بررسی بازار کار و آینده شغلی کنترل پروژه

گاهی اوقات ممکن است ارزیابی طرح ها و اهدافی که برای کسب و کارتان در نظر داشته اید، نتایجی غیر از آنچه انتظار دارید را نمایش دهند، برای حل این مشکل نیاز به یک کنترل کننده پروژه دارید.

کنترل کننده پروژه با نظارت مستمر و ایجاد هماهنگی بین مراحل مختلف هر پروژه، باعث افزایش موفقیت و راندمان کار خواهد شد.

در این مقاله به بررسی نقش کنترل کننده پروژه، وظایف، مهارت ها، محیط کار، تحصیلات و بازار کار کنترل پروژه در ایران و جهان خواهیم پرداخت.

1# نقش کنترل کننده پروژه چیست؟

کار یک کنترل کننده پروژه یا تحلیلگر پروژه، نظارت، هماهنگی و کنترل تمام مراحل یک پروژه از ابتدا تا انتهای آن است.

کنترلرهای پروژه با بودجه بندی مالی، زمان بندی و محدودیت های موجود سر و کار دارند تا مطمئن شوند، تمامی فرآیندهای یک پروژه به خوبی عمل می کنند.

اقداماتی که یک کنترلگر پروژه انجام می دهد عبارت اند از:

• مستند سازی
• تهیه گزارش از جدول زمانی پروژه
• برنامه ریزی اقدامات لازم برای پیشرفت کار

وجود کنترلگرهای پروژه تقریباً در تمامی صنایع جهان، امری ضروری است.

آن ها به صورت مستقیم با مدیران پروژه در ارتباط هستند تا اهداف و مقاصد پروژه را شناسایی و آن ها را به خوبی تعریف کنند.

سپس بر اساس اهداف معین، یک برنامه زمانی مالی ایجاد کرده و پروژه را بر طبق آن انجام می دهند.

کنترلگرها، در نقش های خاصی مانند نظارت بر انجام پروژه، بودجه بندی آن یا زمان بندی فرآیندها، تخصص دارند و کیفیت فرآیندها را زیر نظر می گیرند.

بدون وجود کنترلگرهای پروژه، ارزیابی میزان موفقیت هر پروژه به سادگی، امکان پذیر نخواهد بود.

2# تحصیلات یک کنترل کننده پروژه

تحصیلات یک کنترل کننده پروژه می تواند در یکی از رشته های زیر باشد:

• مدیریت بازرگانی
• حسابداری
• مدیریت امور مالی
• مدیریت ساخت و ساز
• رشته های مهندسی مانند مهندسی کامپیوتر

3# محیط کار یک کنترل کننده پروژه چگونه است؟

کنترل کننده پروژه در محیط های مختلفی مانند ساختمان های اداری، کارخانه ها و سایت های ساخت و ساز فعالیت می کند.

معمولاً به طور متوسط، هفته ای 40 ساعت کار می کند.

اگرچه ممکن است گاهی برای تحویل پروژه در زمان مقرر مجبور به اضافه کاری شود.

این افراد همراه با تیم هایی متشکل از متخصصان مختلف مانند مهندسان، معماران و مدیران ساخت و ساز کار می کنند و گاهی ممکن است با مشتریان، گروه های ذینفع و فروشندگان هم در تعامل باشند.

4# وظایف کنترل کننده پروژه

کنترل کننده های پروژه ملزم به ایجاد هماهنگی بین تمامی کارکنان و طرح های یک پروژه هستند.

تعریف قوانین و تعیین سیستم های تضمین کننده پیشرفت در پروژه نیز از دیگر وظایف یک کنترل کننده پروژه است.

همچنین این افراد، نظارت بر کار و مستند سازی را نیز به عهده دارند.

وظایف یک کنترل گر پروژه به شرح زیر است:

1-4# مدیریت هزینه

در این بخش وظیفه کنترلگرها، تخمین و تنظیم بودجه و نظارت بر آن است.

