اگر ساختمانی برای عموم یا گروه خاصی از افراد (مانند کارمندان یا دانشجویان) قابل استفاده باشد، به احتمال زیاد نگهداری از تاسیسات نقش حیاتی در نگهداری مناسب، ایمنی و آسایش کلی افرادی که به ساختمان دسترسی دارند، ایفا خواهد کرد و این امر را به یک ضرورت برای هر تأسیسات کاملاً کاربردی تبدیل میکند.
تمام فعالیتهای مورد نیاز برای حفظ ساختمان و سیستمهای آن، مانند تهویه مطبوع و روشنایی، در شرایط کاری مناسب، میتواند بخشی از نگهداری تأسیسات ساختمان در نظر گرفته شود.
نگهداری تأسیسات تضمین میکند که تمام مناطق، داراییها و سازههای داخل یا اطراف یک تأسیسات، تا حد امکان به طور بهینه برای حداکثر کارایی و ایمنی کار میکنند.
بسیاری از شرکتها از نگهداری تأسیسات به همراه برنامههای نگهداری پیشبینیکننده یا واکنشی اضافی برای کنترل کامل محیط ساختمان استفاده میکنند.
در این مقاله، موضوع نگهداری تاسیسات ساختمان، از جمله چیستی و اهمیت آن را بررسی خواهیم کرد.
1# نگهداری تاسیسات ساختمان چیست؟
نگهداری تأسیسات ساختمان، به تمام کارهایی اشاره دارد که برای حفظ داراییهای فیزیکی یک تأسیسات، مانند سیستمهای تهویهمطبوع، روشنایی، لولهکشی، ماشینآلات و سازهها، در شرایط ایمن و در حال کار انجام میشود.
این شامل همه چیز، از نگهداری و تعمیرات معمول گرفته تا واکنشهای اضطراری، بررسیهای انطباق و ارتقای استراتژیک میشود.
هدف این است که ساختمانها را به گونهای که باید کار کنند، نگه دارید.
یک کار نگهداری تأسیسات میتواند واکنشی و برنامهریزی نشده یا پیشگیرانه و برنامهریزی شده باشد.
چنین اقداماتی ممکن است شامل هر چیزی از رنگآمیزی داخلی و خارجی ساختمان گرفته تا تمیز کردن و تعویض فیلترهای دستگاه تهویه مطبوع ساختمان به صورت ماهانه باشد تا از عملکرد آن در اوج کارایی اطمینان حاصل شود.
اساساً، اگر اقدام نگهداری بر ظاهر، عملکرد و کارایی یک تأسیسات تأثیر بگذارد، در حوزه نگهداری تأسیسات ساختمان قرار میگیرد.
اجزای کلیدی یک تاسیسات که نیاز به نگهداری دارند، عبارتاند از:
- واحدهای تهویه مطبوع
- تجهیزات و مبلمان اداری
- زیرساختهای لولهکشی
- سیستمهای الکتریکی
- سیستمهای اطفای حریق
- سقف، کاشی کاری و پنجرهها
- محوطه سازی
- سیستمهای ارتباطی خطر ایمنی
یک کارگر تعمیر و نگهداری تأسیسات مسئول نگهداری از مناطقی شامل اتاقها، راهروها، پارکینگها، محوطهسازی و پیادهروها است؛ آنها همچنین بر داراییهای ضروری یک کسبوکار، از جمله سیستمهای دزدگیر امنیتی، سیستمهای تهویهمطبوع، سیستمهای لولهکشی، ماشینآلات و سیستمهای الکتریکی و روشنایی نظارت دارند.
همچنین یک کارگر تعمیر و نگهداری تأسیسات تمام نیازهای تعمیر و نگهداری مربوط به سازه ساختمان، مانند رنگآمیزی نمای بیرونی و داخلی ساختمان و همچنین تعمیرات عمومی ساختمان را انجام میدهد.
