ماستیک کناف چیست و چه کاربردهایی دارد؟

هنگام بازسازی، تغییر دکوراسیون یا ساخت مکانی جدید، احتمالاً در مرحله‌ای از فرآیند چسباندن کناف به ماستیک کناف برخورد خواهید کرد.

البته اگر گچ‌ کاری شغل شما است، ماستیک کناف از جمله مواردی است که از قبل با آن کاملاً آشنا هستید.

برای کسانی که می‌پرسند ماستیک کناف چیست، باید گفت که ماده‌ای است که می‌تواند به عنوان جایگزینی برای گچ‌ کاری سنتی برای پرداخت درزها، گوشه‌ها، تزئینات و بست‌ها و همچنین برای پوشش سطحی کل دیوارها و سقف‌ها استفاده شود.

در این مقاله به بررسی موارد زیر خواهیم پرداخت:

• ماستیک کناف چیست؟
• کاربرد ماستیک کناف چیست؟
• انواع ماستیک کناف
• علل اهمیت ماستیک کناف چیست؟
• نحوه اعمال ماستیک کناف
• انواع ترکیبات ماستیک کناف
• مزایا و معایب ماستیک کناف چیست؟

1# ماستیک کناف چیست؟

ماستیک کناف، ماده ‌ای مرطوب و رایج در پرداخت کناف است.

این ماده با نام‌های مختلفی از جمله گل کناف، بتونه کناف و گل نواری شناخته می‌شود.

این ماده در درجه اول از گرد گچ ساخته شده که یک پودر سفید ریز شبیه به گچ بوده که با چسب‌ها و افزودنی‌ها مخلوط شده است.

وقتی با آب مخلوط می‌شود، ظاهری خمیری شکل پیدا می‌کند.

آب و ماستیک کناف تا زمانی که غلظتی شبیه به لعاب پیدا کند، مخلوط می‌شوند و پس از خشک شدن، به ماده‌ای سخت، شبیه به کناف، تبدیل می‌شود.

ماستیک کناف معمولاً به صورت پودر یا آماده عرضه می‌شوند.

بسته به کاری که می‌خواهید در آن از ماستیک استفاده کنید، انتخاب شما ممکن است متفاوت باشد.

ماستیک کناف که به عنوان ترکیب تثبیت ‌شده نیز شناخته می‌شود، معمولاً توسط پرداخت‌ کاران حرفه‌ای کناف ترجیح داده می‌شود؛ زیرا نگهداری آن آسان‌تر بوده و کنترل بهتری بر غلظت آن وجود دارد که نشان دهنده دوام آن هنگام خشک شدن است.

از طرف دیگر، کار با مخلوط آماده بسیار آسان‌تر است؛ اما از نظر قوام و دوام محدودیت دارد.

1-1# ویژگی‌های اصلی ماستیک کناف چیست؟

از جمله ویژگی‌های ماستیک کناف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چسبندگی عالی
• ایجاد سطح سخت و صیقلی
• عالی برای پوشش سطحی، نوار جاسازی و برای پر کردن
• دستیابی به سیستمی مقاوم در برابر کپک
• ماده‌ای با انتشار کم VOC

2-1# لایه‌های ماستیک کناف چیست؟

ماستیک کردن معمولاً در سه لایه انجام می‌شود و ورق‌های کنافی که قرار است ماستیک شوند، معمولاً دارای لبه‌های مخروطی هستند تا فضای کافی برای ضخامت نوار و ماستیک در درزها فراهم شود.

انتخاب نوع صحیح ماستیک برای لایه اول و آخر ضروری است؛ اگرچه یک ماستیک کناف همه منظوره ممکن است برای همه لایه‌ها کافی باشد.

برخی از متخصصان کناف از ماستیک نوع تثبیت کننده برای لایه اول و از نوع خشک شونده برای لایه نازک‌تر نهایی استفاده می‌کنند.

