تست VT یا بازرسی چشمی جوش یکی از روش های بازرسی غیر مخرب در قطعات و تجهیزات می باشد.
این تست بر اساس مشاهده و حواس 5 گانه بازرس استوار است.
در ادامه با اساس کار این روش و 3 مرحله اصلی بازرسی چشمی جوش آشنا می شوید.
1# تست VT چیست؟
بازرسی چشمی جوش یا Visual Testing که به صورت مخفف به تست VT معروف است، ساده ترین و در عین حال مهم ترین روش در بین روش های بازرسی غیرمخرب جوش (NDT) می باشد.
این روش اولین راه از مجموعه روش های بازرسی غیر مخرب برای قطعه و یا تجهیز می باشد.
در تست جوش VT، بازرس بدون استفاده از ابزار خاصی و صرفاً با استفاده از حواس پنجگانه خود، اقدام به بازرسی قطعه می نماید.
بازرسی جوش VT پیش درآمدی برای دیگر روش های NDT می باشد.
معمولاً ابتدا از بازرسی چشمی جوش به عنوان یکی از روش های بازرسی غیر مخرب استفاده می شود و در صورت تایید از روش های دیگر NDT برای بازرسی درون قطعه استفاده می شود.
البته گاهی اوقات که بازرس در تست جوش VT به وجود یا عدم وجود ناپیوستگی ها شک می کند نیز از روش های مکمل برای آزمایش سطح استفاده می شود.
این آزمون به 2 روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می شود.
در روش مستقیم بازرس فقط از چشم خود برای مشاهده سطح و ناپیوستگی ها استفاده می کند.
اما در روش غیرمستقیم بازرس از انواع وسایل مختلف مثل دوربین ها، ذره بین ها، بورسکوپ و… برای مشاهده سطح استفاده می کند.
این روش هم به صورت هم زمان و هم به صورت غیر هم زمان انجام می شود.
در روش هم زمان بازرس در همان لحظه عیب را مشاهده می کند و به تفسیر آن می پردازد.
اما در روش غیر هم زمان ابتدا از قطعه فیلم تهیه می شود و سپس بازرس در زمانی دیگر اقدام به مشاهده فیلم و انجام فرآیند بازرسی و تفسیر می کند.
2# وسایل مورد استفاده در تست VT
در این آزمون اغلب از وسایلی استفاده می شود که به اندازه گیری ناپیوستگی ها و دیگر نقاط جوش کمک می کنند.
به این تجهیزات گیج جوشکاری می گویند.
گیج های جوشکاری در انواع مختلف توزیع می شوند که هرکدام توانایی اندازه گیری یک یا چند خصوصیت مختلف فلز جوش را دارند.
پرکاربردترین گیج مورد استفاده در جوشکاری گیج کمبریج می باشد که توانایی اندازه گیری چندین پارامتر مختلف را دارد.
همچنین در بازرسی چشمی جوش غیرمستقیم از ابزارهایی استفاده می شود که به دید بهتر بازرس کمک کند.
برای مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع دوربین ها
- آینه ها
- ذره بین ها
- منبع نور یا لامپ فلش
- میکروسکوپ
- بورسکوپ
- اندوسکوپ
3# مراحل انجام تست VT
به صورت معمول تست جوش VT در سه مرحله کلی انجام می پذیرد:
1-3# قبل از شروع فرآیند جوشکاری
در این مرحله بازرس براساس دستورالعمل های جوشکاری اقدام به بررسی شرایط جوشکاری، تجهیزات و نحوه آماده سازی قطعه می کند که
برای مثال شامل تمیز کردن نقاط جوشکاری از هرگونه آلودگی، روغن، رسوب و غیره است.
2-3# در حین فرآیند جوشکاری
در زمان انجام جوشکاری توسط جوشکار، بازرس باید بر پیاده سازی درست دستورالعمل جوشکاری اطمینان حاصل نماید.
3-3# پس از فرآیند جوشکاری
این مرحله مهم ترین مرحله در بین مراحل تست VT می باشد.
