آیا تا به حال به آسمان شب خیره شده اید و از خود پرسیده اید که تفاوت بین آن نقاط نورانی چشمک زن و سیاره های آرام چیست؟
ستاره ها، گوی های عظیم و درخشانی هستند که انرژی خود را از طریق واکنش های هسته ای تولید می کنند.
از طرف دیگر، سیاره ها اجرام کروی هستند که به دور ستاره ها می چرخند و نوری از خود ندارند، آن ها نوری را که از ستاره دریافت می کنند، بازتاب می دهند.
ما در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت ستاره و سیاره بپردازیم و با علم بیشتری به تماشای آسمان شب بنشینیم.
با ما همراه باشید.
1# ستاره چیست؟ (Star)
با توجه به این که قصد داریم تفاوت سیاره و ستاره را بررسی کنیم، آشنا شدن با تعریف سیاره و ستاره به مقایسه آن دو کمک می کند.
تعریف علمی ستاره ها با آن نور چشمک زنی که در آسمان دیده ایم کمی متفاوت است.
ستاره ها از آن دسته اجرام آسمانی هستند که بسیار بزرگ و داغ می باشند.
ماده تشکیل دهنده ستاره ها عمدتا گاز هیدروژن (Hydrogen) و هلیوم (Helium) است.
در ستاره ها معمولا فرآیند همجوشی اتفاق می افتد؛ به همین دلیل ستاره ها همواره داغ و روشن هستند.
فرآیند همجوشی فرآیندی است که در آن اتم های کوچک به هم جوش می خورند و اتم های بزرگ را به وجود می آورند و این واکنش باعث تولید انرژی زیادی می شود.
احتمالا تاکنون شما نیز تصور می کردید که ستاره ها در آسمان شب چشمک می زنند؛ اما واقعیت این طور نیست.
عبور نور ستارگان از لایه های جو زمین باعث می شود که فکر کنیم ستارگان در حال چشمک زدن هستند.
تعریف ستاره برای درک بهتر تفاوت سیاره و ستاره به پایان رسید؛ اکنون به تعریف سیاره می پردازیم.
خورشید نزدیک ترین ستاره به زمین است.
2# سیاره چیست؟ (Planet)
دومین تعریف لازم برای درک تفاوت سیاره و ستاره، تعریف علمی سیاره است.
سیاره ها نیز از اجرام خیلی بزرگ آسمان هستند که در مدار به دور ستاره ها می چرخند و هرکدام دارای جاذبه و گرانش مخصوص به خود هستند.
گاهی اوقات هریک از سیاره ها اجرام آسمانی همراهی دارند که به دور آن ها می چرخد که به آن ها قمر گفته می شود، مانند ماه که درحال چرخش به دور زمین است.
همان طور که می دانید اکنون همه ما بر روی یکی از سیاره ها ایستاده ایم.
تا به امروز با توجه به مطالعات و بررسی های دانشمندان ما 8 سیاره می شناسیم که همه آن ها به دور خورشید می چرخند.
فراموش نکنید که خورشید نیز یک ستاره است و با سیاره ها تفاوت دارد.
8 سیاره عبارت اند از:
- عطارد
- زهره
- زمین
- مریخ
- مشتری
- زحل
- اورانوس
- نپتون
برخی از این سیاره ها کوچک هستند و سطح محکمی دارند؛ مثل سیاره زمین.
برخی از آن ها هم بسیار عظیم و از جنس گاز هستند که از جمله آن ها می توان به سیاره مشتری اشاره کرد.
احتمالا شما هم نام پلوتون را به عنوان یک سیاره شنیده باشید و اکنون متعجب باشید که چرا در دسته بندی فوق وجود ندارد.
علت این است که با پیشرفت علم و گذشت زمان دانشمندان 3 ویژگی مهم زیر را برای سیارات تعریف کردند که
اگر حتی یکی از آن ها وجود نداشته باشد جرم آسمانی از دسته بندی سیارات خارج می شود:
- حتما دور خورشید بچرخد.
- باید کروی شکل باشد.
- مدار سیاره باید از بقیه اجرام آسمانی جدا باشد.
پلوتون دو ویژگی اول را دارد اما سومین ویژگی را ندارد؛ به همین علت از دسته بندی سیارات خارج شده است.
اما فراموش نکنید دسته بندی سیارات فقط به این 8 مورد ختم نمی شود و
هزاران هزار سیاره وجود دارند که هنوز شناخته نشده اند.
