انواع ابزار های دستی ملزومات اولیه ای برای کارهای فنی هستند که معمولا در هر خانه و کارگاهی پیدا می شوند.

برای باز و بسته کردن یک پیچ ساده، آویزان کردن یک قاب و کارهایی از این قبیل، به ابزارهای دستی نیاز است.

بسیاری از مردم شاید نام درست ابزارها را ندانند؛ ولی می دانند چگونه از آن ها استفاده کنند.

در این مقاله به معرفی ضروری ترین انواع ابزار های دستی می پردازیم.

با ما همراه باشید.

معرفی ویدیویی ابزارهای مهم کارگاهی

1# پیچ گوشتی، رایج ترین انواع ابزار

از متداول ترین انواع ابزار دستی، می توان به پیچ گوشتی (Screwdriver) اشاره کرد.

پیچ ها هرچیزی را بهتر از میخ نگه می دارند و سفت می کنند.

انواع پیچ گوشتی ها سه نوع اصلی دارد:

  • پیچ گوشتی دو سو یا شکاف دار (Slotted Screwdriver)

پیچ گوشتی معمولی، شیاردار یا مسطح، دارای دندانه صافی است و برای پیچ های ساده کاربرد دارد.

پیچ گوشتی دو سو

  • پیچ گوشتی چهار سو یا فیلیپس هد (Phillips-Head Screwdriver)

از این پیچ گوشتی برای باز و بسته کردن پیچ هایی که یک به علاوه (+) روی سرشان دارند، استفاده می شود.

پیچ گوشتی چهارسو

  • پیچ گوشتی ستاره ای (Star Screwdriver)

این پیچ گوشتی تخصصی است و روی پیچ های دارای طرح ستاره ای کار می کند.

پیچ گوشتی ستاره

2# چکش از انواع ابزار دستی

چکش (Hammer) از اولین انواع ابزار های ابداع شده توسط بشر است.

انواع چکش برای ضربه زدن به چیزهای مختلف، کاربرد دارند:

  • چکش پنجه ای (Claw Hammer)

این چکش دارای یک سمت میخ کوب و یک سمت میخ درآور است.

چکش پنجه ای اندازه های مختلفی دارد و
به شما کمک می کند تا یک میخ اشتباه را بدون آسیب به سطح درآورید.

چکش پنجه ای

  • چکش های تخصصی (Specialty Hammer)

انواع چکش های تخصصی برای موارد خاص طراحی شده اند.

برای مثال چکش پاره کننده (Ripping Hammer) با پنجه های صاف برای جداکردن سریع و ساده دو قطعه استفاده می شود.

چکش هایی با دستگیره ضربه گیر برای جلوگیری از ضربه شدید و چکش هایی که برای کار با شکلات طراحی شده اند.

چکش های تخصصی

  • چکش قلم توپ (Ball Peen Hammer)

این چکش دارای یک سر گرد و یک سر صاف است و در فلز کاری کاربرد دارد.

سر صاف به عنوان اسکنه و سر گرد برای گرد کردن لبه های فلزی استفاده می شود.

چکش قلم توپ

  • پتک (Sledgehammer)

پتک از انواع چکش قوی است و دسته ای به اندازه تبر دارد.

از پتک برای شکستن سنگ، آجر، بتن و… استفاده می شود.

پتک از انواع ابزار

3# انواع انبر

انواع انبر (Plier)، یک شگفتی در دنیای ابزار محسوب می شوند.

در هر خانه ای یک انبردست پیدا می شود.

با استفاده از انبردست فشار دستتان چندین برابر می شود و
می توانید کارهایی مانند برش، چیدن و… را انجام دهید.

این را هم ببینید
آشنایی جامع با 33 نوع انبر

انواع انبردست عبارت است از:

  • انبر دست برشی یا سیم چین (Cutting Pliers)

برای برش پیچ و مهره ها و سیم ها و…

ابزار سیم چین

  • دم باریک (Needle Nose Pliers)

برای کار با چیزهای کوچک و مکان های تنگ

انواع ابزار دم باریک

  • انبر قفلی (Locking Pliers)

برای باز و بسته کردن پیچ و مهره ها، لوله ها و چیزهای گیر کرده

ابزار انبر قفلی

  • انبر دست خود تنظیم (Self-Adjusting Pliers)

برای تعمیرات عمومی و لوله کشی ها

انبردست خود تنظیم

4# انواع ابزار اندازه گیری

انواع ابزار اندازه گیری (Measuring Tool) دستی وجود دارد.

در ادامه به معرفی مهم ترین آن ها می پردازیم:

  • نوار اندازه گیری یا متر (Tape Measure)

نوار اندازه گیری یا متر، مهم ترین ابزار در ساخت هر چیزی است.

مترها در اندازه های مختلف (30 سانتی متر تا بیش از 10 متر) وجود دارند.

اغلب مترهای مخصوص جعبه ابزار مکانیزم جمع کننده خودکار دارند.

وقتی کارتان تمام شد، با رها کردن نوار، متر به طور خودکار جمع خواهد شد.

