اگر درصنعت مشغول به کار هستید، حتما با اهمیت اینکه بدانید گیج فشار چیست آشنایی دارید.

در این نوشته با تمامی المنت های یک گیج فشار آشنا خواهیم شد.

این ویدیو کمک بسیاری به شما در انتخاب و شناسایی یک گیج فشار خواهد نمود.

در این نوشته قصد داریم شما را با متریال بدنه، نمایشگر یک گیج و مراحل ساخت گیج فشار آشنا کنیم؟

حتما این 7 گام را قبل از ساخت یا تهیه یک گیج فشار پشت سر بگذارید.

در انتها هم به بررسی دیافراگمی و دیافراگمی سیل به عنوان دو تجهیزی که باید به همراه گیج فشار خریداری کنید، می پردازیم.

1# هفت پارامتر در انتخاب یک گیج فشار

2# متریال بدنه گیج فشار چیست؟ (housing material)

برای بدنه گیج فشار عموما از دایکست آلومینیوم (Die Cast Aluminum) استفاده می‌شود.

متریال بدنه گیج فشار

البته پیش ‌تر از این در مورد spec های کارفرما باهم صحبت کرده بودیم.

spec (اِس پِک)، همان خواسته های کار فرما بود.

اگر در spec اشاره شده باشد که از مواد بهتری استفاده شود، حتما مطابق با spec، بدنه گیج فشار را خواهیم ساخت.

اگر برفرض مثال در spec گفته شود که از فولاد ضد زنگ (استنلس استیل) استفاده شود،
حتما از متریال SS 316 یا SS 304 (استنلس استیل 304 یا 316) که ماده ‌ی بهتری است، استفاده می‌ کنیم.

3# نمایشگر گیج فشار چیست؟

1-3# Dial

برای آنکه بدانیم نمایشگر گیج فشار چیست در زیر تصویری از این بخش آورده ایم.

صفحه یک گیج یا Dial آن حتما به رنگ سفید بوده و معمولا از جنس استنلس استیل ساخته می ‌شود.

صفحه نمایش گیج فشار

قطر صفحه Dial در موارد مختلف، متفاوت است. اما اگر به استاندارد IPS IN-110 مراجعه کنید،
قطر آن 63، 100 یا 150 میلی متر خواهد بود.

از مدل های با قطر 63 میلی متر که از گیج های کوچک به حساب می آیند، بر روی خطوط هوا استفاده می شود.

همان طور که یادتان هست،در مطالب قبلی اشاره کردیم که
ON-OFF ولو ها با توجه به سیگنال دریافتی از اتاق کنترل و کم و زیاد شدن هوای ورودی، باز یا بسته می شوند.

گیج های با قطر 100 میلی متر در هر جایی به کار برده می شوند.
از این مدل گیج ها بر روی انواع لوله ها استفاده می شود.

از گیج های با قطر 150 میلی متر بر روی برج ها و مخازن استفاده می شود.

این بدان علت است که اپراتوری که با این گیج کار می کند،
بتواند مقدار اندازه گیری شده را در ارتفاع 2 یا 3 متری مشاهده کند.

بنابراین از یک گیج با صفحه نمایش بزرگ با قطر 150 میلی متر استفاده می شود.

البته برخی سازندگان گیج ها از ابعاد دیگری استفاده می کنند.

مثلا ویکا به عنوان یکی از سازندگان گیج که بعدا در مورد سازندگان و شرکت های تولید کننده محصولات به طور مفصل صحبت خواهیم کرد،
گیج هایی با قطر 50 و 63 میلی متر را بیشتر تولید می کند.

2-3# درجه بندی (gradation) گیج فشار چیست؟

بر روی dial، درجه بندی ‌ها یا دیجیت‌ هایی ثبت شده است که اصطلاحا به آنها Gradation می ‌گویند.

درجه بندی گیج فشار

این درجه ‌بندی ها طبق استاندارد هایی که داریم، ممکن است به سه رنگ مشکی، قرمز، یا فسفری باشد.

مشکی: متداول‌ ترین رنگی که در سایت استفاده شده و می‌توان گقت که عموما و برای اهداف کلی از این رنگ استفاده می‌شود.

قرمز: در مناطق پرخطر و جاهایی که قصد داریم به اپراتور هشدار دهیم که نسبت به این پارامتر هوشیار باشد، از رنگ قرمز استفاه می‌کنیم.

همچنین در مواقعی که گیج ما، نماینگر فشار برحسب bar و psi (هر دو) می‌باشد، از رنگ قرمز برای نمایش psi استفاده می‌شود.

برای مواردی نیز که فشار منفی داشته یا به عبارت بهتر با یک نمونه‌ی خلاء (vacuum case) سر و کار داریم، از رنگ قرمز استفاده می‌ شود.

فسفری: در مواردی که نیاز به خواندن فشار در شب می باشد یا به عبارت بهتر، برای دید در شب از رنگ فسفری استفاده می ‌شود.

