در هر تجارت و کاری که نیاز به ارتباط انسان با ابزار آلات و ماشین آلات وجود داشته باشد،
باید به ایمنی ماشین آلات و استفاده درست از آن ها توجه شود چرا که سلامت کارکنان مهم تر از هر چیزی است.

اجرای این امر وظیفه کارفرمایان هر سازمان، کارگاه، کارخانه و… می باشد.

ما قصد داریم در این مقاله به ایمنی ماشین آلات، تجهیزات، ابزار آلات و هر آن چه که نیروی کار حین کار کردن با آن در ارتباط است بپردازیم.

پیشنهاد می کنیم شما هم برای آشنایی با این موضوع مهم و اهمیت آن، این مقاله را از دست نداده و با ما همراه باشید.

مقدمه ایمنی ماشین

1# ایمنی ماشین آلات

تجهیزات و ماشین آلاتی که در انواع مشاغل استفاده می شوند،
باید به درستی استفاده شده و سالم باشند تا
خطر حوادث و آسیب رسیدن به سلامتی کارکنان آن ها به حداقل رسیده و نیروی کار در امنیت باشد.

بر اساس قوانین سلامت و امنیت، کارفرمایان وظیفه تضمین سلامت کارکنان را دارند و
باید تمام تلاش خود را در راستای به حداقل رساندن خطرات انجام دهند.

برای رسیدن به ایمنی ماشین آلات، کارفرمایان دو وظیفه دارند که باید آن ها را به خوبی انجام دهند و
کنترل کنند تا نیروی کار در وضعیت ایمن تری کار کند.

1-1# وظایف کارفرمایان برای ایمنی ماشین آلات

این دو وظیفه به شرح زیر می باشد:

  • تجهیزات و ماشین آلات سالم و امن باشند و به درستی و در شرایط مناسب استفاده شوند.
  • افرادی که از آن تجهیزات و ماشین آلات استفاده می کنند، دانش و آموزش کافی برای کار کردن با آن ها را داشته باشند.

ابزار آلات، تجهیزات و ماشین آلات ایمن یک سری خصوصیاتی دارند که باید با آن ها آشنا باشیم.
این خصوصیات عبارتند از:

  • برای شغلی که در آن استفاده می شود مناسب باشد.
  • درست نگه داری شود تا همیشه امن بماند.
  • درصورتی که ساییدگی و پارگی قسمتی از دستگاه ممکن است ایمنی را به خطر بیندازد،
    دستگاه در فواصل زمانی بازرسی شود.
  • در صورتی که ایمنی تجهیزات و ماشین آلات به شرایط نصب آن بستگی داشته باشد،
    قبل از اولین استفاده باید بررسی شوند.
  • از نظر سطح سر و صدا، لرزش و ارتعاشاتی که به اپراتور دستگاه و دیگر افراد و نیروی کار منتقل می شود،
    باید ارزیابی شود.

خطرات استفاده از تجهیزات و ماشین آلات باید به عنوان بخشی از ارزیابی کلی سلامت و ایمنی آن ها در نظر گرفته شوند.

در بخش بعدی این مقاله خطراتی را که ممکن است در استفاده از ماشین آلات انسان را تهدید کنند، بررسی خواهیم کرد.

ایمنی ماشین آلات

2# خطرات ماشین آلات

ماشین آلات می توانند باعث ایجاد آسیب ها و خطرات زیادی برای انسان شوند.

خطرات ماشین آلات1

برخی از این خطرات و آسیب ها را در ادامه بیان می کنیم:

  • قطعات متحرک ماشین آلات یا مواد خروجی از آن ها می توانند به افراد آسیب برسانند.
    به این شکل که قسمت هایی از بدن آن ها ممکن است بین غلتک ها، تسمه ها، پولی ها و… گیر کند و
    موجب قطعی عضو یا آسیب های جدی شود.
  • لبه های تیز ماشین آلات می تواند باعث بریدگی و آسیب دیدگی شود.
    هم چنین ممکن است قسمت های نوک تیز موجب سوراخ شدن پوست و قسمت های زبر باعث اصطکاک و سایش شود.
  • ممکن است افراد بین دو قسمت متحرک که با هم حرکت می کنند یا
    بین یک قسمت متحرک و یک قسمت ثابت مثل دیوار یا یک جسم دیگر و هم چنین دو قسمت متحرکی که در حال عبور از کنار هم باشند گیر کرده و له شوند.
  • بخش هایی از دستگاه ها، مواد و خروجی هایی مانند آب یا بخار می توانند آن قدر گرم یا سرد باشند که
    باعث سوختگی افراد و ایجاد تاول شوند.
    جریان الکتریسیته دستگاه ها نیز می تواند باعث ایجاد شوک الکتریکی در بدن انسان و سوختگی شود.
  • غیر قابل اعتماد بودن ماشین آلات و وجود نقص در آن ها می تواند باعث بروز صدمات و آسیب ها و عدم ایمنی تجهیزات شود.
    هم چنین استفاده نادرست از ماشین آلات، ابزارها و دستگاه ها بر اثر عدم آموزش درست یا
    بی تجربه بودن نیروی کار نیز ممکن است آسیب ها و خطرات جدی به دنبال داشته باشد.
  • در برخی ماشین آلات که با مواد شیمیایی سر و کار دارند،
    ممکن است این مواد شیمیایی برای اپراتور مضر باشند و یا خطرات بیولوژیکی به دنبال داشته باشند.

خطرات ماشین آلات2

3# چگونگی تامین ایمنی

تامین ایمنی

برای این که به صورت ایمن و در سلامت کار کنیم و خطرات و آسیب ها را تا حد ممکن کاهش دهیم،
باید علاوه بر سالم بودن و ایمنی ماشین آلات، نیروی کار هم ایمنی را رعایت کرده و در شرایط مناسب کار کند.

برخی از کارهایی که لازم است تا نیروی کار برای رسیدن به ایمنی ماشین آلات انجام دهد، شامل موارد زیر می باشد:

  • از محافظ، لباس مخصوص، ماسک، دستکش، محافظ گوش و کفش کار استفاده شود.
این را هم ببینید
آشنایی با انواع تجهیزات حفاظت فردی (PPE)
  • قبل از شروع کار ساعت، انگشتر، دستبند و سایر وسایل اضافه درآورده شود.
  • از پوشیدن لباس های گشاد خودداری کرده و در صورت داشتن موهای بلند، به طور کامل زیر لباس کار جمع شود.
  • دستگاه از نظر تکمیل بودن قطعات، داشتن محافظ، کنترل با دو دست و… بررسی شود.
  • محل کار را جارو کشیده، تمیز نگه داشته و در محیط مرتب کار کند.
  • محیط کار از نور کافی برخوردار باشد و به خوبی روشن باشد.
  • دستگاه های ثابت چک شوند و به درستی نصب و محکم شده باشند.
  • دستورالعمل های استفاده از تجهیزات به خوبی مطالعه شود.
  • تعمیر و نگه داری ماشین آلات طبق برنامه ریزی و به موقع انجام شود.
  • بعد از اتمام کار، دستگاه ها را خاموش کرده، برق آن را قطع کرده و سپس تمیز کاری های لازم انجام شود.
    هم چنین دستگاه ها در حالت روشن و در حال کار رها نشوند.
  • منابع تغذیه الکتریکی، هیدرولیکی و پنوماتیکی بررسی شوند.
  • در صورت استفاده از ابزارهای برشی، اطمینان حاصل شود که ابزارها تیز بوده و تمیز باشند.
  • دست ها از ابزارهای تیز و قطعات متحرک دور نگه داشته شوند.
  • از پرت کردن حواس اپراتور و شوخی یا صحبت با او هنگام کار خودداری شود.
  • بعد از کار تمام تجهیزات، ماشین آلات و ابزارها را تمیز کرده و هر کدام که متحرک هستند سر جای خود گذاشته شوند.
این را هم ببینید
ایمنی صنعتی چیست؟ (0 تا 100 شناخت HSE)
دانلود pdf مقاله

درباره نویسنده : نرگس بی سخن

نرگس بی سخن
کارشناس ارشد مهندسی مکانیک بیوسیستم از دانشگاه تهران هستم. امیدوارم در همکاری من با تیم نماتک، مقالات نوشته شده توسط بنده در حوزه های مختلف مهندسی برای شما مفید واقع بشه.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۲ دیدگاه

  1. Avatar
    فردوسی حاجی پاشاه ۱۴۰۰/۰۱/۱۵ در ۱۰:۰۲ - پاسخ

    عرض ادب و تبریک سال نو. به امید سلامتی، امنیت و محیطی پاک برای خادمین حوزه HSE …

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۰/۰۱/۱۵ در ۱۰:۲۲ - پاسخ

      سلام
      سپاس بابت آرزوی زیباتون
      پیروز باشید

ارسال دیدگاه