نوار اندازه گیری

  • نقاله (Protractor)

این ابزار برای اندازه گیری هر چیزی که نیاز به برش زاویه ای دارد، استفاده می شود.

ابزار نقاله

  • گونیا (Speed Square)

این ابزار برای بررسی عمود بودن قطعات مختلف بسیار کاربردی است.

ابزار گونیا

  • متر لیزری (Laser Measure)

برای اندازه گیری های بزرگ استفاده می شود.

متر لیزری

  • کولیس (Caliper)

برای اندازه گیری فاصله هایی که نیاز به دقت بالا دارند، از کولیس استفاده می شود.

ابزار کولیس

  • خط کش (Ruler)

ساده ترین ابزار اندازه گیری است و برای انواع اندازه گیری ها و رسم خطوط صاف استفاده می شود.

ابزار خط کش

5# انواع آچار

ابزار آچار (Wrench) نیز مانند انبردست با ایجاد گشتاور، باعث باز و بسته شدن انواع پیچ و مهره ها می شود.

این را هم ببینید
شناخت 36 نوع مهم آچارها

انواع آچار عبارتند از:

  • آچار تخت (Open-end Wrench)

به شکل یک نیم دایره است که اندازه های مختلفی دارد.

انواع ابزار آچار تخت

  • آچار رینگی (Box-end Wrench)

به شکل یک دایره بسته است که پیچ یا مهره را کاملا احاطه می کند.

انواع ابزار آچر رینگی

  • آچار ترکیبی (Combination Wrench)

یک طرف این آچار تخت و طرف دیگر آن رینگی است.

به همین دلیل، محبوب تر از دو نوع دیگر است.

انواع ابزار آچار ترکیبی

  • آچار آلن (Allen Wrench)

این آچار شکل L دارد و سر آن شش ضلعی است.

از این رو، برای پیچ های شش ضلعی کاربرد دارد.

انواع ابزار آچار آلن

  • آچار قابل تنظیم یا آچار فرانسه (Adjustable Wrench)

آچار فرانسه با امکان تنظیم فک، برای باز و بسته کردن انواع پیچ و مهره ها مناسب است.

ابزار آچار فرانسه

6# اره دستی

اره دستی (Hand Saw) از انواع ابزار دستی است که
با تیغه فلزی دندانه دار خود هر چیزی را می برد و قطع می کند.

انواع اره دستی عبارت است از:

  • اره آهن بر (Metal Saw)

اره آهن بر همان طور که از نامش پیداست برای برش فلزات کاربرد دارد.

اره آهن بر

  • اره هرس (Cutting Saw)

این اره برای بریدن و هرس کردن درختان و گیاهان کاربرد دارد.

اره هرس

  • اره ریپ (Ripping Saw)

این اره تقریبا همه کاره بوده؛ ولی به طور کلی مخصوص برش چوب طراحی شده است.

اره ریپ

  • اره مویی (Coping Saw)

این اره برای کارهای ظریف و برش اشکال پیچیده و تزیینی طراحی شده است.

اره مویی

  • اره متقاطع (Crosscut Saw)

برای برش قطعات کوچک چوب مانند تعمیر و ساخت مبلمان استفاده می شود.

اره متقاطع

  • اره دوزوکی یا اره ژاپنی (Dozuki Saw)

این اره نازک و انعطاف پذیر بوده و برای برش های کوچک و دقیق مفید است.

اره دوزوکی

  • اره دیواری (Drywall Saw)

برای برش مصالح ساختمانی استفاده می شود.

اره دیواری

7# گیره

گیره (Clamp) یکی از انواع ابزار تخصصی برای ساخت و ساز محسوب می شود.

در اصل گیره از دو صفحه فلزی یا پلاستیکی که به وسیله پیچ به یکدیگر متصل می شوند، تشکیل شده است.

به وسیله گیره می توان چیزها را در جای خود ثابت نگه داشت.

برخی از انواع گیره ها عبارت است:

  • گیره فک موازی (Parallel-jaw Clamp)

فک این گیره در 90 درجه ثابت می ماند و برای ساخت و ساز های مربعی کاربرد دارد.

ابزار گیره فک موازی

  • گیره فنری (Spring Clamp)

این گیره ها ساده بوده و برای ثابت نگه داشتن اجسام با فشار کم و در زمان کوتاه مناسب است.

ابزار گیره فنری

8# سوهان دستی

سوهان دستی (Hand File) از انواع ابزار هایی است که برای شکل دادن به چوب یا فلز کاربرد دارد.

مانند دیگر ابزارها، سوهان های دستی نیز انواعی دارند:

  • سوهان گرد (Round File)
  • سوهان تخت (Flat File)
  • سوهان مثلثی (Triangular File)
  • سوهان نیم گرد (Half-round File)

ابزار سوهان دستی

9# قیچی، انواع ابزار موجود در خانه ها

ابزار قیچی (Scissors) برای انواع چیزها کاربرد دارد.

پرکاربردترین انواع قیچی عبارت اند از:

  • قیچی هرس
  • قیچی آشپزخانه
  • قیچی خیاطی
  • قیچی آرایشگاه
  • قیچی ورق بر
  • قیچی کاغذ
  • قیچی فلز
    و…

انواع ابزار قیچی

10# کاتر یا تیغ همه کاره

یکی دیگر از انواع ابزار کاربردی، کاتر (Utility Knife) است.