سه لایه یا پوشش اصلی ماستیک کناف عبارت اند از:

1. روکش ملافه یا روکش چسبی که در آن ماستیک روی درزها و گوشه‌ها اعمال می‌شود و نوار اتصال کاغذی به داخل ماستیک فشرده می‌شود. (در صورت استفاده از نوار توری فایبرگلاس، ابتدا نوار چسبنده روی اتصالات اعمال می‌شود و ماستیک کناف از طریق نوار فشرده می‌شود.) ماستیک مورد استفاده باید به خوبی چسبیده و محکم باشد و به آن ماستیک چسبی می‌گویند.
   معمولاً با ماستیک کناف همه منظوره تکمیل می‌شود.
2. پوشش پرکننده که در آن نوار پوشانده و تقریباً صاف شده است.
3. پوشش نهایی یا پوشش رویه که بسیار صاف است.
   یک ماستیک رویه نرم، صاف و به راحتی تراز و سنباده زده می‌شود.
   معمولاً برای رسیدن به یک سطح صاف، مقداری سنباده کاری پوشش نهایی لازم است.

2# کاربرد ماستیک کناف چیست؟

ماستیک، ماده اصلی مورد استفاده در صنعت کناف است.

انعطاف ‌پذیری و ویژگی‌های پلاستیکی ماستیک کناف، آن را به یک ماده همه ‌کاره تبدیل کرده است.

کاربرد اصلی ماستیک کناف، درزگیری و صاف کردن کناف است.

این ترکیب به صورت آماده در ظروف ۱ کوارتی تا ۵ گالنی یا به صورت پودری موجود است که می‌توانید خودتان آن را با آب مخلوط کنید.

از جمله کاربردهای ماستیک کناف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درزگیر یا پوشش نهایی برای سطوح دیوار
• کاربردهای تزئینی
• بافت ‌دهی ماشینی
• پرداخت‌های ماله ‌کشی دستی
• پرداخت‌های مجسمه‌ سازی دست ‌ساز
• تعمیر سوراخ‌های کوچک
• صاف کردن فرورفتگی‌های دیوارها
• انجام تعمیرات کوچک یا متوسط

اعمال و سنباده زدن ماستیک کناف، کار کثیفی است و سطوح پرداخت شده، مانند کف و مجاری تهویه هوا، باید پوشانده شوند.

اگرچه می‌توانید از ماستیک کناف برای پر کردن سوراخ‌ها و سایر پروژه‌های کوچک‌تر استفاده کنید؛ اما در ظروف بزرگ فروخته می‌شود و برای پوشش یک منطقه بزرگ طراحی شده است.

همچنین خشک شدن ماستیک کناف مدتی طول می‌کشد؛ در حدود 24 ساعت قبل از این که قابل سمباده زدن یا رنگ ‌آمیزی باشد.

3# انواع ماستیک کناف

در این بخش به بررسی انواع ماستیک کناف خواهیم پرداخت.

1-3# ماستیک همه منظوره

نصاب‌های حرفه ‌ای کناف گاهی اوقات از انواع مختلف ماستیک برای مراحل مختلف فرآیند استفاده می‌کنند.

به عنوان مثال، برخی از متخصصان از یک ماستیک فقط برای جاسازی نوار کاغذی، از ماستیک دیگری برای تنظیم یک لایه پایه برای پوشاندن نوار و از ماستیک دیگری برای پوشاندن درزها استفاده می‌کنند.

این ترکیب همه منظوره، یک ماستیک از پیش مخلوط شده است که در سطل‌ها و جعبه‌ها فروخته می‌شود.

می‌توان از آن در موارد زیر استفاده کرد:

• تمام مراحل پرداخت کناف
• چسباندن نوار اتصال
• پرکننده و پوشش‌های نهایی
• و همچنین بافت‌ دهی و پوشش سطحی

از آنجا که سبک بوده و زمان خشک شدن آهسته‌ای دارد، کار با آن ساده بوده و گزینه ترجیحی برای کسانی است که خودشان سه لایه اول را روی درزهای کناف می‌پوشانند.

