هر کابل می تواند بار مشخصی را تغذیه کند در غیر این صورت باعث آسیب جدی به عایق کابل می شود به همین دلیل است که سایزینگ کابل به نحو صحیح و متناسب با جریان گذرنده از آن برای هر سیستم الکتریکی ضروری است.

عدم انتخاب کابل با سطح مقطع مناسب ممکن است خسارات مالی و حتی جانی بسیاری در پی داشته باشد.

در این مقاله قصد داریم نحوه سایزینگ کابل و به دست آوردن افت ولتاژ در آن را آموزش دهیم.

1# آموزش سایزینگ کابل

در ابتدا بررسی کنیم چرا سایزینگ کابل قبل از شروع سیم کشی باید انجام شود؟

  1. کابل بدون آسیب دیدگی به طور مداوم زیر بار کار کند.
  2. ولتاژ مناسب بار را تامین کند و افت ولتاژ زیادی نداشته باشد.
  3. در برابر بروز خطای احتمالی (اتصال کوتاه) مقاوم باشد.

ویدیو زیر نحوه سایزینگ کابل را به روش افت پتانسیل آموزش می دهد.

2# موارد تعیین کننده سایزینگ کابل

در اینگونه مسائل کارفرما از شما می خواهد کابلی را سایز کنید که
افت ولتاژ آن در طول یک مسیر مشخص از 5 ولت (این عدد قابل تغییر است) بیشتر نباشد.

برای محاسبه سطح مقطع یک کابل با روش افت ولتاژ قدم های زیر را در نظر می گیریم.

  • محاسبه جریان بار
  • محاسبه افت ولتاژ در کابل
  • انتخاب سطح مقطع کابل بر اساس جدول مشخصه

3# محاسبه جریان بار

برای تعیین سایزینگ کابل در گام اول باید جریان بار را محاسبه کنیم.

این را هم ببینید
جریان الکتریکی چیست و چه انواعی دارد؟

برای این کار در دو حالت بار سه فاز و بار تک فاز از فرمول های زیر استفاده می کنیم.

در صورتیکه بار سه فاز باشد:

جریان بار سه فاز

در صورت اینکه بار تک فاز باشد:

جریان بار تکفاز

مثال: محاسبه حداقل سطح مقطع کابل سه هسته ای یک بار 3 فاز 50 کیلو وات به ولتاژ 400 ولت و ضریب توان 0.9 که طول آن 140 متر بوده و حداکثر افت ولتاژ آن 2 درصد باشد.

گام اول: محاسبه جریان بار

محاسبه جریان بار

4# محاسبه افت ولتاژ کابل

در گام دوم باید افت پتانسیل کابل با متراژ مشخص را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنیم.

محاسبه افت ولتاژ

برای مثال بالا گام دوم را محاسبه می کنیم.

گام دوم: محاسبه افت ولتاژ کابل

دقت شود طول کابل باید به صورت کیلومتر در فرمول بالا قرار داده شود.

محاسبه افت ولتاژ

پس از مشخص شدن افت پتانسیل در کابل، گام بعدی برای سایزینگ کابل استفاده از جدول مشخصه برای تعیین سطح مقطع کابل است.

این را هم ببینید
نردبان کابل چیست؟

5# جدول سایزینگ کابل

براساس جدول ابتدا باید مشخص کنیم که کابل ما چند هسته ای است.

برخی کابل ها دو هسته ای، سه هسته ای و یا تک هسته ای اند.

سایزینگ کابل

بعد از مشخص شدن تعداد هسته های کابل، کافی است با توجه به گام سوم از جدول زیر سطح مقطع کابل را انتخاب کنیم.

گام سوم: انتخاب کابل از روی جدول مشخصه

با توجه به افت ولتاژ 0.71 ما باید کابل با سطح مقطعی را انتخاب کنیم که افت ولتاژ آن کمتر از 0.71 باشد.

جدول سایزینگ کابل (2)

بنابراین کابل با سطح مقطع 70 میلیمتر مربع برای این بار کافی است.

این را هم ببینید
باسداکت چیست؟

6# چند توصیه درباره سایزینگ کابل

1-6# ضریب دمایی سایزینگ کابل

اگر دمای محیط نصب کابل از مقدار مجاز 25 درجه بیشتر باشد باید ضریب تصحیح دمای محیط در نظر گرفته شود.

با توجه به نوع عایق و دمای محل نصب این ضریب از جدول زیر برداشت می شود.

این ضریب در جریان بار تاثیر گذار بوده و در آن ضرب می شود.

ضریب دما سایزینگ کابل

2-6# ضریب همجواری سایزینگ کابل

ضریبی است که نشان می دهد چند دسته کابل در کنار هم قرار گرفته و فاصله آن ها چقدر است.

هر چقدر فاصله بین کابل ها بیشتر باشد خنک کاری سریع تر و بهتر انجام می شود.

