ایزو 9001 به عنوان استانداردهای بین المللی تعریف شده است و الزامات سیستم مدیریت کیفیت (QMS) را مشخص می کند.
آیا می دانید که چرا کارخانه ها و تشکیلات مختلف از این استانداردها استفاده می کنند؟
جالب است بدانید که سری استانداردهای ایزو 9000 جزء محبوب ترین ها شناخته می شود.
علاوه بر این، تنها قالبی است که با رعایت آن، سازمان ها گواهی دریافت خواهند کرد.
اگر می خواهید که اطلاعات بیشتری را در این زمینه کسب کنید کافی است تا انتها نکات را به دقت مطالعه کنید.
آشنایی با استانداردهای ایزو در افزایش کارایی و مدیریت کسب و کارها موثر است.
1# هدف ایزو 9001 چیست؟
این سری از ایزو اولین بار در سال 1987 توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO) منتشر شد.
البته نسخه فعلی آن در سپتامبر سال 2015 در اختیار نهادها قرار گرفت.
بهتر است بدانید که باید توسط اکثریت 160 کشور عضو آژانس ایزو توافق شود که
این الگوهای کیفی اجازه تبدیل به استانداردهای شناخته شده بین المللی را دریافت کنند.
این استاندارد نشان می دهد که کارخانه ها تا چه میزان توانایی لازم جهت ارائه محصولات و خدمات متناسب با نیاز مشتریان را دارند.
سیستم های مدیریت کیفیت اساس فعالیت هایی خواهند بود که در راستای تضمین این ویژگی قدم بر می دارند.
2# استاندارد ایزو 9001 ویرایش 2015
این سری از استاندارد ایزو بر مبنای شیوه های مدیریتی برنامه، انجام، بررسی و عمل (چرخه دمینگ) تنظیم شده است.
علاوه بر این، رویکرد فرآیند محوری را به منظور مستندسازی و بررسی ساختار، مسئولیت ها و رویه های مورد نیاز جهت دستیابی به مدیریت کیفیت کارآمد ارائه می دهد.
بخش های خاص این استاندارد اطلاعاتی در موضوعات گوناگون عبارت هستند از:
- الزامات مربوط به QMS: مستندسازی اطلاعات، برنامه ریزی و تعیین فرآیند
- مسئولیت های مدیریتی: منابع انسانی، مالی و محیط کار
- تولید محصول: مراحل طراحی تا زمان تحویل
- تجزیه، تحلیل و بهبود کیفیت QMS از طریق عملیات ممیزی داخلی، اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه
تغییرات اعمال شده در نسخه ایزو 9001 سال 2015 به منظور اطمینان از سازگاری این سری از ایزو با شرایط به روز شدن سازمان ها و فعالیت آن ها در نظر گرفته شده اند.
بعضی از بخش های جدید این نسخه شامل موارد زیر است:
- تعریف اصطلاحات جدید
- بازسازی برخی از اطلاعات
- تاکید بر تفکر مبتنی بر ریسک جهت افزایش کاربرد رویکرد فرآیندها
- امکان استفاده مناسب تر از خدمات
- افزایش الزامات رهبری سازمان ها
3# شروع کار با ایزو 9001
اگر در ابتدای مسیر هستید بهتر است که از نسخه 2015 این استانداردها شروع کنید.
اما در صورتی که از نسخه های قبلی ایزو 9001 استفاده می کردید باید آن را به روزرسانی کنید.
از تاریخ 14 سپتامبر 2018 طبق دستورالعمل ISO، شرکت ها و نهادهایی که
استانداردهای 2008 را در فعالیت های خود اعمال می کردند موظف به تبدیل آن به نسخه 2015 هستند.
نسخه های قبل از سری 9001 در سال های 1994، 2000 و 2008 دستخوش تغییراتی شده اند:
- سال 1994: تغییر در زمینه بهبود کنترل طراحی و توسعه بندها و افزودن توضیحات جهت شفاف سازی و تغییر اندکی در ایزو 9002 و 9003
- سال 2008: به منظور روشن سازی موضوعات مطرح شده در نسخه 2000.
4# مزایای ایزو 9001
این استاندارد به سازمان ها این امکان را می دهد که رضایت مشتریان خود را با کیفیت بالای خدمات و محصولات کسب کنند.
همچنین این امتیاز مزایای بسیاری مانند رضایت کارکنان و مدیریت را به همراه می آورد.
زیرا ایزو 9001 الزامات مربوط به سیستم های مدیریت کیفیت کارآمد را مشخص می کند.