معمولاً کنترلگرها در این زمینه به موارد زیر توجه می کنند:

• ارزیابی مواد، نیروی کار و تجهیزات مورد نیاز و تجزیه و تحلیل قیمت ها از منابع مختلف
• تهیه بودجه، بررسی پیشنهادات بودجه و تهیه مستندات و طرح های حمایتی لازم
• تجزیه و نظارت بر پیشرفت نیروی کار، پروژه و میزان بهره وری کار
• پیش بینی هزینه ها، اعم از نیروی کار، پیمان کاران فرعی و تجهیزات، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم
• اطمینان از همسویی با زمان بندی های انجام شده
• گزارشی از بودجه، واقعیت های رخ داده و پیش بینی ها
• ارائه گزارشی از KPI (Key Performance Indicators) یا شاخص های کلیدی عملکرد
• ارتباط با تأمین کنندگان مالی پروژه در مورد هزینه های جاری و فرصت ها و تهدید های موجود بر اساس بودجه تعیین شده
• هماهنگی کامل با تیم کنترل پروژه برای اطمینان از تحویل به موقع پروژه
• ارتباط با واحدهای تجاری مختلف در رابطه با گزارش عملکرد

2-4# مدیریت زمان

در مدیریت زمان آنچه مهم است تحویل به موقع پروژه و گذراندن تمامی مراحلی است که برای پیشرفت کار در نظر گرفته شده است.

به طور کلی برنامه ریزان پروژه برای مدیریت زمان، وظایف زیر را بر عهده دارند:

• تجزیه و تحلیل محدوده پروژه و تأمین به موقع محصولات مورد نیاز در زمان مقرر
• ایجاد برنامه های پایه (توسعه، تنظیم و مدیریت خط)
• ایجاد WBS (Work Breakdown Structure) برای پروژه های جدید
• به روز رسانی برنامه ها متناسب با پیشرفت واقعی پروژه و ساعات کار
• نظارت بر زمان بندی ها و پیش بینی و طراحی مجدد زمان بندی
• نظارت بر کار پیمانکاران
• تجزیه و تحلیل نقاط ضعف و قوت پروژه

3-4# کنترل اسناد

کنترل اسناد یک بخش مهم از ارتباطات پروژه است که به صورت کلی به بررسی کار تیم پروژه پرداخته تا تمامی مراحل کار به درستی پیش رود.

کنترل کننده های اسناد معمولاً وظایف زیر را انجام می دهند:

• مدیریت سیستم های الکترونیک مدیریت اسناد
• رعایت تطابق روندها و فرآیندهای خاص شرکت با پروژه در حال اجرا
• کمک به فرآیندها و رویه های اطلاعاتی
• ایجاد و حفظ خطوط ارتباطی و راه های اشتراک دانش و مهارت
• نظارت بر گزارش پیشرفت اسناد
• نظارت بر گزارش پیشرفت مدیریت اسناد شرکت و سازگاری آن با سایر اسناد
• پشتیبانی از ابزارهای تجاری برای توسعه، پیاده سازی و بهبود فرآیندهای مدیریت اسناد کلیدی

5# مهارت های مورد نیاز کنترل پروژه

مهارت های مورد نیاز برای یک کنترلگر پروژه به صورت زیر هستند:

• تسلط به نرم افزار Microsoft Office Suite
• درک اولیه تحلیل واریانس ها (Variance)
• تجربه کار با ابزارها و برنامه های منابع سازمانی و توانایی برنامه ریزی در این امور
• تخصص در برآورد هزینه و تجزیه و تحلیل آن
• توانایی نظارت بر چرخه عمر پروژه
• داشتن دانش تجاری و مالی
• توانایی در مهارت های ارتباطی
• توانایی کار به شیوه ای ساختار یافته
• داشتن اعتماد به نفس
• قاطعیت در کار
• تمایل به آموزش بیشتر
• آشنایی با سیستم های مدیریت پروژه
• مهارت های رهبری

1-5# مهارت های ترجیحی

مهارت هایی که در سطوح بالاتر و برای ورود به بازار کار کنترل پروژه نیاز است، عبارت اند از:

• مدرک پیشرفته MBA
• گواهینامه حرفه ای حسابداری
• تجربه کار در یک سازمان جهانی
• تسلط به سایر زبان ها

6# چگونه یک کنترل کننده پروژه شویم؟

شغل مدیریت پروژه یک روش عالی برای استفاده از مهارت های یک کنترلگر پروژه در صنایع مختلف است.

