معرفی مباحث ۲۲ گانه مقررات ملی ساختمان

ممکن است برای شما دوستان عزیز این سوال مطرح شود که
مقررات ملی ساختمان چیست و یا این که از چه مباحثی تشکیل شده است؟

تیم نماتک در این مقاله قصد دارد شما را با مجموعه کتب مقررات ملی ساختمان و مباحث آن آشنا کند.

پس برای آشنا شدن با این موضوع مهم در مهندسی، خواندن این مقاله را از دست ندهید و تا انتها با ما همراه باشید.

1# هدف از تدوین مقررات ملی ساختمان

مقررات ملی ساختمان از مهندسان در زمان طراحی و اجرا می خواهد تا
بر طبق اصول مهندسی مندرج در مباحث مختلف آن عمل کرده و سپس اقدام به طراحی و محاسبات نمایند.

رعایت این اصول و مقررات، حاکم بر نظارت بر ساخت اصولی ساختمان ها می باشد و
سازندگان را ملزم به رعایت بهداشت و ایمنی در زمان ساخت پروژه نیز می کند.

به بیان دیگر مقررات ملی ساختمان، با هدف تامین ایمنی، سلامت و بهداشت افراد جامعه تدوین شده است.

علاوه بر این ساخت ساختمان با رعایت این مقررات منجر به مهندسی ساز بودن آن ها می شود.

2# مقررات ملی ساختمان چیست؟

به زبان ساده تر به مجموعه مقررات، باید ها و نباید هایی که باعث تامین امنیت بیشتر ساختمان می شود، مقررات ملی ساختمان می گویند.

این سلسله مقررات ساختمانی در طراحی، اجرا، ترمیم و بازسازی، تخریب و تغییر کاربری یک بنا با هدف استحکام بخشیدن به آن ساختمان اعمال می شود.

طبق ماده 33 قانون سازمان نظام مهندسی، تنظیم این مجموعه کتب بر عهده وزارت مسکن و شهر سازی گذاشته شده است.

پس از آن شورایی توسط وزارت مسکن و شهرسازی با نام “شورای تدوین مقررات ملی ساختمان” تشکیل شد،
تا اقدام به تدوین و تنظیم این مقررات در مجموعه کتب 22 گانه ای کنند.

این تیم متشکل از اساتید و صاحب نظرانی هست که بسیار در این امر خبره و حرفه ای می باشند.

3# کاربرد مقررات ملی ساختمان

رعایت کردن این مقررات در زمان ساخت منجر به حفظ سلامت سازندگان و پس از ساخت نیز تضمینی بر افزایش عمر بنا و کیفیت آن خواهد شد.

اگر این مقررات در تمام مراحل به طور کامل رعایت شود،
ساکنان ساختمان ها نیز در هنگام بهره برداری، از مزایایی همچون عایق حرارتی و صوتی بودن ساختمان ها بهره مند می شوند.

گاها ممکن است در برخی موارد این مقررات به ظاهر دست و پاگیر و پر هزینه باشد؛
اما در کل با کاهش مصرف انرژی، کاهش هزینه های نگهداری و نوسازی همراه خواهند بود.

از ملزومات اصلی رعایت این مقررات به کار گیری مصالح و تولیدات استاندارد می باشد.

این امر نیز میسر نخواهد شد، مگر این که استاندارد سازی تولیدات مرتبط با صنعت ساختمان و مصالح ساختمانی به نحو مطلوب انجام شود.

رعایت تمامی این موارد نوید این را خواهد داد که ساخت و سازهایمان با معیارهای روز جهان هماهنگ هستند؛
معیارهایی از قبیل:

• ضد زلزله بودن ساختمان
• استفاده از ملات ضد حریق در ساختمان
• اکوستیک شدن ساختمان
  و…

4# تفاوت مقررات ملی ساختمان با دیگر آیین نامه ها و استاندارد ها

تفاوت واضح میان مقررات ملی ساختمان با دیگر مدارک فنی و آیین نامه ها، الزامی بودن اجرای این مقررات در سراسر کشور است که
منجر به ایجاد وحدت رویه در صنعت ساختمان می شود.