با این حال، یک ترکیب همه منظوره به اندازه انواع دیگر، مانند یک ترکیب رویه، قوی نیست.

نوع خاصی از ترکیبات همه منظوره، ماستیک همه منظوره سبک وزن است.

این ماستیک شبیه ماستیک همه منظوره استاندارد است؛ اما وزن کمتری دارد.

برخی از متخصصان، آن را برای چسباندن درزها نامناسب می‌دانند؛ زیرا حاوی ماده چسبنده کمتری است.

نوع سبک ماستیک همه منظوره گاهی اوقات برای لایه‌های اول و دوم درزها و برای پرداخت نهایی گوشه‌ها استفاده می‌شود.

سنباده زدن ماستیک با آن آسان است.

2-3# ماستیک رویه

ترکیب رویه، ماستیک ایده ‌آلی است که پس از دو لایه اول ترکیب نواری روی اتصال کناف نواری شده، می‌توان از آن استفاده کرد.

این ترکیب، انقباض کمی دارد، به نرمی روی سطح پخش می‌شود، پیوند بسیار قوی ایجاد می‌کند و بسیار کارآمد است.

مواد ماستیک رویه معمولاً به صورت پودر خشک مخلوط با آب فروخته می‌شوند.

این امر باعث می‌شود که استفاده از آنها نسبت به مواد از پیش مخلوط شده راحت‌تر باشد؛ اما به شما این امکان را می‌دهد که به اندازه نیاز خود مخلوط کنید.

می‌توانید بقیه پودر خشک را برای استفاده‌های بعدی ذخیره کنید.

مواد ماستیک رویه همچنین در جعبه‌ها یا سطل‌های از پیش مخلوط شده نیز فروخته می‌شوند، بنابراین می‌توانید هر نوع مورد نظر خود را خریداری کنید.

استفاده از ترکیبات رویه برای چسباندن نوار درز که اولین لایه روی اکثر اتصالات کناف است، توصیه نمی‌شود.

در صورت استفاده صحیح، ماستیک رویه در مقایسه با ماستیک سبک مانند ماستیک همه منظوره، زمان سنباده کاری را کاهش می‌دهند.

3-3# چسب نواری

همانگونه که از نام آن پیدا است، چسب نواری برای نصب نوار اتصال در مرحله اول پرداخت اتصالات کناف ایده‌ آل است.

چسب‌های نواری سخت‌ تر خشک می‌شوند و سمباده زدن آنها نسبت به چسب‌های چند منظوره و چسب‌های رویه دشوارتر است.

همچنین ترکیب چسب نواری بهترین گزینه برای پوشاندن ترک‌های گچی و در مواقعی است که به چسبندگی و مقاومت در برابر ترک خوردگی عالی نیاز است، مانند اطراف دهانه‌های در و پنجره. (که به دلیل نشست خانه مستعد ترک خوردن هستند.)

همچنین بهترین گزینه ماستیک برای لمینت کردن پنل‌های کناف در پارتیشن‌ها و سقف‌های چند لایه است.

4-3# ماستیک زودگیر

این نوع ترکیب که معمولاً  ماستیک داغ نیز نامیده می‌شود، در مواقعی استفاده می‌شود و ایده آل است که نیاز دارید کار را به سرعت تمام کنید یا می‌خواهید چندین لایه را در یک روز اعمال کنید.

این نوع ترکیب که گاهی اوقات ترکیب گیرش نامیده می‌شود، برای پر کردن ترک‌ها و سوراخ‌های عمیق در کناف و گچ نیز مفید است، جایی که زمان خشک شدن می‌تواند به یک مشکل تبدیل شود.

اگر در منطقه‌ای با رطوبت بالا کار می‌کنید، ممکن است بخواهید از این ترکیب برای اطمینان از پرداخت مناسب کناف استفاده کنید.

مانند سایر ترکیبات، این ترکیب به جای تبخیر ساده آب با واکنش شیمیایی سفت می‌شود.

