از جمله مطالب مورد نیاز مهندسان و محققان، استانداردهای لازم در زمینه حوزه کاری آن ها است و استاندارد IGS یکی از استانداردهای ملی کشور ما می باشد و ممکن است خیلی از مهندسان حوزه نفت و گاز به آن نیاز پیدا کنید.
برای انجام هرگونه فعالیتی در زمینه نفت و گاز در کشور ایران باید تمام امور را منطبق بر این استاندارد پیاده سازی کرد.
در این مقاله قصد داریم که شما را با این استاندارد کاربردی در حوزه نفت و گاز آشنا کنیم.
برای کسب اطلاعات در مورد آن با ما همراه باشید.
1# استاندارد IGS چیست؟
IGS مخفف Iranian Gas Standards و به معنای استانداردهای گازی ایران است.
استاندارد IGS یک استاندارد مربوط به شرکت ملی گاز ایران است.
در صورت رعایت این استاندارد و دستورات مربوطه (معمولا وقتی شرکت گاز کارفرمای پروژه باشد)، در متن قراردادها این استاندارد نیز همراه سایر استانداردهای رعایت شده به عنوان مرجع نوشته می شود.
در چنین مواقعی در فرآیندهای ساخت، خرید، مهندسی و بازرسی باید این استاندارد مورد توجه قرار بگیرد.
2# گروه های موضوعی استاندارد IGS
به طور کلی استاندارد IGS شش گروه موضوعی دارد:
- استانداردهای مهندسی با نماد E: جهت کمک به مهندسان و طراحان در طراحی
- دستورالعمل های اجرایی با نماد C: جهت راهنمایی در امور فنی
- دستورالعمل های بازرسی فنی با نماد I: بازرسی های کنترل کیفیت و نظارت بر پروژه ها
- استانداردهای کالا و مواد با نماد M: شامل مشخصات فنی تاسیسات شرکت ها و تجهیزات مورد نیاز پروژه ها
- دستورالعمل های بهره برداری با نماد O: راهنما در امر تعمیر و نگهداری یا بهره برداری
- دستورالعمل های فنی با نماد R: راهنما در امور فنی و پروسه های تخصصی یا راهنمای انجام کار
3# نام گذاری IGS
علاوه بر گروه های ذکر شده در استاندارد IGS، حروف دیگری برای هر استاندارد نوشته می شود که انواع اقلام و یا عملیات را نشان می دهند:
- DN: شبکه توزیع
- PL: گازرسانی و خطوط انتقال
- PE: پلی اتیلن
- TP: حفاظت از زنگ
- IN: ابزار دقیق و ابزار اندازه گیری و کنترل
- CH: مواد شیمیایی
- EL: الکتریکی
- IT: مخابرات
- SF: ایمنی
- PM: تجهیزات فرآیندی
- DR: نقشه های اجرایی
- MN: تعمیرات و نگهداری
غیر از این حروف، اعدادی نیز نوشته می شوند که شماره سریال استاندارد هستند.
به مثال های آورده شده از استاندارد IGS در زیر توجه کنید:
- IGS – O-IN-100 (Gas Metering Types and the Appropriate Installing Locations):
انواع کنتور اندازه گیری گاز و محل های استفاده مناسب
- IGS – M-PL-014-4 (E. Piping, Part 4 Polyethylene electrofusion saddle fittings):
اتصالات زین اسبی پلی اتیلن
4# تاریخچه IGS و نحوه دسترسی به آن
ابتدای ورود صنعت گاز به ایران استاندارد خاصی در ایران وجود نداشت و تنها استانداردهای موجود، استانداردهای روسی و آمریکایی بودند؛
مثلا استانداردی برای حریم خط لوله وجود نداشت که در صورت ترکیدن، کمترین خسارت ممکن وارد شود؛ در حالی که لوله های نفت وجود داشتند!
از آن زمان شرکت ملی گاز تصمیم گرفت استانداردهای مخصوص به خود را بنویسد و
استانداردسازی از حدود سال 1350 شروع شد.
این استانداردها ابتدا برای تجهیزات مشخصات فنی نوشته شد و سپس برای امور مهندسی و اجرایی.
مجموعه استانداردهای نوشته شده را استانداردهای شرکت ملی گاز ایران نام گذاری کردند و
بدین ترتیب، مجموعه ای متحد و هم راستا تولید شد.
شرکت نفت، استانداردهای خود را از شرکت های بزرگ نفتی می خرید.
شرکت گاز نیز آن ها را دریافت می کرد و در کمیته هایی که شامل چندین کارشناس ارشد و متخصص بودند، مطرح می کرد.
در نهایت، استانداردهای مورد نیاز شرکت گاز به نام استاندارد IGS را تولید کردند که
تا به امروز از آن ها استفاده می شود و اطلاعات و دستورالعمل های آن در حال تکامل هستند.
فایل این استاندارد را می توان از طریق اینترنت دریافت کرد؛ همچنین اپلیکیشن هایی هم موجود هستند که
در این راستا به شما کمک می کنند و به راحتی قابل دانلود هستند.
5# آیا استاندارد IGS تغییر می کند؟
استاندارد IGS همواره در حال بهبود و کامل شدن است و
عمدتا در کنار نام یک استاندارد و یا داخل فایل آن، می توان سال انتشار آن را مشاهده کرد.
می توان گفت هر سال این استاندارد کامل تر می شود؛ مثلا استاندارد زیر سال 2018 منتشر شده است:
E-IN-110 (Natural Gas Flow Measuring Systems): سیستم های اندازه گیری جریان گاز طبیعی
که اگر به سایت شرکت ملی گاز ایران مراجعه کنید استانداردهای جدیدتری را می توانید ببینید.
6# مزیت های استاندارد IGS
ساختار کلی استاندارد IGS، شبیه به استاندارد IPS یا استاندارد نفت ایران بوده و در بسیاری از موارد با هم همراه می شوند.
مزیت هردوی این استانداردها در دسترس بودن و صرفه جویی در وقت و همچنین دو زبانه بودن آن ها است.
در متن استانداردها مراجع نوشته می شوند و در صورت تمایل می توانید به استانداردهای بین المللی نگاهی بیندازید.
استانداردهایی مانند ISO (ایزو)، API (انجمن نفت آمریکا)، ASME (انجمن مهندسان مکانیک آمریکا)، ANSI (موسسه استانداردهای ملی آمریکا) و… منبع الهام استانداردهای IGS و IPS هستند.
رعایت استاندارد IGS در زمینه های ساخت، تولید، بهره برداری، نصب و راه اندازی و… سبب می شود که
کار با دقت لازم صورت پذیرد و امکان خطر و یا خسارت وارده بر اثر حادثه بسیار کم تر شود.
هیچ کاری را نمی توان بدون استاندارد به کیفیت مطلوب رساند.
 |
درباره نویسنده : تیم نماتک
نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.
