چگونه یک مهندس اتوماسیون صنعتی حرفه ای شویم؟

در قسمت هفدهم از مجموعه راهنمای مشاغل در نماتک به معرفی حوزه مهندسی اتوماسیون صنعتی می‌پردازیم.

برای شنیدن تجربه‌ها، راهنمایی‌ها و شناخت بیشتر راه‌های تبدیل شدن به یک مهندس اتوماسیون صنعتی حرفه‌ای ادامه این مقاله و ویدیوی زیر را حتما مطالعه کنید.

1# معرفی شغل مهندس اتوماسیون صنعتی

مهندس اتوماسیون صنعتی، فردی است که با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، فرایندهای صنعتی را به صورت خودکار و هوشمند مدیریت می‌کند.

این حرفه، نقش بسیار مهمی در افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت محصولات در صنایع مختلف ایفا می‌کند.

ازجمله وظایف اصلی یک مهندس اتوماسیون صنعتی می‎‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طراحی و برنامه‌نویسی سیستم‌های کنترل: مهندسان اتوماسیون با استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی، سیستم‌های کنترل را برای دستگاه‌ها و ماشین‌آلات مختلف طراحی و برنامه‌نویسی می‌کنند.
  این سیستم‌ها به دستگاه‌ها اجازه می‌دهند تا به صورت خودکار و بر اساس داده‌های ورودی، تصمیم‌گیری و عمل کنند.
• نصب و راه‌اندازی تجهیزات: پس از طراحی و برنامه‌نویسی، مهندس اتوماسیون مسئول نصب و راه‌اندازی تجهیزات در محیط صنعتی است.
  این کار شامل نصب سنسورها، عملگرها، PLCها، HMIها و سایر تجهیزات اتوماسیون می‌شود.
• عیب‌یابی و تعمیر: مهندسان اتوماسیون باید توانایی عیب‌یابی و تعمیر سیستم‌های اتوماسیون را داشته باشند.
  آن‌ها با استفاده از ابزارهای تشخیص و دانش فنی خود، مشکلات سیستم را شناسایی و برطرف می‌کنند.
• بهینه‌سازی فرآیندها: مهندسان اتوماسیون به دنبال راه‌هایی برای بهبود عملکرد سیستم‌های اتوماسیون و افزایش بهره‌وری هستند.
  آن‌ها با تحلیل داده‌ها و استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، بهینه‌سازی‌های لازم را در فرآیندهای تولید انجام می‌دهند.

ضروری‌ترین مهارت‌های مورد نیاز یک مهندس اتوماسیون صنعتی شامل موارد زیر می‌شوند:

• تسلط بر نرم‌افزارهای تخصصی: آشنایی با نرم‌افزارهای طراحی، شبیه‌سازی و برنامه‌نویسی مانند AutoCAD ،SolidWorks ،PLC programming software (مانند Siemens TIA Portal Rockwell Automation Studio 5000) و HMI design software (مانند WinCC) ضروری است.
• دانش الکترونیک و برق: درک عمیق از مدارهای الکترونیکی، سنسورها، عملگرها و سیستم‌های قدرت برای مهندسان اتوماسیون بسیار مهم است.
• مهارت‌های برنامه‌نویسی: تسلط بر زبان‌های برنامه‌نویسی و داشتن ذهن الگوریتم‌ساز برای پیاده‌سازی الگوریتم‌های کنترل ضروری است.
• مهارت‌های ارتباطی و حل مسئله: توانایی برقراری ارتباط موثر با مهندسان دیگر، تکنسین‌ها و مدیران، همچنین توانایی حل مشکلات پیچیده و ارائه راهکارهای نوآورانه از جمله مهارت‌های مهم یک مهندس اتوماسیون است.
• آشنایی با استانداردهای صنعتی: آشنایی با استانداردهای ایمنی و کیفیت در صنایع مختلف برای اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن سیستم‌های اتوماسیون ضروری است.

2# خلاصه گفتگو

مهندس علیرضا برنده فرد دارای تحصیلات در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی برق گرایش مخابرات و کارشناسی رشته مهندسی برق گرایش الکترونیک هستند.

ایشان از سال سوم دوران کارشناسی خود مشغول به گذراندن دوره‌های آموزشی عملی در شرکت کنترونیک شدند و دوره‌های متعددی در زمینه‌های برنامه‌نویسی و مهندسی الکترونیک گذراندند و دوره برگزار شده در زمینه PLC تولیدشده توسط همین شرکت، مسیر کاری مهندس برنده فرد را تغییر داده است.

جناب مهندس کار حرفه‌ای خود را از پروژه‌های کوچک پی ال سی در شرکت پترونیک شروع کردند و به مرور زمان پروژه‌های بزرگ‌تر دریافت کردند و در همین حین مدرس دوره‌های بسیاری در این شرکت بودند و چند سال بعد به‌عنوان اولین شرکت برگزارکننده آموزش برنامه‌نویسی PLCهای زیمنس سری S7، دوره آموزشی برای تمامی صنایع کشور برگزار کردند.