از طرفی این بایدها و نبایدها سبب شده تا
برخلاف دیگر آیین نامه ها و دستور العمل ها، راهنمایی و توصیه ای در متن این مقررات، وجود نداشته باشد.

هم چنین این مقررات مختص هیچ منطقه و قلمرویی نیست.

5# محدوده مقررات ملی ساختمان

مقررات ملی ساختمان بر تمامی عملیات مرتبط با ساخت و ساز از تخریب گرفته تا نوسازی، تعمیرات، توسعه و ساخت بنا حاکم می باشد.

این مقررات فقط شامل مهندسین ساختمان نمی شود،
بلکه همان طور که از عنوان آن انتظار می رود، مقررات ساختمانی بوده و
شامل تمامی کسانیست که به طریقی با ساختمان ارتباط دارند.

این عوامل باید حتما با آن ها آشنایی داشته باشند و آموزش هایی نیز هر چند جزئی در این زمینه کسب کنند.

آموزش پایه ای این ضوابط از پایین ترین تا بالاترین سطح جامعه، تضمین اهداف تدوین مقررات را در پی دارد.

به همین دلیل برای میل به اهداف ترسیم شده،
خلاء در مورد مقررات ملی که پیش از این در نظام آموزشی وجود داشته، باید رفع گردد.

سازمان نظام مهندسی ساختمان به عنوان ارگان اصلی اعمال و کنترل این مقررات، عهده دار امر آموزش و ترویج مقررات ملی ساختمان شده است.

6# آزمون های نظام مهندسی

منابع آزمون های نظام مهندسی ساختمان که برای ورود به حرفه در رشته های عمران، معماری و تاسیسات مباحث مقررات ملی ساختمان می باشد،
اما به نظر می رسد، در حقیقت آن دسته از مهندسانی که در این آزمون نمره قبولی را کسب می کنند،
به عنوان بازوان اجرایی نظام مهندسی و اعمال این مقررات نخواهد بود؛
زیرا آشنایی با نیمی از مقررات و سرعت عمل در یافتن جواب سوالات، باعث تربیت مهندسی آماده به کار نمی شود؛
بلکه مطالعه عمیق، مفهومی و مستمر به منظور استفاده از این مقررات در صنعت ساختمان سازی کشور، ضعف دانش فارغ التحصیلان رشته های مهندسی درباره مقررات ملی ساختمان را جبران خواهد کرد.

7# مباحث ۲۲ گانه

مجموعه مقررات ملی ساختمان در 22 جلد تهیه و تدوین شده است که در ادامه به ترتیب برایتان معرفی خواهیم کرد:

• مبحث 1: تعاریف
• مبحث 2: نظامات اداری
• مبحث 3: حفاظت ساختمان در مقابل حریق
• مبحث 4: الزامات عمومی ساختمان
• مبحث 5: مصالح و فرآورده های ساختمانی
• مبحث 6: بار های وارد بر ساختمان
• مبحث 7: پی و پی سازی
• مبحث 8: طرح و اجرای ساختمان های با مصالح بنایی
• مبحث 9: طرح و اجرای ساختمان های بتن آرمه
• مبحث 10: طرح و اجرای ساختمان های فولادی
• مبحث 11: طرح و اجرای صنعتی ساختمان
• مبحث 12: ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا
• مبحث 13: طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمان
• مبحث 14: تاسیسات مکانیکی
• مبحث 15: آسانسورها و پلکان برقی
• مبحث 16: تأسیسات بهداشتی
• مبحث 17: لوله کشی گاز طبیعی
• مبحث 18: عایق بندی و تنظیم صدا
• مبحث 19: صرفه جویی در مصرف انرژی
• مبحث 20: علائم و تابلوها
• مبحث 21: پدافند غیر عامل
• مبحث 22: مراقبت و نگهداری