مثلا در جدول زیر ضریب 0.65 برای حالتی که 4 دسته کابل بر روی سینی نصب شده اند، باید در نظر گرفته شود.

ضریب همجواری در سایزینگ کابل

دو ضریب بالا در صورت این که در محاسبات وجود داشته باشند به صورت زیر در جریان بار تاثیر گذارند.

تاثیر ضریب دما و همجواری

7# نحوه انتخاب کابل برای موتور

در جدول زیر با داشتن جریان نامی موتور و توان نامی آن به راحتی می توان کابل مناسبی برای موتور انتخاب کرد.

سایزینگ کابل موتور

جریان و توان نامی برای هر موتور بر روی پلاک مشخصات موتور درج شده است.

دانلود pdf مقاله

درباره نویسنده : مهدی ترکمن

مهدی ترکمن
در حال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد برق قدرت در دانشگاه صنعتی امیرکبیر ....علاقه مند به کارهای فنی و کنترلی ام و به عنوان عضوی از تیم نماتک در تلاش برای ارتقا دانش مهندسین کشور هستم.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۶ دیدگاه

  1. Avatar
    زاغیان ۱۴۰۰/۰۵/۲۴ در ۰۸:۲۶ - پاسخ

    سلام و عرض ادب
    مختصر و مفید و بسیار آموزنده بود

    • مبینا شیرین
      مبینا شیرین ۱۴۰۰/۰۵/۲۴ در ۱۹:۴۸ - پاسخ

      سلام خدمت شما مهندس زاغیان بزرگوار
      ممنون از همراهی شما با تیم نماتک
      موفق و پیروز باشید

  2. Avatar
    محمدرضا ازادی ۱۳۹۹/۱۲/۰۹ در ۰۰:۴۲ - پاسخ

    سلام وعرض ادب باتوجه به اینکه عموما مصرف کننده های ۱۱کیلووات به بالا بروش ستاره مثلث راه اندازی میشوندو در اینحالت جریان اصلی موتور با جریانی که ازکابل عبور میکند متفاوت است وحدودا نصف جریان نامی موتور ازهر فاز کابل عبور میکند لذا در محاسبات باید متذکر شوید که در صورت راه اندازی مستقیم یابروش ساف استارتر که فقط سه رشته کابل سر موتور میرود درست است واین محاسبات برای روش. ستاره مثلث باید جریان هرکابل حدودا نصف محاسبه گردد

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۳۹۹/۱۲/۱۰ در ۰۹:۴۷ - پاسخ

      سلام جناب آزادی
      سپاس از نکته ای که متذکر شدید
      ممنون میشم اگر لطف بفرمایید این مساله رو در بخش فروم پرسش و پاسخ سایت مطرح بفرمایید تا کارشناس فنی و یا مهندس ساسانفر عزیز راهنمایی کامل تری داشته باشند.
      katibeha.com

  3. Avatar
    محمد زمانی ۱۳۹۸/۱۲/۲۴ در ۲۲:۰۶ - پاسخ

    با سلام و خسته نباشید
    ممنون از زحمات بی دریغ شما جهت پر بار و غنی سازی ساختار مهندسی برق کشور
    چند پیشنهاد :
    ۱- فقدان دوره های مجازی و به قولی پکیج های تخصصی مربوط به آزمونهای تخصصی برق از جمله کارشناس رسمی دادگستری و یا قوه قضایه
    ۲- فقدان پکیج های تخصصی تعمیرات الکترونیک که میتوان آنرا به بخشهای خانگی و صنعتی تقسیم بندی نمود .
    ۳- فقدان پکیج آموزشی مربوط به سیستمهای اعلام و اطفا حریق ( استانداردهای NFPA و ….)
    ۴- فقدان پکیج های آموزشی مربوط به آسانسورها ( الکتریکال و مکانیکال و تعمیرات مربوط به آن )
    و ……

    • محمد حسین برمایون
      محمد حسین برمایون ۱۳۹۸/۱۲/۲۵ در ۱۰:۳۱ - پاسخ

      سلام مهندس زمانی عزیز
      اول از همه تشکر میکنم که با پیشنهادهای خوب خودتون، ما رو به سمت بهتر شدن راهنمایی می کنید.
      به خواست خدا در سال جدید، برای ضبط ۷۰ دوره آموزشی جدید برنامه ریزی کردیم که موارد ۲ تا ۴ جزو این آموزش ها هستن.
      مجموعه آموزشی نماتک سیاستی برای آمادگی برای آزمون های دیگر سازمان ها ندارد، مگر اینکه در راستای آموزش های اساسی صنعت باشد (مثل بسته تاسیسات الکتریکی و پوشش آزمون نظام مهندسی) .
      با حمایت شما حتما خدمات بهتری را ارائه خواهیم کرد.

ارسال دیدگاه