محافظت کرده و از خطر برق گرفتگی جلوگیری می کند.

یک سیستم ارتینگ صحیح امکان محافظت از تاسیسات را فراهم می کند.

یک تاسیسات الکتریکی بدون سیستم اتصال به زمین یا نصب نادرست، تجهیزات الکتریکی، سیم کشی و تابلوهای الکتریکی را در معرض خطر قرار می دهد؛
زیرا می تواند باعث اتصال و حتی آتش سوزی شود.

مزایای ارت

در ادامه برخی از مزایای این سیستم را مورد بررسی قرار خواهیم داد، با ما همراه باشید.

1-2# محافظت در برابر بارهای اضافه الکتریکی

تاسیسات الکتریکی ممکن است در بعضی مواقع دچار افزایش بار شود یا
در شرایط شدید آب و هوایی در معرض رعد و برق قرار بگیرد.

این حوادث ممکن است به طور خطرناکی برق بالایی تولید کند که
می تواند به لوازم برقی شما آسیب برساند و یا آن ها را به طور کامل از کار بیاندازد.

با استفاده از سیستم ارت، تمام برق اضافی به جای انتقال به سمت وسایل متصل به سیستم الکتریکی، به زمین می رود.

لوازم خانگی ایمن بوده و در برابر موج های بزرگ الکتریکی محافظت می شوند.

2-2# تثبیت سطح ولتاژ

وقتی از سیستم اتصال به زمین استفاده می کنید،
توزیع توان مناسب در مکان های مناسب برای شما آسان تر می شود.

در واقع سیستم ارتینگ این اطمینان را به شما می دهد که مدارها در هیچ نقطه ای بیش از حد بارگیری نمی شوند.

ارت را می توان به عنوان یک نقطه مرجع مشترک برای منابع ولتاژ در هر سیستم الکتریکی در نظر گرفت.

این امر به تأمین سطح ولتاژ تثبیت شده در کل سیستم الکتریکی کمک می کند.

3-2# کم ترین مقاومت در انتقال بار اضافه

یکی از دلایل اصلی این که چرا باید وسایل الکتریکی خود را مجهز به سیستم اتصال به زمین کنید، این است که
زمین یک رسانای عالی است و می تواند تمام برق اضافی را با کمترین مقاومت هدایت کند.

وقتی سیستم برق را به زمین وصل می کنید، به این معنی است که
پیش از انتقال برق از بدن شما یا وسایل خانه، می توانید برق اضافی را بدون مقاومت به زمین منتقل کنید.

4-2# جلوگیری از آسیب جدی و مرگ

وقتی سیستم الکتریکی را به زمین متصل نکنید، لوازم و حتی زندگی خود را در معرض خطر بالایی قرار می دهید.

هنگامی که برق زیاد از هر دستگاهی عبور می کند، دستگاه برای همیشه از کار می افتد و قابل تعمیر نیست.

مقدار زیاد برق حتی ممکن است آتش سوزی ایجاد کند و اموال شما و زندگی عزیزانتان را به خطر بیندازد.

3# نحوه بررسی و اطلاع از وجود سیم ارت

در مکان های مختلف شما می توانید بررسی کنید که
آیا در تاسیسات الکتریکی آن محل سیستم ارت طراحی شده است یا خیر.

شما می توانید با بررسی پریزهای برق، متوجه شوید که
آیا سیستم الکتریکی دارای سیستم اتصال به زمین است یا خیر.

اگر سه شاخه در خروجی وجود داشته باشد، سیستم شما باید دارای سه سیم باشد که
یکی از آن ها سیم اتصال به زمین خواهد بود.

اگر تستر ندارید، برای اطمینان از این که آیا جریان کار می کند یا خیر،
می توانید با استفاده یک فازمتر و یک لامپ متصل به سیم و بدون دو شاخه یک آزمایش ساده انجام دهید.