2# انواع نگهداری تاسیسات ساختمان
روشهای مختلفی برای نگهداری تاسیسات ساختمان وجود دارد؛ اما رایجترین آنها عبارتاند از:
1-2# نگهداری پیشگیرانه
نگهداری پیشگیرانه یک رویکرد پیشگیرانه برای نگهداری تأسیسات ساختمان است که شامل بازرسیهای برنامهریزی شده، تنظیمات و تعمیرات داراییها و تجهیزات برای به حداقل رساندن خرابیها و افزایش طول عمر آنها میشود.
این نوع نگهداری به جلوگیری از خرابی تجهیزات و تعمیرات غیرمنتظره کمک میکند.
فعالیتهای رایج نگهداری پیشگیرانه عبارتاند از:
- تمیز کردن و روغن کاری تجهیزات
- بازرسی و تعویض قطعات فرسوده
- کالیبراسیون ابزارها
نگهداری پیشگیرانه در صنایع مختلف مانند کارخانههای تولیدی، مراکز درمانی و مدارس نیز ضروری است؛ زیرا به حفظ کارایی و ایمنی تجهیزات و محافظت از سرمایهگذاریهای انجام شده روی این داراییها کمک میکند.
2-2# نگهداری اصلاحی
نگهداری و تعمیرات اصلاحی که به عنوان نگهداری و تعمیرات واکنشی نیز شناخته میشود، شامل رسیدگی به خرابیها و از کار افتادگیهای تجهیزات در هنگام وقوع است.
این نوع نگهداری برای بازگرداندن دارایی یا تجهیزات به شرایط عملیاتی عادی خود انجام میشود.
نگهداری و تعمیرات اصلاحی را میتوان به فعالیتهای برنامهریزیشده و برنامهریزینشده تقسیم کرد:
- تعمیر و نگهداری اصلاحی برنامهریزیشده: این شامل شناسایی مشکلات بالقوه از طریق بازرسیهای منظم و برنامهریزی تعمیرات قبل از خرابی تجهیزات است.
- تعمیر و نگهداری اصلاحی برنامهریزی نشده: این نوع تعمیر و نگهداری زمانی اتفاق میافتد که یک خرابی غیرمنتظره رخ میدهد و نیاز به توجه و تعمیر فوری دارد.
اگرچه ممکن است نگهداری اصلاحی در کوتاه مدت ارزانتر به نظر برسد؛ اما عدم انجام، میتواند منجر به هزینههای بلندمدت بالاتر و زمان ازکارافتادگی ناشی از خرابی تجهیزات شود.
3-2# نگهداری پیشبینانه
نگهداری پیشبینانهرویکردی پیشرفتهتر در نگهداری تأسیسات ساختمان است که از دادهها و ابزارهای نظارتی برای پیشبینی خرابی تجهیزات قبل از وقوع آنها استفاده میکند.
این روش از حسگرهای مختلف، تجزیهوتحلیل دادهها و تکنیکهای نظارت بر وضعیت برای تشخیص زودهنگام مشکلات احتمالی و برنامهریزی نگهداری بر اساس آن استفاده میکند.
نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه به کاهش زمان ازکارافتادگی، افزایش قابلیت اطمینان تجهیزات و صرفهجویی در هزینهها کمک میکند.
برخی از جنبههای کلیدی نگهداری و تعمیرات پیشبینانه عبارتاند از:
- تحلیل ارتعاش
- ترموگرافی مادون قرمز
- آنالیز روغن و سیالات
اجرای نگهداری و تعمیرات پیشبینانه نیازمند سرمایهگذاری در حسگرها، جمعآوری دادهها و ابزارهای تحلیلی است؛ اما میتواند در درازمدت منجر به صرفهجویی قابل توجه و بهبود کارایی شود.
3# اهمیت نگهداری از تاسیسات ساختمان
نگهداری تاسیسات میتواند به جلوگیری از خرابی تجهیزات و کاهش احتمال قطع طولانی مدت سیستم کمک کند؛ ولی اینکه اهمیت نگهداری تأسیسات ساختمان چیست و چرا باید بخشی از هر برنامه مدیریت تأسیسات باشد، در ادامه بحث خواهیم کرد.