بنابراین مزایایی که سازمان ها را جهت استفاده از این الگو ها ترغیب می کند عبارت هستند از:
- ساماندهی QMS
- ایجاد رضایت در مشتریان، مدیریت و کارکنان
- بهبود مداوم فرآیندها و فعالیت ها
- صرفه جویی در هزینه ها
به عنوان نمونه دانشکده کلارک در نوادا با بهره مندی از ISO 9001 و جلوگیری از هزینه های اضافی، 174 میلیون دلار را طی بیش از 10 سال پس انداز کرد.
علاوه بر این، سه عامل موفقیت این سیستم در آموزش این استانداردها به بیش از 3000 کارمند، آموزش، ارتباط، احترام و کارآیی محسوب می شوند.
5# دریافت گواهی ایزو 9001
این سری از استانداردهای ایزو تنها نوعی است که
در آن امکان دریافت گواهینامه ISO 9001:2015 توسط سازمان ها وجود دارد و صدور آن نشان می دهد که:
- تابع دستورالعمل های استاندارد هستند و آن را دنبال می کنند.
- الزامات خود را برآورده می کنند.
- پاسخگوی نیاز مشتریان و مقررات قانونی هستند.
- تنظیم و نگهداری مستندات را به خوبی انجام می دهند.
دریافت گواهینامه ایزو 9001 با نشان دادن میزان رضایت مشتری از کیفیت محصولات و خدمات باعث افزایش اعتبار کارخانه های تولیدی و کسب و کارهای اقتصادی می شود.
همچنین برخی فعالیت ها و صنایع از لحاظ قانونی ملزم به دریافت گواهینامه های استاندارد ایزو هستند.
مراحل صدور گواهی ISO 9001 شامل اجرای الزامات آن و سپس دریافت تاییدیه ممیزی ها توسط کارشناسان سازمان استاندارد است.
کسب و کارهای اقتصادی و تولید در زمان آماده سازی، تنظیم اسناد و مدارک خود جهت صدور گواهینامه استاندارد QMS باید نکات زیر را در نظر بگیرند:
- پرداخت هزینه های مربوط به ثبت نام، نظارت و اعتبار سنجی ISO 9001
- پیروی و انطباق فعالیت ها با الزامات این سری از ایزو
- اختصاص بخشی از منابع خود جهت توسعه و اجرای این پروژه
- در صورت نیاز پشتیبانی از مشاوران و پرداخت هزینه های مربوط به درخواست
البته بعضی از الزامات ایزو 9001 اجباری و برخی غیراجباری هستند.
در ادامه به برخی از این مواد در دو دسته جداگانه می پردازیم:
1-5# الزامات اجباری – اسناد و سوابق
- سوابق کالیبراسیون تجهیزات نظارت و اندازه گیری
- سوابق آموزشی، مهارتی، تجربه و مدارک تحصیلی
- سوابق بررسی الزامات محصولات یا خدمات
- ویژگی های محصول تولیدی و خدمات ارائه شده
- ثبت و بررسی طراحی و توسعه محصولات ورودی، خروجی و بخش های کنترلی
- نتایج بررسی اندازه گیری ها، ممیزی داخلی، بررسی مدیریتی و اقدامات اصلاحی
2-5# الزامات غیر اجباری
- فرآیند تعیین مفاد سازمان و افراد ذی نفع
- شیوه رسیدگی به ریسک ها و فرصت ها
- فعالیت های مربوط به احراز صلاحیت، آموزش و هشدار کارکنان
- روش نگهداری تجهیزات و ابزار اندازه گیری
- راه های کنترل اسناد و ثبت آن ها
- نحوه فروش و ارائه خدمات
- شیوه طراحی و توسعه
- روش های انبارداری
- راه های مدیریت فعالیت های ناسازگار و اقدامات اصلاحی
- فرآیندهای مربوط به نظارت بر رضایت مشتری، حسابرسی داخلی و بررسی بخش های مدیریتی
 |
نتیجه گیری
ایجاد، پیاده سازی و حفظ سیستم های مدیریت کیفیت (QMS) یکی از اسنادی است که نشان از نحوه عملکرد سازمان ها دارد.
این شیوه و سیاست باعث ارتقای کیفیت محصولات و خدمات می شود.
امتیازهایی که استفاده از ایزو 9001 با خود به همراه می آورد شامل رضایت مشتریان، کارکنان و مدیریت سیستم خواهد شد.
یکی از مهمترین مزایای این استاندارد افزایش اعتبار کسب و کارهای اقتصادی است.
علاوه بر این، سری استانداردهای 9000 امکان دریافت گواهینامه توسط نهادهای مختلف را فراهم می کند.
البته صدور آن ها منوط به انجام درست برخی از الزامات و پیروی از آنها خواهد بود.
درباره نویسنده : نسیم خدابنده لو
نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.
