مهندس جوش کیست و چه وظایفی دارد؟

تخصص مهندس جوش یک زیرشاخه از مهندسی مواد می باشد که در رابطه با تمام جنبه های جوشکاری که منجر به تولید یک محصول می شوند، نقش دارد.

به دست آوردن یک مدرک معتبر در مهندسی جوشکاری طیف گسترده ای از فرصت های شغلی، از جمله تکنسین جوشکاری، کارشناس تضمین کیفیت یا سرپرست جوشکاری را برایتان به دنبال خواهد داشت.

در این مقاله به معرفی شغل مهندسی جوش خواهیم پرداخت.

اگر شما هم به دنبال به دست آوردن این فرصت ها هستید، خواندن این مقاله را از دست ندهید.

1# مهندس جوش کیست؟

برای آشنایی با مهندس جوش بهتر است ابتدا به طور مختصر بررسی کنیم که جوشکاری چیست؟

جوشکاری فرآیند ادغام دائمی دو قطعه فلز با هم از طریق تکنیک هایی است که لبه ها را به جریان فلز داغ تبدیل می کند.

بسته به اهداف تولید و جنس قطعه کار از روش های جوشکاری قوس، گاز یا مقاومت استفاده می شود.

فرآیند جوشکاری اغلب به دقت بالایی نیاز دارد، مانند زمانی که شما به روی یک طرح اولیه کار می کنید.

اما مهندس جوش به چه کسی گفته می شود؟

مهندس جوش (Welding Engineer)، فردی آموزش دیده است که در زمینه طراحی، نگهداری و توسعه طیف گسترده ای از سیستم های جوشکاری در صنایعی مانند هوافضا، ساختمان و مهندسی عمران کار می کند.
این افراد متخصص ممکن است در مورد روش های موثرتر جوشکاری تحقیق کنند یا تجهیزات کارآمدتری را برای کمک به روند جوشکاری طراحی کنند.

مهندس جوش از دانش گسترده خود در زمینه های زیر برای طراحی، بررسی و ارزیابی جوش ها و هم چنین برنامه ریزی، نظارت و مستند سازی عملیات جوشکاری مطابق با کدها، قراردادها یا نقشه های مربوطه استفاده می کند.

• فیزیک
• مهندسی
• متالورژی
• مواد
• جوشکاری
• استانداردها

نقش مهندس جوش برای یکپارچگی تعداد زیادی از ساختمان ها، وسایل نقلیه، ماشین آلات و محصولاتی که نیاز به جوشکاری دارند بسیار حیاتی است.

2# تحصیل در رشته جوشکاری

تحصیل در رشته جو شکاری در کشور ما به چند روش امکان پذیر می باشد.

1-2# کار و دانش و فنی حرفه ای

در شاخه کار و دانش و فنی حرفه ای، رشته مهندسی جوش به ترتیب با عناوین جوشکاری و صنایع فلزی ارائه شده اند که
علاقه مندان به این رشته می توانند با انتخاب این رشته در موسسات مربوطه در کنار کسب دانش حرفه ای به صورت عملی و تجربی نیز آن را یاد بگیرند و
تحصیلات خود را تا مقاطع کاردانی و حتی کارشناسی ناپیوسته نیز ادامه دهند.

در سازمان فنی و حرفه ای نیز، دوره های مهارت آموزی میان مدت جوشکاری در خیلی از شهرستان های کشور برگزار می شود.

هم چنین دوره های جوشکاری به صورت عملی و یا تحت عناوینی مانند مهندس جوش و بازرس جوش را آموزشگاه های خصوصی تحت استانداردهای IWNT ،AWS ،ASNT و… به کارآموزان خود ارائه می دهند.

البته تحصیلات آکادمیک در رشته مهندسی جوش را، تنها از طریق رشته مهندسی مواد، آن هم فقط در مقطع ارشد می توان کسب نمود.