در تصویر زیر مدل پریز مجهز به اتصال به زمین قابل مشاهده است.

بررسی وجود سیم اتصال به زمین

توجه داشته باشید که این آزمایش را با استفاده از دستکش عایق انجام دهید.

اگر با فازمتر هر ۳ درگاه پریزهای برق را چک کنید می بایست یک درگاه فاز و دو درگاه نول داشته باشید.

اما این تست به تنهایی کافی نیست.

اکنون می بایست سیم های لامپ را به درگاه های پریز متصل نمایید.

یک بار فاز و نول اصلی و بار دیگر به درگاه فاز و سیستم اتصال به زمین.

در هر ۲ حالت لامپ باید روشن شود؛
در غیر این صورت یا سیستم ارتینگ در آن تاسیسات وجود ندارد و یا در صورت وجود، به درستی کار نمی کند.

4# نحوه کار با ارت سنج

تست سیستم ارت برای بالا بردن سطح ایمنی برق در محل اقامت شما بسیار مهم است و
اطمینان حاصل می کند که تمام تاسیسات الکتریکی شما ایمن بوده و در تمام طول عمر خود ایمن هستند.

ارت سنج

شما می توانید با احتیاط کامل برای تست سیستم ارت در تاسیسات الکتریکی، این چک لیست ۴ مرحله ای را دنبال کنید:

  1. تست پریز: همان طور که گفته شد اولین علامت سیستم اتصال به زمین تاسیسات و سیم کشی ساختمان می باشد.
    یکی از این موارد پریز برق است که اگر این یک خروجی سه شاخه داشته باشد (درگاه ارت معمولا به شکل U است)،
    با خیال راحت می توانید نتیجه بگیرید که یکی از ابزار سیستم ارتینگ است.
  2. اتصال تستر به پریز: پراب قرمز تستر ارت سنج خود را در درگاه مربوط به سیم نول و پراب سیاه را در درگاه فاز قرار دهید.
    توجه داشته باشید که درگاه فاز تامین کننده برق و درگاه نول خنثی است. با این کار مدار شما کامل می شود.
    اکنون عدد نمایش داده شده در صفحه نمایش را به خاطر بسپارید.
    حالا پراب سیاه را به درگاه سیستم ارتینگ متصل نموده و مجددا صفحه نمایش را بررسی کنید.
  3. بررسی وضعیت در تستر ارت: اگر خروجی درگاه ارتینگ به درستی عمل کند،
    عددی مشابه با عدد تست درگاه فاز و نول خواهید داشت.
    در غیر این صورت سیستم الکترونیکی مجهز به ارتینگ نمی باشد.
  4. بررسی تمام پریزها و خروجی ها: بهتر است تمام مراحل قبل را در همه خروجی های خانه خود تکرار کنید تا
    اطمینان حاصل کنید که هر خروجی به طور ایمن به زمین متصل شده است.
    چرا که در هنگام ساخت یا در املاک قدیمی که بازسازی شده اند،
    ممکن است برخی از خروجی ها به درستی متصل نشده باشند یا دارای مشکل باشند.
این را هم ببینید
ارت سنج چیست؟

5# تفاوت نول و ارت

دانلود pdf مقاله

همانطور که در ابتدای متن توضیح داده شد، سیم ارت سیم سوم برخی از سیستم های برق رسانی مثل سیستم های آمریکای شمالی است که
به عنوان سیستم ایمنی مورد استفاده است.

ارت علی رغم اینکه شبیه نول به صورت ذاتی دارای برق نیست؛ اما با هدف متفاوتی به کار می رود و
حضور آن در سیستم های الکتریکی اجباری نیست.

ارت

این را هم ببینید
چاه ارت چیست؟

6# سیم ارت چه رنگی است؟

طبق استاندارد IEC به صورت معمول برای روکش سیم های ارت در برق کشی ساختمان ها از سیم های با روکش زرد و سفید استفاده می شود.