این ابزار دارای یک بدنه فلزی و یک تیغه بسیار تیز قابل جمع شدن است.

از کاتر برای برش هر چیزی می توان استفاده کرد.

ابزار کاتر

11# تبر، سخت ترین انواع ابزار

تبر (Axe) یک قطعه فلزی و دارای یک لبه تیز نصب شده روی یک دسته است.

جالب این است که تبر از انواع ابزار سخت و نیازمند تلاش محسوب می شود.

تبر بر اساس شغل افراد انواع بسیار زیادی دارد.

تبرهای مخصوص بریدن چوب، بریدن یخ، بریدن استخوان و… انواع تبر هستند که
هر کدام به تنهایی انواع دیگری نیز دارند.

ابزار تبر

12# دیلم

دیلم (Pry Bar) یک تیغه فلزی مسطح دارد که یک سر آن مسطح و یک سر آن منحنی است.

از ابزار دیلم برای انواع کارها از جمله ساخت و ساز، میخ کشی و… استفاده می شود.

ابزار دیلم

13# تفنگ منگنه

تفنگ منگنه (Staple Gun) برای منگنه زدن در چوب و وسایل دیگر استفاده می شود.

از آن جایی که جدا کردن منگنه از میخ دشوارتر است، از منگنه برای ایجاد استحکام بیشتر در کابینت و… استفاده می کنند.

ابزار تفنگ منگنه

14# تراز

از مهم ترین انواع ابزار برای بررسی صاف بودن سطوح، تراز (Level) است.

ابزار تراز

15# بیل حفاری

بیل حفاری (Digging Shovel) از انواع ابزار مورد نیاز صاحبان زمین یا باغچه برای حفر چاله است.

این ابزار نیز مدل های مختلفی مانند بیل تخلیه (Drain Spades) دارد که برای گل کاری به کار می رود.

ابزار بیل

16# چراغ قوه

چراغ قوه (Flashlight) برای کار در فضاهای تنگ و تاریک ضروری است.

در نتیجه یک چراغ قوه برای جعبه ابزار خود تهیه کنید.

چراغ قوه

نکات مهم نگهداری از انواع ابزار

  • ذخیره سازی منظم ابزار در جعبه ابزار
  • جلوگیری از ورود آب و رطوبت در محل نگهداری ابزار
  • تمیز کردن ابزار بعد از هر بار استفاده
  • آب بندی ابزار متحرک با روغن کاری
دانلود pdf مقاله

درباره نویسنده : فائزه احمدی

فائزه احمدی
فارغ التحصیل مهندسی پزشکی هستم اما علاقه و حرفه من تحقیق و نویسندگیه که با هیچ چیز توی دنیا عوضش نمی‌کنم. برای سایت نماتک تولید محتوای متنی انجام می‌دم و تمام تلاشم نوشتن مقالاتی به روز و مفید برای شما مخاطبین عزیز هست.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۱۰ دیدگاه

  1. Avatar
    محمد ۱۴۰۳/۰۸/۰۱ در ۱۸:۰۳ - پاسخ

    بسیار عالی؛ سپاس بسیار
    🙏🌹🙏

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۳/۰۸/۰۲ در ۱۰:۵۰ - پاسخ

      سلام همراه محترم
      ممنون از محبت شما
      موفق باشید

  2. Avatar
    سید رسول موسوی ۱۴۰۲/۱۰/۰۵ در ۰۸:۲۲ - پاسخ

    سلام وفت شما بخیر مطالبتون ساده و کوتاه و کاربردی و خوب بود

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۱۰/۰۵ در ۰۹:۵۵ - پاسخ

      سلام جناب موسوی
      از همراهی شما بسیار متشکریم
      و صمیمانه خوشحالیم که این مطالب برای شما کاربردی بودند
      موفق باشید

  3. Avatar
    آرمان ۱۴۰۲/۰۹/۲۱ در ۲۱:۴۶ - پاسخ

    سلام خیلی ممنون که اینقدر خوب و کامل بود تو سایت اولی خیلی هاش نبود 🙏🌷

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۰۹/۲۲ در ۰۹:۱۸ - پاسخ

      سلام همراه گرامی
      از شما بابت محبتی که به ما دارید متشکریم و بسیار خوشحالیم که مطلب ما برای شما مفید واقع شده
      با آرزوی موفقیت

  4. Avatar
    d.danesh ۱۴۰۲/۰۹/۲۰ در ۲۲:۱۲ - پاسخ

    عالی و کاربردی بود ممنونم

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۰۹/۲۱ در ۰۹:۲۴ - پاسخ

      سلام همراه گرامی
      ممنون از محبت شما
      موفق باشید

  5. Avatar
    Chavosh ۱۴۰۲/۰۶/۱۷ در ۲۱:۱۷ - پاسخ

    بسیار عالی

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۰۶/۱۸ در ۱۰:۲۲ - پاسخ

      سلام همراه عزیز از محبت شما متشکریم

ارسال دیدگاه