1-3# یک سرمایهگذاری کمهزینه برای جلوگیری از قطعیهای پرهزینه
کارهای تعمیر و نگهداری پیشگیرانه میتواند نیاز به تعمیرات فوری ناشی از خرابیها و قطعیهای پیشبینی نشده تجهیزات را کاهش دهد.
تعمیر در آخرین لحظه نهتنها برای کسانی که به اجزای آسیبدیده متکی هستند، ناامید کننده است؛ بلکه میتواند هزینههای قابل توجهی را نیز به عملیات اضافه کند.
سیستمهای گسترده تأسیسات مانند واحدهای HVAC و لولهکشی را میتوان با نگهداری پیشگیرانه به طور مؤثر مدیریت کرد که این کار، میتواند با نگه داشتن این داراییها در وضعیت کاری بهینه، عمر مفید آنها را افزایش دهد.
2-3# یک لایه حفاظتی اضافه برای تأسیسات
یکی از دلایل اهمیت نگهداری تأسیسات ساختمان، حفاظت اضافی است که برای منابع محلی فراهم میکند.
این فعالیتهای نگهداری به ایجاد یک محیط کاری ایمن کمک میکند و از پرسنل و داراییهای مهم در برابر آسیب یا خسارت احتمالی محافظت میکند.
خرابیهای عمده در یک مرکز میتواند به دلیل آتشسوزی، نشت آب یا سایر رویدادهای نامطلوب قابل توجه، خسارات گستردهای ایجاد کند.
برنامه نگهداری مرکز شما یکی از اولین نقاط تماسی است که به کارکنان شما این امکان را میدهد تا مشکل را شناسایی کرده و قبل از اینکه به یک مشکل قابل توجه تبدیل شود و عملیات را متوقف کند، آن را اصلاح کنند.
3-3# مشخص کردن برنامهها و مسئولیتها
یک برنامه تعمیر و نگهداری تأسیسات ساختمان اغلب حول یک برنامه تعمیر و نگهداری پیشگیرانه ساخته میشود که شامل کارهای از پیش برنامهریزی شده برای اجزای اصلی ساختمان است.
این برنامه به کل تیم شما ساختار میدهد و میتواند برای روشن شدن نقشها و مسئولیتهای همه افراد درگیر استفاده شود.
برنامههای نگهداری پیشگیرانه همچنین فشاری را که میتواند با کارهای نگهداری واکنشی که باید فوراً انجام شوند مرتبط باشد، کاهش میدهد.
نگهداری برنامهریزیشده همچنین تخصیص منابع و تعیین اولویتهای روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه را برای تیم مدیریت تأسیسات شما آسانتر میکند.
4-3# مبنایی برای مدیریت عملکرد
نگهداری تاسیسات ساختمان همچنین یک مبنای عملکرد عالی برای نظارت بر وضعیت کاری هر جز در داخل ساختمان یا در محوطه تأسیسات ایجاد میکند.
پلتفرم نرمافزاری نگهداری تأسیسات میتواند جزئیات عملیاتی مانند تخصیص منابع، سوابق داراییها و سوابق برگه زمانی را برای تکنسینها و سایر کارکنان ثبت کند.
برچسبگذاری داراییهای تأسیسات با برچسبهای بارکد بادوام به سادهسازی اسناد و کاهش خطای انسانی کمک میکند، به این معنی که سوابق نگهداری شما کاملتر و دقیقتر خواهد بود.
4# مزایای برنامههای نگهداری تاسیسات
شما برای زندگی، به داراییهای فیزیکی، ساختمانها و زیرساختهای خود متکی هستید، نگهداری از تأسیسات برای بقای بلندمدت ساختمان شما ضروری است.