این استاندارد در زمان های بسیار گذشته سبز خالی بوده؛
اما برای وجه تمایز بیشتر نسبت به سیم های فاز و نول (معمولا به رنگ های قهوه ای و آبی) امروزه در سراسر دنیا از ترکیب زرد و سبز استفاده می شود.

رنگ سیم ارت

درباره نویسنده : سیما طهماسبی وفا

سیما طهماسبی وفا
دانشجوی رشته شبکه های کامپیوتری هستم. علاوه بر اون علاقه مند به نوشتن محتوای علمی هم هستم و به همین دلیل به عنوان یک نویسنده در مجموعه نماتک همکاری می کنم.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۱۳ دیدگاه

  1. Avatar
    دکتر جمشید رازقی شرکت زهرا آلمان ۱۳۹۸/۰۷/۰۱ در ۰۹:۳۷ - پاسخ

    تنها راه پیشرفت و بروز رسانیدن صنعت برق کشور جلوگیری از تلفات انرژی و آتش سوری و مرگ و میر ناشی از برقگرفتگی قانون ( اجرا و اجباری نمودن سیستم ایمنی و حفاظتی ارتینگ ) میباشد که باید به تصویب وکلای محترم مجلس شورای اسلامی مانند سایر کشور ها رسیده باشد
    پس چرا همکاری و اقدامی و در خواستی از مجاس شورای اسلامی ننموده اید

    • Avatar
      پوریا ساسانفر ۱۳۹۸/۱۲/۲۸ در ۱۰:۰۰ - پاسخ

      جناب دکتر رازقی . موضوع اجباری شدن سیستم ارتینگ مطابق مقررات ملی ساختمان مدتهاست در این مملکت اجباری شده و اجرا می شود. جای نگرانی نیست

  2. Avatar
    دکتر جمشید رازقی شرکت زهرا آلمان ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ در ۰۱:۳۴ - پاسخ

    با سلام جناب آقایان محمدامینی و وحید لطفا دقت کنید که سیم نول و .ارت باید قبل از رله ایمنی و حفاظتی بهم متصل ولی بعد از رله از هم جدا که بتوان خطا و سوانح را با کنترل جریات نشتی یا اشتباهی طبق قوانین اولیه الکتریسیته IL-IN= I PEN تفاوت جریان فار و نول را را سنجید که این سنجش مربوط به رله RCD میباشد برای کسب اطلاعاب بیشتر سایت آموزشی شرکتم بنام معرفی شرکت زهرا را مطالعه بفرمائید

  3. Avatar
    دکتر جمشید رازقی شرکت زهرا آلمان ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ در ۰۰:۴۵ - پاسخ

    با سلام از تمام بازدید کنندکان نماتک که مایل به پاسخ فتی سئولات و راهنمائی هایشات میباشند لطفا سایت شرکت رهرا را با دفت مطالعه و اگر چنانجه سئواتی باقی ماند که غیر ممکن میباشد با ایمیل برایم بفرستند زیرا این سایت داتشگاه را بمنزل شما میآورد

  4. Avatar
    دکتر جمشید رازقی شرکت زهرا آلمان ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ در ۰۰:۲۰ - پاسخ

    با سلام لطفا از سایت آموزشی – معرفی شرکت زهرا آلمان بخاطر خدمت بوطن و همکاران ارجمندم از دو الی سه سال پپیش تصمیم گرفتم با داشتن ۵۰ سال سابقه در صنعت برق آلمان و علم آموحته و تجربیات پراکتیک عملی را بوطنم بزبان فارسی انتقال زیرا تا کنون از ۳۹ کشور جهان تعداد ۴۵۲۵۰ نفر از متخصصین و دانشگاهیان و اساتید و تکنیسین ها ار آن بازدید و بهرمند گردیده اند. ارادتمند دکنر رازقی آلمان

