چگونه یک مهندس رله و حفاظت حرفه ای شویم؟

یکی از پرکارترین مشاغل موجود در حوزه تولید و توزیع برق، مهندسی رله و حفاظت است که اهمیت بسیار بالایی نیز در سیستم‌های برقی دارد.

از آنجایی که تجهیزات مورد استفاده در صنایع و شبکه‌های برقی بسیار گران قیمت هستند، حفاظت از آن‌ها برای صاحبان آن‌ها بسیار مهم و حیاتی است.

به همین دلیل مهندسین رله و حفاظت نقش بسیار تأثیرگذاری در عملکرد سیستم‌های برقی و حفظ ایمنی افراد و تجهیزات ایفا می‌کنند.

در قسمت دهم از مجموعه راهنمای مشاغل در نماتک به معرفی حوزه مهندسی رله و حفاظت می‌پردازیم.

برای شنیدن تجربه‌ها، راهنمایی‌ها و شناخت بیشتر راه‌های تبدیل شدن به یک مهندس رله و حفاظت حرفه‌ای ادامه این مقاله و ویدیوی زیر را حتما مطالعه کنید.

1# معرفی شغل مهندسی رله و حفاظت

مهندسی رله و حفاظت یکی از شاخه‌های تخصصی مهندسی برق قدرت است که به طراحی، پیاده‌سازی و نگهداری سیستم‌های حفاظتی در شبکه‌های برق می‌پردازد.

این سیستم‌ها نقش حیاتی در اطمینان از پایداری، قابلیت اطمینان و ایمنی شبکه‌های برق دارند.

ازجمله موارد اهمیت شغل مهندسی رله و حفاظت می‌توان موضوعات زیر را نام برد:

• جلوگیری از گسترش خرابی‌ها: رله‌های حفاظتی با تشخیص سریع خطاها و قطع سریع بخش آسیب‌دیده از شبکه، از گسترش خرابی به سایر بخش‌ها جلوگیری می‌کنند.
• افزایش قابلیت اطمینان شبکه: با تشخیص و رفع سریع عیوب، قابلیت اطمینان شبکه برق افزایش یافته و وقوع خاموشی‌های طولانی‌مدت کاهش می‌یابد.
• کاهش خسارات اقتصادی: با جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات گران‌قیمت شبکه، خسارات اقتصادی ناشی از خرابی‌ها کاهش می‌یابد.
• افزایش ایمنی: سیستم‌های حفاظتی با تشخیص خطاهای زمین و عیوب عایقی، از بروز حوادث خطرناک و آسیب دیدن افراد جلوگیری می‌کنند.

برای تبدیل شدن به یک مهندس رله و حفاظت، بسیار مهم است که به مهارت‌های متنوع نرم و سخت تسلط داشته باشید.

ازجمله مهم‌ترین این مهارت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تسلط بر مبانی برق قدرت: شامل تحلیل مدارهای سه فاز، گذراهای الکترومغناطیسی و حفاظت از تجهیزات قدرت
• آشنایی با انواع رله‌ها و عملکرد آن‌ها: شامل رله‌های جریان، ولتاژ، امپدانس، فرکانس و…
• تسلط بر نرم‌افزارهای تخصصی: نرم‌افزارهای شبیه‌سازی سیستم‌های قدرت، نرم‌افزارهای تنظیم رله و نرم‌افزارهای SCADA
• مهارت‌های حل مسئله و تحلیل داده: برای تشخیص و رفع عیوب در سیستم‌های حفاظتی
• مهارت‌های ارتباطی: برای برقراری ارتباط موثر با مهندسان دیگر و کارکنان فنی
• مهارت‌های مدیریت اضطراب: برای کنترل شرایط در وضعیت‌های بحرانی
• داشتن نظم ذهنی و کاری: برای توانایی پیدا کردن فایل‌ها و نرم‌افزارهای مورد نظر در سریع‌ترین زمان ممکن
• سطح بالای زبان تخصصی: برای درک کامل کاتالوگ‌ها و برنامه‌های مربوط به رله‌ها

2# خلاصه گفتگو

مهندس یاشار جوکار در مقطع کارشناسی رشته برق قدرت تحصیلات تکمیلی خودشان را شروع کردند و به سبب فعالیت کاری پدرشان در دوران نوجوانی در پروژه‌های ساختمان‌های بلندمرتبه و مخابرات آسانسورها فعالیت و تجربه کسب کرده‌اند.