مهندس برنده فرد بیش از 20 سال است که مشغول تدریس در زمینه‌های مختلف اتوماسیون صنعتی هستند و به اذعان خودشان هنوز هم ایشان در حال یادگیری آموخته‌های جدید و به‌روز دنیا هستند و این علم بی‌انتهای اتوماسیون نیاز به یادگیری همیشگی دارد.

از سال 83 جناب برنده فرد شرکت شخصی خود را ثبت کردند و تا به امروز در زمینه‌ی پروژه‌های صنعتی و تدریس در این حوزه فعال هستند.

ایشان اعتقاد دارند که هرگز یاد دادن چیزی که ما آموخته‌ایم به فرد دیگر، باعث کم شدن درآمد یا محدودیت برای کار ما نخواهد شد و به همین دلیل همیشه با عشق و علاقه دانش و تجربیات ارزشمند خود را با علاقه‌مندان این حوزه به اشتراک می‌گذارند.

از دید مهندس برنده فرد یکی از جذابیت‌های این فضای کاری، تنوع پروژه‌ها و گستردگی مسئله‌های قابل حل است که باعث می‌شود کار هرگز تکراری نباشد.

جناب مهندس به افرادی که قصد دارند در این زمینه‌های کاری مشغول شوند، پیشنهاد می‌کند که علاوه‎‌بر کسب دانش و مهارت‌های سخت بر روی مهارت‌های فردی هم بسیار کار کنند، مانند:

• کنترل استرس
• توانایی تعامل و انجام کار تیمی
• تلاش و تمرین مداوم
• تعهد به کار و پروژه
• مدیریت زمان
• تعهد به ارائه خدمات و پشتیبانی بعد از اتمام پروژه
• استفاده از تجهیزات و ابزارهای خوب
• داشتن صبر بالا
• توجه به جزئیات و دقت در زمینه‌های ایمنی

مهندس برنده فرد عزیز یک شعار جذاب برای کار دارند که به آن ایمان دارند و می‌فرمایند که: «شما در هر کاری که مشغول هستید، اگر خوب کار کنید، قطعاً نتیجه خوب هم دریافت خواهید کرد.»

3# معرفی کوتاه مشاغل موجود برای مهندس اتوماسیون صنعتی

مهندسان اتوماسیون صنعتی به دلیل مهارت‌های فنی و توانایی حل مسئله بالا، طیف گسترده‌ای از فرصت‌های شغلی را پیش رو دارند.

این فرصت‌ها نه تنها در صنایع تولیدی، بلکه در بسیاری از حوزه‌های دیگر نیز وجود دارند.

در ادامه برخی از مشاغل رایج برای مهندسان اتوماسیون صنعتی را معرفی می‌کنیم:

• مهندس کنترل: طراحی، پیاده‌سازی و نگهداری سیستم‌های کنترل صنعتی از جمله PLCها، SCADAها و DCSها.
• مهندس رباتیک: طراحی، برنامه‌نویسی و نگهداری ربات‌های صنعتی برای انجام وظایف مختلف در خطوط تولید.
• مهندس سیستم‌های بینایی ماشین: طراحی و پیاده‌سازی سیستم‌هایی که از طریق پردازش تصویر، اطلاعات لازم را برای کنترل فرایندهای صنعتی استخراج می‌کنند.
• مهندس شبکه‌های صنعتی: طراحی و نگهداری شبکه‌های صنعتی برای ارتباط بین دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف در محیط‌های صنعتی.
• مهندس ایمنی صنعتی: اطمینان از ایمنی سیستم‌های اتوماسیون و رعایت استانداردهای ایمنی در محیط‌های صنعتی.

یک مهندس اتوماسیون صنعتی می‎‌تواند در صنایع مختلفی اعم از صنایع زیر مشغول به کار شود:

• صنایع خودروسازی
• صنایع نفت و گاز
• صنایع دارویی
• صنایع غذایی
• صنایع بسته‌بندی

نسخه صوتی

درصورتیکه مشاهده ویدیو برای شما ممکن نیست می توانید از طریق لینک زیر نسخه صوتی این گفتگو را گوش کنید.

در انتها امیدواریم که سخنان گرانبهای جناب مهندس جرقه ای در وجود شما روشن کرده باشد تا در مسیر بهترین شدن در حرفه خودتان قدم های استواری بردارید.

هر سؤالی که درباره مشاغل مهندسی اتوماسیون صنعتی دارید در بخش دیدگاه های سایت مطرح کنید، ما با کمال افتخار پاسخگوی شما خواهیم بود و در قسمت های بعدی این گفتگو برترین سؤال ها را از جناب مهندس خواهیم پرسید.