در طول روز انرژی را به خود جذب کرده و در شب انرژی خود را به صورت نور آزاد کرده و اعداد نمایان گر می شوند.

این را هم ببینید
سنسور فشار

4# استاندارد نفوذ گیج IP

استاندارد نفوذ را با IP بیان کرده و احتمالا شما نیز با این استاندارد آشنایی دارید.

IP ها را در فصول بعدی به طور مفصل توضیح خواهیم داد.

اما در مورد یک گیج بایستی به این نکته حتما توجه شود که گیج‌های داخل سایت و کارخانه بایستی دارای IP65 باشند.

تمامی ادوات ابزار دقیق از جمله گیج ها، ترانسمیتر و سوییچ های فشار بایستی حداقل دارای IP65 باشند.

اگر بخواهیم به صورت مختصر به بررسی IP بپردازیم، این نکته ضروری است که
رقم اول مربوط به گرد و غبار و عدد دوم مربوط به مایعات و آب است و
یک گیج با IP65 (آی پی 65)  کاملاً در برابر نفوذ مایعات و گرد و غبار محافظ بوده و امکان نفوذ کمترین آب یا گرد و غبار در این گیج وجود ندارد

5# کانکشن گیج (connection)

کانکشن گیج های فشار

کانکشن یا اتصال، به قسمت پایینی گیج گفته شده که مجرای ورود و خروج است.

سایز کانکشن در واقع سایزی است که گیج را با آن به خط متصل می‌کنیم.
عموما سایز 1/2 اینچ برای این اتصال در نظر گرفته می ‌شود.

همان‌طور که از بخش استاندار ها یادتان هست،
طبق استاندارد های  پیچ یا screw، این اتصال را با NPT نمایش می‌دهند.

همچنین مطابق با شکل، این اتصال نره‌گی بوده و آن را با (M (Male  نمایش می‌ دهیم.

1/2 اینچ NPTM

در بازار کانکشن‌هایی با سایزهای دیگر مثل 1/4 یا از نوع ماده‌گی وجود دارد،

که بایستی به spec مراجعه کرده و اگر کارفرما این اجازه را به شما داده باشد،
می‌توانید از آنها نیز استفاده کنید.

اما عموما از اتصالات 1/2 اینچ و از نوع نره‌گی استفاده می‌شود.

6# صفحه شیشه ‌ای روی گیج فشار

شیشه نشکن گیج فشار

روی گیج‌ها از یک صفحه شیشه ‌ای استفاده شده که بایستی حتما از نوع safety glass یا Shattered proof  باشد.

در این صورت، شیشه گیج هنگام ضربه خوردن و شکسته شدن به اطراف پرتاب نشده و در خود شکسته می‌شود.
دقیقا مشابه با شیشه های نشکن در ساختمان ها و سالن های ورزشی.

این کار منجر به افزایش ایمنی و جلوگیری از آسیب رسیدن به اطراف می ‌شود.

این را هم ببینید
تهیه مدارک ابزار دقیق

7# تحمل پذیری گیج

بر طبق یکی دیگر از استانداردهای گیج ‌ها، یک گیج فشار بایسیتی در مقابل فشارهای تا 1.3 برابرِ Full Span خود، تحمل پذیر باشد.

گیج های فشار

در واقع یک گیج بایستی دارای Over Range Port = 1.3 of F.S باشد.

در واقع برای گیج فوق، اگر فشار بالاتر از 1.3×250 میلی بار که برابر با 325 میلی بار می‌باشد، بشود؛ گیج می ترکد
این یعنی سیال به اطراف پرتاب شده و ممکن است هر اتفاق ناگواری بیافتد.

البته نگران نباشید، تجهیزات محافظتی ‌ای وجود دارد که مانع از این کار شده و در ادامه در مورد آنها توضیح خواهیم داد.
اصلا نگران نباشید

این مطلب را ذکر کردیم، فقط به خاطر اینکه به اهمیت نقش یک مهندس ابزاردقیق تاکید کرده باشیم.

Blow-out Protection

1- Back    

پشت گیج فشار یک پوششی وجود دارد که اگر فشار بیشتر از 325 میلی بار شود، عمل کرده و به بیرون پرتاب می شود.
سپس سیال از پشت گیج به بیرون ریخته می شود. این کار آنقدر ادامه پیدا می کند،
تا فشار کاهش یافته و به رنج اندازه گیری صحیح برسد.

در این حالت، چون این تکه لاستیک در پشت گیج قرار دارد، به آن back گفته می شود.

Blow-out Protection

این لاستیک عموما از جنس Rubber grommet است.

تذکر: در صورت رخ دادن این اتفاق، حتما گیج را از روی خط باز کرده به اتاق کالیبره برده و
آن را کالیبره کرده و یک تکه از همان نوع لاستیک را در محل قرار دهید.