این بدان معنا است که ماستیک زودگیر در شرایط مرطوب سفت می‌شود.

ماستیک زودگیر، پودر خشکی است که باید با آب مخلوط شده و بلافاصله استفاده شود.

قبل از استفاده حتماً توصیه‌های سازنده را رعایت کنید.

این ماستیک در تنظیمات زمانی مختلف، از پنج دقیقه تا ۹۰ دقیقه، موجود است.

فرمول‌های سبک نسبتاً به راحتی سنباده زده می‌شوند.

4# علل اهمیت ماستیک کناف چیست؟

ماستیک کناف تثبیت‌ کننده سریع‌تر سفت می‌شوند که به شما این امکان را می‌دهند تا لایه دوم را زودتر از مخلوط آماده اعمال کنید.

اکثر ترکیبات ماستیک کناف تثبیت‌ کننده به شما این امکان را می‌دهند تا دو لایه را در یک روز اعمال کنید، بنابراین می‌توانید هم مراحل نوار و هم مراحل بستر را انجام دهید که می‌تواند در زمان صرفه‌ جویی کند.

ترکیبات ماستیک کناف تثبیت ‌کننده برای موارد زیر ایده ‌آل هستند:

• اتمام مشترک در پروژه‌هایی که زمان ‌بر هستند.
• پروژه‌های زمستانی که در آنها دمای پایین روند خشک شدن را کند می‌کند.
• مکان‌هایی که نوسانات دمایی زیادی را تجربه می‌کنند، از روزهای گرم تا شب‌های بسیار سردی را در برمی‌گیرند.
• مناطقی که دارای رطوبت بالایی هستند.
• بازسازی سازه‌های قدیمی ‌تر که قاب‌های چوبی در معرض حرکت بیشتری هستند.

برخی از ترکیبات ماستیک کناف تولید شده برخلاف سایر ترکیبات که با گذشت زمان سفت‌تر و کم ‌اثرتر می‌شوند، در تمام مدت به یک شکل پخش می‌شوند.

بعضی از ترکیبات ماستیک کناف تثبیت‌ کننده همچنین دارای قابلیتی هستند که ما آن را snap set می‌نامیم، یک ویژگی تثبیت سریع و قابل اعتماد.

به عنوان مثال، اگر با یک ترکیب ۲۰ دقیقه ‌ای کار می‌کنید، تمام ۲۰ دقیقه استفاده حس یکسانی خواهد داشت، محصول تا بعد از دقیقه بیستم کاملاً تثبیت نمی‌شود.

5# نحوه استفاده ماستیک کناف چگونه است؟

اگرچه ترکیبات ماستیک کناف کاربردهای متفاوتی دارند، اما معمولاً مراحل یکسانی را طی می‌کند.

این مراحل شامل آماده ‌سازی ماده خمیری شکل، محافظت از ناحیه اطراف و بتونه‌ کاری ناحیه پوشش داده شده برای رنگ ‌آمیزی است.

در این بخش نگاهی سریع به مراحل می‌اندازیم:

1. با استفاده از نوار چسب، اطراف را از پاشیدن و چکه کردن محافظت کنید.
   اگر سقف را رنگ می‌کنید، می‌توانید از حوله برای پوشاندن کف نیز استفاده کنید.
2. اگر ماده‌ ترکیبی آماده نیست، آن را مخلوط کنید تا به غلظت مناسب برسد.
3. در صورت نیاز، یک یا چند لایه از ماستیک کناف را روی سطح مورد نظر بمالید.
4. اجازه دهید ماستیک کناف کاملاً در معرض هوا خشک شود.
5. پس از خشک شدن از کاغذ سنباده ریز برای صاف کردن سطح و از بین بردن هرگونه نقص استفاده کنید.
6. گرد و غبار را با یک پارچه مرطوب یا جاروبرقی پاک کنید.
7. اگر نیاز به رنگ ‌آمیزی سطح دارید، آن را رنگ بزنید.