در این زمان بازرس به بررسی جوش برای یافتن هرگونه ناپیوستگی و ایراد می پردازد.
این مرحله با توجه به نوع جوش مورد بازرسی می تواند شامل روش های مختلفی از جمله بررسی بصری اولیه باشد که
در آن با استفاده از چشم ترک ها، شکستگی ها، جداسازی ها، ناهمواری ها و سایر عیوب ظاهری جوش مشخص می شوند.
در این مرحله ممکن است با توجه به نیاز به ضبط تصاویر و فیلم ها پرداخته شود و یا عیوب و نواقص جزئی تر با ابزارها و وسایل کمکی مشاهده شوند.
و در نهایت یک بازرس چشمی جوش به تفسیر مشکلات مشاهده شده و ارائه گزارش درباره آن ها می پردازد.
4# مزایای بازرسی چشمی جوش
- سرعت بسیار بالا
- کم هزینه بودن
- قابلیت انجام در تمامی شرایط
- قابل حمل بودن
- عدم وابستگی به تجهیزات برقی
- امکان به دست آوردن دقیق ابعاد ناپیوستگی
5# معایب بازرسی چشمی جوش
- وابستگی زیاد تست VT به مهارت اپراتور
- وابستگی زیاد به سلامت چشمی بازرس
- عدم توانایی در تشخیص ناپیوستگی های داخلی
- نیاز به روش مکمل برای بررسی داخل قطعه و یا تجهیز
- عدم توانایی در سنجش ناپیوستگی های سطحی که دهانه آن ها بسته است
- عدم توانایی در یافتن عیوب زیرسطحی
6# نکات و اصول بازرسی چشمی
برای این آزمون نیاز است که اپراتور و یا بازرس جوش به خوبی آموزش دیده باشد و با انواع ناپیوستگی ها و عیوب جوش و همچنین شیوه ارزیابی آن ها آشنایی داشته باشد.
همچنین این آزمون بسیار با قدرت بینایی بازرس در ارتباط است و
شخصی که برای انجام این آزمون انتخاب می شود باید از قدرت بینایی بالایی برخوردار باشد.
از طرفی دیگر این آزمون باید در شرایطی انجام گیرد که نور به اندازه کافی بر روی سطح موجود بتابد.
7# استانداردهای تست VT جوش
استانداردهای معروف و مهم مربوط به تست جوش VT (Visual Testing) عبارت اند از:
- استاندارد AWS D1.1: این استاندارد توسط انجمن جوشکاری آمریکا (American Welding Society) برای جوشکاری فولادهای ساختمانی استفاده می شود. بخش 6.20 این استاندارد به تست جوش VT اختصاص دارد.
- استاندارد ASME Section V: این استاندارد توسط انجمن مهندسان مکانیک آمریکا (American Society of Mechanical Engineers) برای تست و بازرسی جوش ها در صنعت استفاده می شود. بخش 9 این استاندارد به تست جوش VT اختصاص دارد.
- استاندارد ISO 17637: این استاندارد بین المللی توسط سازمان بین المللی استانداردسازی (International Organization for Standardization) برای تست جوشکاری VT در صنعت جوشکاری استفاده می شود.
- استاندارد ASTM E164: این استاندارد توسط ASTM International برای تست جوشکاری VT در مواد فلزی استفاده می شود.
- استاندارد EN 1290: این استاندارد اروپایی توسط سازمان استانداردسازی اروپا (European Committee for Standardization) برای تست جوشکاری VT در صنعت جوشکاری استفاده می شود.
این استانداردها توصیف روش ها، معیارها و راهنماهایی را برای انجام تست جوشکاری VT فراهم می کنند و به جوشکاران و بازرسان کمک می کنند تا به طور یکنواخت و استاندارد عیوب و نقص های موجود در نقاط جوشکاری را تشخیص دهند.
 |
درباره نویسنده : محمد سعید گودرزی
نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.