    • محمد حسین برمایون
      محمد حسین برمایون ۱۳۹۸/۰۵/۱۰ در ۱۲:۰۱ - پاسخ

      سلام دکتر رازقی عزیز
      ممنون از لطف شما و باعث افتخار ماست که از دیدگاه های شما بهره می بریم.
      من به نمایندگی از مجموعه نماتک از شما درخواست می کنم از تجربیات خودتون، محتوای ویدیویی تهیه کنید و برای ما بفرستید تا تمام عزیزان از آن بهره ببرند.
      این مجموعه از تمام عزیزانی که در زمینه های صنعتی و مهارتی حرفی برای گفتن دارند، دعوت می کند از تجربیات خودشون برای ما محتوا بفرستن تا با سایر عزیزان به اشتراک گذاشته شود.

  5. Avatar
    دکتر جمشید رازقی شرکت زهرا آلمان ۱۳۹۸/۰۳/۰۵ در ۰۰:۲۰ - پاسخ

    با سلام لطفا این مطالب نول و ارت چه تفاوتی با هم دارند و فیلم را حذف کنید که خیلی اشتباه میباشد و به صنعت برق کشور صدمه میزند مطالب و عکس تابلو خود درآوردی مخالف استاندارد بین المللی میباشد لطفا با ایمیل با اینجانب تماس بگیرید

    • محمد امینی
      محمد امینی ۱۳۹۸/۰۳/۱۰ در ۱۹:۳۳ - پاسخ

      سلام جناب دکتر
      لطفا توضیحات تکمیلی تری رو ارسال کنید
      هدف اصلی ما در این نوشته، تاکید بر اجنتاب از درنظر گرفتن سیم ارت و نول به صورت یکسان در پروژه های صنعتی است…
      که متاسفانه افراد زیادی به اشتباه سیم نول و ارت را به هم میپیچند و منجر به اتفاقات ناگهانی و ناگوار می شوند.

  6. Avatar
    وحید ۱۳۹۷/۱۲/۰۶ در ۱۲:۵۴ - پاسخ

    سلام برای ارت کردن وسایل در اپارتمان(مثلا طبقه سوم) ک سیستم ارت نداشته باشه باید چیکار کنیم نه دسترسی به سطح زمین نه لوله اب فلزی و نه پریزهای ارت دار.. چه کنیم ایا راهی وجورد داره؟احتمالا برای حل مشکل شاید سوراخ کردن دیوار و دسترسی به اسکلت ساختمان رو پیشنهاد بدین حالا چشم پوشی از این روش ایا راه دیگری هم وجود داره؟

  7. Avatar
    aaaa ۱۳۹۷/۰۶/۰۸ در ۲۰:۱۰ - پاسخ

    خیلی زشت توضیح داده شده، میشه همین مطلب رو خیلی ساده تر و کاربردی تر به خواننده ارائه کرد. در ضمن تفاوت ارت و نول در این آموزش اصلا توضیح داده نشده است.

    • Avatar
      تیم نماتک ۱۳۹۷/۰۶/۱۰ در ۲۲:۴۹ - پاسخ

      ممنون از نظر شما دوست عزیز
      حتما ویدئویی که قرار دادیم را مجداد مشاهده کنید!
      ما در حال ایجاد آموزش های جدید هستیم و روز به روز به مطالب افزوده می شود.
      ممکن است برخی مطالب برای شما خوشایند باشد و برخی نه!
      امیدواریم که بتوانیم رضایت شما را جلب کنیم دوست عزیز!
      همچنین تیم نماتک دست یاری شما را به گرمی می فشارد
      و در صورت داشتن مطالب مفید، می توانید آنها را با ما به اشتراک بگذارید.

    • Avatar
      عبداله تیمورزاده بابلی ۱۳۹۷/۰۶/۱۴ در ۱۸:۰۷ - پاسخ

      سلام، ایکاش شما هم توضیحات خودتونو مینوشتید تا استفتده کنیم

ارسال دیدگاه