در اینجا تنها چند مورد از مزایای ضروری یک برنامه مؤثر نگهداری از تاسیسات آورده شده است:
1-4# عملکرد بهینه شده
یک برنامه جامع نگهداری از تاسیسات ساختمان به شما کمک میکند تا فعالیتهای نگهداری را از طریق موارد زیر سادهتر، سازماندهی و برنامهریزی کند:
- اطمینان از عملکرد سیستمها و تجهیزات با حداکثر راندمان
- کاهش احتمال خرابیهای غیرمنتظره و ازکارافتادگیهای طولانی مدت
- امکان تخصیص بهتر منابع از جمله قطعات یدکی، مواد اولیه و ابزارها
2-4# افزایش طول عمر تجهیزات
یک برنامه قوی برای نگهداری از تأسیسات ساختمان، طول عمر ماشینآلات، تجهیزات و داراییهای شما را از طریق موارد زیر افزایش میدهد:
- تسهیل مراقبتهای پیشگیرانه مانند تعمیر و نگهداری روتین برای به حداکثر رساندن سرمایهگذاری شما در داراییهای فیزیکی
- استفاده از تجزیهوتحلیل دادهها برای پیشبینی و جلوگیری از مشکلات تعمیر و نگهداری
- امکان مداخله به موقع به منظور افزایش طول عمر تجهیزات
3-4# صرفهجویی در هزینهها
یک برنامه تعمیر و نگهداری تأسیسات قابل اعتماد میتواند به طور قابل توجهی هزینههای شما را از طریق موارد زیر کاهش میدهد:
- کاهش احتمال خرابیهای اساسی تجهیزات که میتواند منجر به تعمیرات یا تعویضهای پرهزینه شود.
- شناسایی مشکلات کوچک تعمیر و نگهداری قبل از اینکه به مشکلات پرهزینهتر و گستردهتر در کل سیستم تبدیل شوند.
- بهبود بهرهوری انرژی با نگهداشتن تجهیزات در شرایط کاری بهینه
4-4# ایمنی و انطباق بهبود یافته
استراتژی نگهداری تأسیسات ساختمان شما نقش محوری در کمک به شما برای پایبندی به مسئولیتهای نظارتی از طریق موارد زیر خواهد داشت:
- کاهش خطر حوادث ناشی از نقص تجهیزات یا سیستمها
- ایجاد یک محیط کاری امن برای پرسنل، بازدیدکنندگان و افراد در جوامع اطراف
- دستیابی به انطباقبا مقررات مربوط به ایمنی تجهیزات، اثرات زیست محیطی و استانداردهای عملیاتی، و در نتیجه جلوگیری از جریمهها و خسارات بالقوه پرهزینه
5-4# مدیریت داراییهای مبتنی بر داده
یک برنامه مدیریت تأسیسات قوی به شما امکان دسترسی به بینشهای ارزشمندی را از طریق موارد زیر میدهد:
- استفاده از ابزارهای دادهمحور برای ثبت دقیق تمام فعالیتهای تعمیر و نگهداری، ضمانتنامهها و وضعیت تجهیزات
- ارائه گزارشهای دقیق برای پشتیبانی از تصمیمگیری و برنامهریزی بهتر
- پیشبینی نیازهای نگهداری آینده بادقت بیشتر با استفاده از تجزیهوتحلیل پیشرفته
5# چالشهای نگهداری تاسیسات
نگهداری تاسیسات ساختمان میتواند چالشهای مختلفی را برای مدیران تأسیسات ایجاد کند.
این چالشها عبارتاند از:
- محدودیتهای بودجه: یکی از رایجترین چالشهای نگهداری تأسیسات ساختمان، محدودیتهای بودجه است.
منابع مالی محدود میتواند بر توانایی انجام وظایف تعمیر و نگهداری لازم، خرید قطعات یا تجهیزات جایگزین یا استخدام متخصصان ماهر تعمیر و نگهداری تأثیر بگذارد. - زیرساختهای فرسوده: زیرساختهای فرسوده میتوانند بودجههای محدود را بیش از پیش تحتفشار قرار دهند.