3# تفاوت سیاره و ستاره
در این بخش به صورت جزئی تر تفاوت سیاره و ستاره را در 8 مورد بررسی می کنیم:
1- منبع نور: ستاره ها از خود نور منتشر می کنند، این نور حاصل از واکنش های هسته ای در هسته ستاره است که باعث آزاد شدن انرژی می شود؛
اما سیاره ها از خود نوری ندارند و نوری که از سمت آن ها دیده می شود در واقع نور ستاره ها است که به آن ها تابیده و منعکس می شود.
این موضوع یکی از اصلی ترین تفاوت های ستاره ها و سیاره ها است.
2- موقعیت: از لحاظ موقعیت مکانی ستاره ها در جای خود ثابت هستند، هرچند که از دور به نظر می رسد که حرکت می کنند؛
اما سیاره ها همواره در حال حرکت هستند و به دور خود و ستاره مرکزی کهکشان خود، می چرخند.
3- اندازه و جرم: ستاره ها در مقایسه با سیاره ها دارای اندازه و جرم بسیار بزرگ تری هستند و
این موضوع مورد مهمی در تفاوت سیاره و ستاره به حساب می آید.
4- شکل ظاهری: سیاره ها کروی شکل دیده می شوند؛ در حالی که ستاره ها به شکل یک نقطه قابل مشاهده هستند.
5- درجه حرارت: با توجه به قضیه همجوشی که در ستاره ها اتفاق می افتد، حرارت آن ها بسیار بالا است؛
در حالی که سیاره ها درجه حرارت پایینی دارند.
6- تعداد: در منظومه شمسی فقط یک ستاره وجود دارد؛ ولی تعداد سیاره ها در منظومه شمسی 8 سیاره است.
تعداد ستاره ها در جهان بسیار زیاد است و تخمین زده می شود که بیش از صد میلیارد کهکشان در جهان وجود داشته باشد و هر کهکشان میلیاردها ستاره داشته باشد.
تعداد سیاره ها نیز بسیار زیاد است؛ اما نسبت به ستارهها کمتر است.
7- درخشش: عبور نور ستاره ها از جو زمین باعث شکست نور می شود و این تصور را ایجاد می کند که
ستاره ها در حال چشمک زدن هستند؛ اما سیاره ها چشمک نمی زنند.
آن ها نور خورشید را منعکس می کنند و چون به زمین نزدیک تر هستند نور بدون شکست از جو زمین عبور می کند؛ بنابراین نورشان ثابت به نظر می رسد.
8- ماده تشکیل دهنده: آخرین تفاوت سیاره و ستاره ماده تشکیل دهنده آن ها است.
ستاره ها از هیدروژن و هلیوم تشکیل شده اند؛
اما سیارات از حالت های مختلف مواد از جمله گاز، جامد و مایع یا ترکیبی از هر سه تشکیل شده اند.
9- حرکت: ستاره ها معمولاً در کهکشان ها به دور یک مرکز ثابت می چرخند؛ اما سیاره ها به دور ستاره مادر خود می چرخند و همچنین ممکن است به دور محور خود نیز بچرخند.
10- قابلیت سکونت: به دلیل دمای بسیار بالا و شرایط سخت، ستاره ها قابلیت سکونت ندارند؛ در مقابل برخی از سیاره ها ممکن است دارای شرایط مناسب برای وجود حیات باشند (مانند زمین) این شرایط شامل دمای مناسب، وجود آب مایع و جو مناسب است.
11- جو: ستاره ها به دلیل دمای بسیار بالا، جو دائمی ندارند؛ ولی برخی سیاره ها دارای جو هستند (مانند زمین و مشتری) و برخی دیگر دارای جو بسیار نازک یا فاقد جو هستند (مانند عطارد).
نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.
عالی و درجه یک ، مناسب برای تحقیق👌
سلام جناب سالاری محترم
سپاس از محبت شما
رضایت شما باعث افتخار ماست
موید باشید
سلام خیلی عالی و مفید بود
سلام جناب تلخابی
ممنون از همراهی شما و محبتی که نسبت به ما دارید
موفق باشید
خیلی ممنون
جامع بود
خدا حفظتون کنه
سلام جناب کریمی
سال نو مبارک
ممنون از محبت شما
موید باشید
عالیست
سلام همراه گرامی
ممنون از محبت شما
موید باشید
خیلی عالی بود
سلام همراه گرامی
از لطف شما متشکریم
موفق باشید
عالی بود لذت بردم از مطالب زیبا
سلام جناب امیدی
ممنون از محبتی که به ما دارید
بسیار خوشحالیم که این مطلب برای شما رضایت بخش بوده
موفق باشید
وقعا عالی بود دستتون درد نکنه
سلام جناب کریمی
ممنون از لطفی که به ما دارید
رضایت شما باعث افتخار ماست
خیلی ممنونم
عالی بود.
سلام همراه گرامی
ممنون از لطف شما
موفق باشید