تنها نکته مهم این شغل این است که با اصول اساسی مدیریت پروژه آشنا باشید.

1. یک کنترلگر پروژه باید بتواند دامنه پروژه را درک کند.
   این به معنای درک اهداف، مقاصد و محدودیت های موجود در کار است.
2. یک کنترل کننده پروژه باید بداند چه کسانی در پروژه مشغول به کار هستند و نقش و وظیفه هریک از آن ها به چه صورت است.
3. برنامه ای برای دستیابی به این اهداف تدوین کند که شامل برنامه هایی است که دارای نقاط عطف، تعیین وظایف اعضای تیم و نظارت بر سطح پیشرفت تیم و پروژه باشد.
4. زیر نظر داشتن میزان پیشرفت پروژه و انجام تنظیمات لازم برای ادامه مسیر نیز ضروری است.
5. از طرف دیگر، برای این که بتوانیم وارد بازار کار کنترل پروژه شویم، داشتن مدرک در یکی از رشته هایی که در بخش های قبل گفته شد یکی دیگر از مراحل ورود به این رشته است.
   در بعضی از سازمان ها داشتن مدرک دانشگاهی الزامی است.
   در بعضی سازمان نیز مدرک دانشگاهی در حد کارشناسی ارشد نیاز است.
6. داشتن گواهینامه حرفه ای مدیریت پروژه یا PMP (Project Management Professional) نیز می تواند ورود به بازار کار کنترل پروژه را راحت تر کند.

7# بازار کار کنترل پروژه

بازار کار کنترل پروژه روز به روز در حال پیشرفت است و تقاضا برای این عنوان شغلی در حال افزایش است.

یک کنترل کننده پروژه به سه روش می تواند پس از ورود به بازار کار کنترل پروژه، به پیشرفت خود ادامه دهد:

1. ممکن است در همان سازمانی که مشغول به کار است، ادامه دهد، مسئولیت های بیشتری به عهده بگیرد و پروژه های بزرگتری را هدایت کند.
2. کسب و کار مشاوره ای راه اندازی کند و به مشتریان خود خدماتی در این زمینه ارائه دهد.
3. به یک فرد حرفه ای و معتبر تبدیل شود که می تواند فرصت های جدید ایجاد کند و حقوق بالاتری داشته باشد.

در ادامه به بررسی بازار کار کنترل پروژه در ایران و جهان خواهیم پرداخت.

1-7# بازار کار کنترل پروژه در ایران

بازار کار کنترل پروژه در ایران، آنگونه که در سایر کشورهای جهان در حال پیشرفت و افزایش تقاضا است، وجود ندارد؛
اما با توجه به جایگاهی که این رشته در صنایع دارد، با گذشت زمان جایگاه مناسبی در ایران نیز پیدا خواهد کرد.

درآمد کنترل کننده پروژه در ایران

کنترل کننده پروژه، در طول هر پروژه کار نظارت، هماهنگی و کنترل تمامی فرآیندهای موجود را به عهده می گیرد.

میانگین حقوق دریافتی در حوزه کنترل پروژه حدود 100 میلیون تومان در سال است.

حداکثر درآمد کنترل کننده پروژه نیز حدودا 195 میلیون تومان در سال است.

2-7# بازار کار کنترل پروژه در جهان

بازار کار کنترل پروژه در جهان پیشرفت روزافزونی داشته و تقاضا برای آن روز به روز بیشتر می شود.

حقوق یک کنترل کننده پروژه به طور متوسط در جهان سالانه به صورت زیر است:

• در سطح مبتدی در حدود 55 هزار دلار
• در سطح پیشرفته و با فردی ماهر و با تجربه در حدود 110 هزار دلار
• میانگین درآمدی در حدود 75 هزار دلار
• نرخ فریلنسری ساعتی بین 81 تا 123 دلار