این امر میتواند چالشهای پرهزینهای را از نظر افزایش نیازهای نگهداری، هزینههای بالاتر تعمیر و قطعات جایگزین گرانقیمتتر و کمیاب ایجاد کند. - استخدام پرسنل واجد شرایط: استخدام پرسنل تعمیر و نگهداری واجد شرایط و باتجربه، ارائه آموزش مداوم و همگامشدن با استانداردهای صنعتی و بهترین شیوهها بهخصوص در یک بازار کار رقابتی، میتواند دشوار باشد.
6# مکانهای ضروری در نگهداری تاسیسات ساختمان
ساختمانهایی که نیاز به تعمیر و نگهداری تأسیسات دارند، همه موارد ساختمانی را شامل میشوند؛ اما مکانهای ضروری برای این فرایند عملیاتی موارد زیر را شامل میشود:
1-6# ساختمانهای مسکونی و تجاری بزرگ
ساختمانهای بزرگ برای عملکرد هرچه بهتر و کارآمدتر به تجهیزات کاربردی و عملیات روان نیاز دارند.
هر قطعهای از تجهیزات که نیاز به نگهداری برنامهریزیشده یا روتین داشته باشد، در حوزه نگهداری تأسیسات ساختمان قرار میگیرد.
اطمینان از عملکرد کامل تأسیسات، محیط زندگی و کاری راحتتر و پربارتری را برای ساکنان فراهم میکند.
2-6# بیمارستانها
با توجه به عملیات متعددی که محیط بیمارستان هر روز انجام میدهد – و البته وسعت زیاد آن – نگهداری از تأسیسات برای اطمینان از مطابقت ساختمان بیمارستان با دستورالعملهای بهداشتی و ایمنی OSHA بسیار مفید است.
نگهداری از تأسیسات همچنین بر برخی اقدامات پیشگیرانه نگهداری در بیمارستان، مانند برنامهریزی بازرسی برای تجهیزات تصویربرداری، تمرکز دارد.
3-6# دانشگاهها
دانشگاهها نیز مانند بیمارستانها، در مقیاس بزرگی هستند.
باوجود ساختمانها و تأسیسات جداگانه بسیار زیاد در محوطه دانشگاه، نگهداری از تأسیسات ساختمان، برای حفظ آسایش و امنیت اساتید، کارکنان و دانشجویان بسیار مهم است.
برخی از حوزههای تمرکز ممکن است شامل کنترل آفات، سازماندهی و تعویض مبلمان و تجهیزات کلاس درس و نظارت بر رنگآمیزی معمول فضاهای عمومی و مشترک باشد.
7# نمونههای رایج فعالیتها در نگهداری تاسیسات ساختمان
نگهداری تأسیسات طیف گستردهای از مسئولیتها را پوشش میدهد، برخی روتین و برخی دیگر استراتژیکتر هستند.
در اینجا برخی از رایجترین حوزههایی که در نگهداری تأسیسات ساختمان در آن فعالیت میشود، آورده شده است:
1-7# وظایف عملیاتی
مسئولان نگهداری تأسیسات ساختمان، حلال مشکلات روزمره ساختمان هستند.
ممکن است لازم باشد یک دقیقه تنظیمات ترموستات را تنظیم کنید و دقیقه بعد به شکایت سروصدا رسیدگی کنید. هیچ دو روزی دقیقاً یکسان نیستند.
2-7# ایمنی در برابر آتش
افراد مسئول در نگهداری تأسیسات ساختمان، مسئول نگهداری از تمام سیستمهای ایمنی آتشنشانی شامل کپسولهای آتشنشانی، آلارمها، سیستمهای آبپاش و علائم اضطراری هستند.
مطمئن شوید که نگهداری تأسیسات شما شامل یک چکلیست است که زمان و نحوه بازرسی این سیستمها را مشخص میکند.
3-7# امنیت
ایمن نگهداشتن یک مرکز به چیزی بیش از قفل و دوربین نیاز دارد.
ساختمانهای مدرن برای کنترل رفتوآمد افراد به سیستمهای نظارتی جامع متکی هستند.
در بسیاری از موارد، شما همچنین باید با پیمانکاران شخص ثالث برای ارائه پرسنل امنیتی در محل و مدیریت سایر خدمات مرتبط با امنیت هماهنگ کنید.