ایشان در زمان دانشجویی در مقطع کارشناسی وارد یک شرکت تولید تابلو برق شدند و به کسب تجربه و فعالیت کارآموزی به‌صورت رایگان در بخش سیم بندی کارخانه تابلو برق پرداختند.

در این مدت زمان مهندس جوکار از پرسیدن هیچ سوالی از افراد بالادست خود دریغ نکردند و تمام مدت سعی داشتند که مهارت و دانش فنی و عملی خود را ارتقا دهند.

پس از مدتی به عنوان مدیر دفتر فنی کنترل پروژه همان شرکت مشغول به کار شدند و پس از اتمام تحصیل و دوره سربازی، در یک شرکت فعال در زمینه تابلوهای فشار قوی مشغول به کار شدند.

به اذعان جناب جوکار یک مهندس رله و حفاظت باید به مثال اقیانوسی به عمق یک متر، در زمینه‌های مرتبط با کار خود دانش اندوخته باشد، به همین دلیل ایشان تنوع کاری بسیار گسترده‌ای را در سال‌های اولیه شروع به کار خود تجربه کردند.

و یکی از نکات مهم از نظر ایشان به روز نگه داشتن سطح دانش در زمینه‌های مرتبط و پیشروی با تکنولوژی‌های جدید است.

پیشنهاد مهندس برای شروع به کار در این حوزه، فعالیت از شرکت‌های تولید تابلو برق و مشاهده و استفاده از تجهیزات موجود و کسب تجربه‌های عملی است.

از طرفی برای ورود به دنیای رله و حفاظت باید یک روحیه بخشنده داشت و اطلاعات و تجربیات مفید خود را با سایر همکاران به اشتراک گذاشت و متقابل از دانش آن‌ها کمک گرفت.

کارفرمایان فعال در این زمینه همواره به دنبال نیروهای جوان و تازه‌نفسی هستند که پرانرژی و علاقه‌مند به یادگیری باشند و خودشان را به یک دانش پایه‌ای و یک برند از تجهیزات محدود نکنند.

3# معرفی کوتاه مشاغل موجود در مهندسی رله و حفاظت

یک مهندس رله و حفاظت می‌تواند با داشتن دانش اولیه در این زمینه و تخصص برای کار با رله‌های مختلف در بخش‌های متنوعی از صنعت برق مشغول به کار شود:

از جمله مشاغل موجود در این حوزه موارد زیر هستند:

• شرکت‌های تولید و توزیع برق: بزرگترین بازار کار برای مهندسان رله و حفاظت، شرکت‌های تولید و توزیع برق هستند.
  این مهندسان در بخش‌های مختلف این شرکت‌ها، از جمله بخش‌های بهره‌برداری، تعمیرات و توسعه، مشغول به کار می‌شوند.
• شرکت‌های مشاوره: شرکت‌های مشاوره در زمینه برق، به مهندسان رله و حفاظت برای انجام مطالعات، طراحی سیستم‌های حفاظتی و نظارت بر پروژه‌ها نیاز دارند.
• شرکت‌های تولید تجهیزات حفاظتی: مهندسان رله و حفاظت می‌توانند در شرکت‌های تولید تجهیزات حفاظتی، در بخش‌های طراحی، توسعه و پشتیبانی فنی مشغول به کار شوند.
• صنایع مختلف: هر صنعتی که از برق استفاده می‌کند، به سیستم‌های حفاظتی نیاز دارد.
  بنابراین، مهندسان رله و حفاظت می‌توانند در صنایع مختلف مانند نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع خودروسازی و… مشغول به کار شوند.

نسخه صوتی

درصورتیکه مشاهده ویدیو برای شما ممکن نیست می توانید از طریق لینک زیر نسخه صوتی این گفتگو را گوش کنید.

در انتها امیدواریم که سخنان گرانبهای جناب مهندس جرقه ای در وجود شما روشن کرده باشد تا در مسیر بهترین شدن در حرفه خودتان قدم های استواری بردارید.

هر سؤالی که درباره مشاغل مهندسی رله و حفاظت دارید در بخش دیدگاه های سایت مطرح کنید، ما با کمال افتخار پاسخگوی شما خواهیم بود و در قسمت های بعدی این گفتگو برترین سؤال ها را از جناب مهندس خواهیم پرسید.