6# انواع ترکیبات ماستیک کناف

سه نوع مختلف از ترکیبات ماستیک کناف موجود است.

آنها از قبل در یک سطل مخلوط شده‌اند و تنها کاری که باید انجام دهید این است که آنها را هم بزنید تا آماده استفاده شوند.

انواع ماستیک کناف را در ادامه بررسی خواهیم کرد.

1-6# ترکیب سبک

این محصول نسبتاً جدید است و برای پوشش‌های پرکننده و پرداخت نهایی عالی است.

در واقع بهترین محصول برای چسباندن نوار چسب نیست. از سبکی آن برای پوشش‌های نهایی استفاده می‌شود.

2-6# کامپاند سنگین

این نوع ماستیک کناف مثل مرکب سنتی است که اولین بار به بازار آمد و برای جاسازی نوار چسب بهترین نوع ممکن است.

وقتی خشک می‌شود، ماستیک کناف سخت‌تری خواهد شد، بنابراین سنباده زدن آن دشوارتر است.

ماستیک کناف سنگین همان چیزی است که برای جاسازی نوار چسب در یک کار معمولی استفاده می‌شود.

3-6# کامپوند میان ‌وزن

این نوعی از ماستیک کناف، ترکیبی از کامپاند سبک و سنگین است.

این ماستیک کناف همان ماده ای است که بسیاری از مردم از آن استفاده می‌کنند تا مجبور نباشند در طول فرآیند کناف کاری از یک نوع کناف به نوع دیگر تغییر کنند.

نوع ماستیک کناف میان ‌وزن کاملاً محبوب شده؛ اما بعضی از افراد ترجیح می‌دهند تا نوار چسب را در نوع سنگین جاسازی کرده و تمام پوشش‌های نهایی‌ را با یک کامپاند سبک انجام دهند.

4-6# تنظیم مرکب

این موارد ترکیبات ماستیک کناف پیش مخلوط هستند، این نوع از ترکیبات ماستیک به صورت خشک موجود است و باید آن را با آب مخلوط کرده تا به غلظتی مشابه ترکیبات ماستیک پیش مخلوط برسد.

نکته غیرمعمول در مورد ترکیبات ماستیک کناف این است که از نظر شیمیایی، شبیه به نحوه عمل آوری بتن، غلظت پیدا می‌کنند.

بنابراین در این بخش اگر یک رنگ با درجه سختی ۹۰ داشته باشید، یعنی حدود ۹۰ دقیقه بعد، غیرقابل استفاده می‌شود.

بعد از این که رنگ زده شد، آماده می‌شود و در واقع می‌توان دوباره آن را در ۹۰ دقیقه رنگ کرد.

وقتی عجله دارید بهتر است از ترکیب ماستیک کناف تثبیت‌ کننده استفاده کنید.

فرض کنید امروز فقط یک اتاق کوچک را با چسب پوشانده و می‌خواهید بیش از یک لایه رنگ روی آن بزنید.

بنابراین به جای این که منتظر خشک شدن این ترکیبات در هوای محیط باشید، تنها کاری که باید انجام دهید، این است که منتظر بمانید تا ترکیب ماستیک کناف تثبیت‌ کننده به صورت شیمیایی سفت شده تا بتوانید لایه بعدی را زده و بعد از این که کاملاً خشک شد، لایه نهایی را در یک روز اعمال کنید.

همچنین اگر محیط مرطوب یا دما کمی پایین باشد، عالی است.

ترکیب ماستیک کناف تثبیت ‌کننده در این شرایط در مقایسه با ترکیبات خشک‌ کننده بهتر عمل می‌کند.

7# انتخاب ماستیک کناف مناسب

انتخاب ماستیک کناف مناسب برای پروژه‌ کناف کاری منجر به نتایجی حرفه‌ ای می‌شود.