2- Disk

در این مدل، یک دیسک در پشت گیج قرار داشته، که در صورت افزایش فشار تا مقادیر بالاتر از مقدار مشخص شده،
دیسک از پشت گیج جابه جا شده و سیال خارج شده و سپس به جای خود بر می گردد.

حتما توجه داشته باشید که اگر این اتفاق افتاد، حتما گیج را از روی خط باز کرده و به اتاق کالیبره ببرید و المنت را کالیبره کنید.
در غیر این صورت، گیج به مرور زمان دچار خستگی شده و پس از چند مدت، مقادیر ناصحیح را نمایش می دهد.

8# Wetted part

wetted part گیج فشار

طبق مطالب ذکر شده در بحث متریال، این قسمت از گیج که با سیال در ارتباط است، بایستی از نوع SS 316 باشد.

دانلود pdf مقاله

درباره نویسنده : محمد امینی

محمد امینی
کارشناسی مهندسی برق کنترل از دانشگاه صنعتی امیرکبیر...، به نوشتن و فوتبال علاقه دارم و از اونجایی که به صورت نیمه حرفه‌ ای فوتبال بازی می کنم، از این بازی یاد گرفتم که برای ایجاد تغییر باید تلاش کرد و با هم تیمی های دیگه به سوی موفقیت پیش رفت.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۱۰ دیدگاه

  1. Avatar
    Sajjad ۱۳۹۸/۱۲/۱۴ در ۰۰:۱۱ - پاسخ

    مرسی از مطالب خوب و مفیدتون عالی بود

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۳۹۸/۱۲/۱۴ در ۱۰:۲۳ - پاسخ

      سلام.
      سپاسگزاریم از شما و لطفتون.
      موفق باشید.

  2. Avatar
    تقی صالحی ۱۳۹۷/۱۱/۲۲ در ۱۹:۳۰ - پاسخ

    سلام دوستان مطالب بسیار عالی و آموزنده بود، من نیاز به یک دستگاه ترسیم گراف با دو خط نمایش فشار و زمان اگه کمکم کنید ممنون میشم،تقی صالحی اراک شرکت اراک ترمز ۰۹۱۸۱۶۱۳۳۱۴

    • مجید گودینی
      مجید گودینی ۱۳۹۷/۱۱/۲۸ در ۱۱:۲۵ - پاسخ

      سلام جناب صالحی
      اگر میخواهید نزدیک به محل تجهیزات در یک نمایشگر نمودار فشار و وزن رو داشته باشید، به راحتی می توانید از یک PLC کوچک با دو ورودی آنالوگ برای خواندن مقادیر وزن و فشار استفاده کنید و برای نمایش آنها PLC را به یک HMI متصل فرمایید و از طریق یک ارتباط RS232 این مقادیر را در هر فرم ظاهری که نیاز دارید نمایش دهید.
      اگر خودتان قصد این کار را دارید و تجربه کمی در اجرای این فرآیند دارید، به شما توصیه میکنم از بسته جامع اتوماسیون صنعتی ما استفاده کنید که تمامی این موارد در آن به تفصیل ذکر شده است.
      با تشکر

  3. Avatar
    مهنوش ۱۳۹۷/۰۷/۲۷ در ۰۷:۲۲ - پاسخ

    سپاسگزارم مطالب عالی و به شیوایی بیان شدن، میخواستم خواهش کنم در مورد متریالهای مختلف و خصوصیاتشون هم توضیحی بفرمایید.

    • Avatar
      تیم نماتک ۱۳۹۷/۰۷/۲۷ در ۱۴:۰۲ - پاسخ

      سلام
      در بسته ابزاردقیق به طور کامل در رابطه با متریال های صنعتی توضیح داده شده
      همچنین میتونید به نوشته زیر مراجع کنید
      استنلس استیل
      امیدواریم که مفید باشه!

  4. Avatar
    محمد امیری ۱۳۹۷/۰۵/۰۸ در ۰۷:۳۸ - پاسخ

    ممنون عالی بود

    • Avatar
      تیم نماتک ۱۳۹۷/۰۵/۱۹ در ۱۸:۱۸ - پاسخ

      از مطالب دیگر ماهم دیدن کن محمد جان
      همچنین این مژده رو به تو و تمامی همراهانمون میدیم که در اوایل پاییز یک بسته جامع
      که شامل تمامی مطالب هیجان انگیز و کاربردی ابزار دقیق می باشد را عرضه کنیم!

  5. Avatar
    حامد هاکی ۱۳۹۷/۰۵/۰۲ در ۱۱:۲۴ - پاسخ

    با سلام
    مطلب خیلی کاملی بود
    ممنون از محتواها تون

    • Avatar
      تیم نماتک ۱۳۹۷/۰۵/۰۶ در ۱۰:۲۱ - پاسخ

      ممنون از توجه شما
      امیدواریم مطالب مفید باشه

ارسال دیدگاه