در عکس زیر نام برخی از دانشگاه های ایران که در آن ها رشته مهندسی مواد و متالوژوی در مقطع ارشد ارائه می شود را مشاهده می کنید.

3# اهمیت تخصص مهندس جوش در صنعت

 یک مهندس جوش در تولید بیش از ۵۰% تولیدات صنعت مشارکت دارد.

بدون اغراق می توان گفت بیشتر بخش های اقتصادی تا حد زیادی به جوش و مواد وابسته هستند.

مهندس جوش از دانش و مهارت های ریاضی خود برای یافتن راه حل استفاده می کند و
باید خواص مواد جوش را درک کند تا از ایمنی و سلامت قطعه جوشکاری شده اطمینان حاصل نماید.

مهندس جوش دارای دانش و مهارت در علم مواد شامل آشنایی با انواع فولاد، آلیاژهای غیرآهنی و مواد پلیمری است و
همین طور در تکنولوژی فرآیندهایی دارای تخصص هستند. مانند:

• روش های جوشکاری قوسی و مقاومتی
• لیزر
• لحیم کاری نرم و سرد

فارغ التحصیلان در رشته مهندسی جوش، برای توسعه و ارائه راه حل برای چالش های موجود در کشور آمادگی دارند.

4# توانایی های یک مهندس جوش

یک مهندس جوشکار می تواند توانایی و مهارت های زیادی داشته باشد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کار بر روی طراحی، نگهداری و توسعه طیف گسترده ای از سیستم ها و تجهیزات جوشکاری
• استفاده از جدیدترین تکنیک ها، مانند فناوری پرتوی لیزر و الکترون، برای استفاده در طیف وسیعی از پروژه های ساختمانی
• آموزش سایر جوش کاران در مورد تکنیک ها و فرآیندها یا تغییرات جدید در طراحی
• ارزیابی فرآیندها، نظارت بر جوش کارها بر روی یک پروژه و تغییر فرآیند برای ایجاد پیشرفت
• عیب یابی مشکلات جوشکاری و ارائه راه حل های اصلاحی
• ایجاد روش های تعمیر و ارزیابی نقایص برای تعیین تناسب در سرویس سازه ها

علاوه بر توانایی هایی که در بالا به آن اشاره شد، یک مهندس جوش باید از مهارت های دیگری نیز برخوردار باشد تا بتواند بازار کار را در دست بگیرد.

از جمله این مهارت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دانش علوم و فنون مهندسی
• مهارت و دانش طراحی
• دانش ریاضیات
• مهارت های تفکر و استدلال
• توانایی های ارتباطی عالی
• دقت و تمرکز بالا

5# بازار کار و فرصت های شغلی مهندس جوش

جوشکاری به عنوان یک مهارت شغلی یا شغل تمام وقت در صنایع مختلفی کاربرد دارد. مانند:

• رباتیک
• تعمیر و ساخت قطعات
• جوشکاری تولید
• مشاغل نظامی
• خودروسازی
• مجسمه سازی و مصنوعات هنری فلزی
• کارآفرینی در جوشکاری
• مخازن تحت فشار
• صنایع هوایی
• سازه های عمرانی
• سیستم های هسته ای
• پالایشگاه

و…

برای تولید محصولات اساسی به جوش کار در بخش تولید نیاز است.

آن ها هم چنین سهم بزرگی در بازسازی زیر ساخت های مهم مانند ساختمان ها، بزرگراه ها و پل ها خواهند داشت.

برنامه کاری تمام وقت برای جوش کارها معمول است.

بسیاری از آن ها ساعت های اضافه کاری را نیز می بینند.

مشاغل تولیدی می توانند انعطاف پذیری ایجاد کنند؛
زیرا جوش کارها اغلب می توانند شیفت روز یا شب را انتخاب کنند.

کسانی که آموزش به روز جوشکاری دارند باید بهترین چشم انداز شغلی را داشته باشند.