عوامل متعددی باید در انتخاب مورد توجه قرار گیرند که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دامنه‌ پروژه: برای تعمیرات یا وصله‌های کوچک، ماستیک کناف پیش‌ مخلوط ممکن است، گزینه ‌ای کارآمدتر باشد.
  پروژه‌های بزرگتر مانند تکمیل یک اتاق کامل ممکن است از ماستیک کناف همه‌ منظوره یا سبک بهره‌ مند شوند.
• زمان خشک شدن: اگر تحت فشار زمانی هستید یا در شرایط نامساعد کار می‌کنید، ماستیک کناف می‌تواند به شما کمک کند تا برنامه‌ زمانی خود را حفظ کنید.
  با این حال، اگر زمان اجازه می‌دهد، ماستیک کناف همه‌ منظوره یا سبک تجربه‌ کاری آسان‌ تری را ارائه می‌دهند.
• نیازهای سنباده ‌زنی: اگر حداقل سنباده ‌زنی اولویت دارد، ماستیک سبک یا نهایی را انتخاب کنید.
  این فرمولاسیون‌ها برای سنباده ‌زنی آسان طراحی شده‌ اند که زمان و تلاش مورد نیاز برای دستیابی به سطحی صاف را کاهش می‌دهند.
• هزینه: در حالی که ماستیک کناف ممکن است، هزینه‌ اولیه‌ بالاتری داشته باشند، ویژگی‌های خشک شدن سریع آن‌ها می‌تواند به صرفه‌ جویی در نیروی کار کمک کند.
  ماستیک کناف همه‌ منظوره و سبک به شکل کلی، مقرون‌ به ‌صرفه‌ تر هستند و برای اکثر کاربردهای استاندارد گچ مناسب ‌اند.

8# مزایا و معایب ماستیک کناف چیست؟

در این بخش مزایا و معایب ماستیک کناف را بررسی خواهیم کرد.

1-8# مزایای ماستیک کناف چیست؟

ما قبلاً به چند مورد از مزایای ماستیک کناف اشاره کرده‌ایم؛ اما در این بخش لیست کاملی از آنچه ماستیک کناف از پیش مخلوط شده را بسیار مفید می‌کند، خلاصه کنیم که عبارت اند از:

• صرفه ‌جویی در زمان: بدون این که نیاز به آب داشته باشد.
• صرفه‌ جویی در هزینه: کار را سریع ‌تر انجام داده تا بتوانید کار بعدی را شروع کنید.
• صرفه ‌جویی در تلاش: زیرا 30 درصد سبک ‌تر از گچ سنتی است.
• امکان پرداخت عالی: به دلیل وجود گرد و غبار و کثیفی کمتر نیاز کمتری به تمیزکاری دارد.

2-8# معایب ماستیک کناف چیست؟

کارگران ساختمانی که در حال مخلوط کردن یا سنباده زدن ماستیک کناف هستند، اغلب در معرض غلظت‌های بالای گرد و غبار حاوی:

• تالک
• کلسیت
• میکا
• گچ
• و در برخی موارد، سیلیس قابل استنشاق

قرار دارند که با درجات مختلفی از سوزش فوری چشم، بینی، گلو و دستگاه تنفسی همراه بوده است.

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تنفس گرد و غبار ماستیک کناف در طول زمان ممکن است باعث:

• سوزش مداوم گلو و مجاری هوایی
• سرفه
• تولید خلط
• و مشکلات تنفسی مشابه آسم

شود.

هنگامی که سیلیس در ماستیک کناف وجود دارد، کارگران ممکن است با افزایش خطر سیلیکوزیس و سرطان ریه نیز مواجه شوند.

قرار گرفتن در معرض آزبست شکننده، خطرات بیماری‌های مختلف و شدید، از جمله سرطان را افزایش می‌دهد.

در سال 1977، کمیسیون ایمنی محصولات مصرفی امریکا، ماستیک کناف حاوی آزبست را ممنوع کرد.

به دلایل فوق و احتمالاً دلایل دیگر، استفاده مداوم از ماسک تنفسی تقریباً توسط همه تولیدکنندگان ماستیک کناف توصیه می‌شود و توسط برخی از مقامات کار الزامی شده است.