4-7# برنامهریزی تداوم
وقتی اتفاق بزرگی مانند سیل، آتشسوزی یا قطع برق طولانی رخ میدهد، مسئولان نگهداری تأسیسات ساختمان، کسانی هستند که هدایت واکنش را بر عهده دارند.
این بدان معناست که از او انتظار میرود که اطمینان حاصل کند تیمها ایمن میمانند و عملیات دراسرعوقت دوباره راهاندازی و اجرا میشود.
این میتواند شامل هر چیزی از هماهنگی تعمیرات اضطراری گرفته تا جابهجایی موقت باشد.
یک برنامه تداوم خوب، تضمین میکند که همه میدانند در هنگام وقوع اتفاقات غیرمنتظره چه کاری باید انجام دهند.
5-7# تخصیص و برنامهریزی فضا
نیازهای تأسیسات ساختمان شما بهندرت ثابت است.
اگر در حال گسترش و تغییر ساختار هستید، چیدمان و نحوه استفاده از تأسیسات اغلب نیاز به تغییر دارد.
وظیفه مسئول نگهداری تأسیسات ساختمان، نظارت بر برنامهریزی فضا برای تطبیق با این تغییرات، مانند تغییر چیدمان دفاتر و فضاهای مشترک، خواهد بود.
8# روندهای اخیر در نگهداری تاسیسات ساختمان
نگهداری تاسیسات دائماً با روندها و شیوههای جدید در حال تحول است، از جمله:
1-8# یکپارچهسازی نرمافزار
استفاده از سیستمهای مدیریت نگهداری تأسیسات ساختمان و تعمیرات کامپیوتری (CMMS) و نرمافزار مدیریت تأسیسات به کمک رایانه (CAFM) روبهافزایش است.
این راهحلهای نرمافزاری نگهداری و تعمیرات دارای قابلیتهای پیشرفتهای مانند اتوماسیون برای سادهسازی برنامهریزی، زمانبندی، ردیابی داراییها و گزارشدهی نگهداری و تعمیرات هستند.
2-8# نگهداری و تعمیرات پیشبینانه و مبتنی بر شرایط
سازمانها از دادههای دستگاههای اینترنت اشیا (IoT)، حسگرها و سایر منابع برای پیشبینی و شناسایی نیازهای احتمالی تعمیر و نگهداری بر اساس شرایط واقعی و عملکرد داراییها استفاده میکنند.
3-8# تصمیمگیری مبتنی بر داده
سازمانها برای ردیابی و تحلیل عملکرد داراییها، فعالیتهای نگهداری تأسیسات ساختمان، اثربخشی هزینه و سایر معیارها به دادهها متکی هستند تا تصمیمات آگاهانه بگیرند، استراتژیهای نگهداری و تعمیرات را بهینه کنند و به طور مداوم شیوههای نگهداری تأسیسات را بهبود بخشند.
نتیجهگیری
نگهداری تاسیسات ساختمان نقش ضروری در حفظ عملکرد روان تأسیسات یک ساختمان ایفا میکند.
بدون مراقبت و توجه مناسب، ممکن است سیستمها و تجهیزات از کار بیفتند و یکپارچگی کلی زیرساخت میتواند به مرور زمان کاهش یابد و باعث اختلال در عملیات، مشکلات ایمنی و هزینههای تعمیر بالقوه قابل توجه شود.
تکمیل یک فهرست کامل از تأسیسات و تدوین برنامههایی برای هر سیستم، به ایجاد یک مبنای اولیه برای سنجش عملکرد آینده کمک خواهد کرد.
برنامهریزی مؤثر نگهداری تأسیسات ساختمان نیازی به پیچیدگی بیش از حد ندارد؛ اما باید نیازهای منحصربهفرد هر ساختمان منحصربهفرد را در نظر بگیرد.
بنابراین، اولویتبندی تعمیر و نگهداری تأسیسات یک سرمایهگذاری استراتژیک در موفقیت بلندمدت یک سازمان نیز میباشد.
نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.