آشنایی با اجزای کامپیوتر این امکان را فراهم می کند تا بیشتر با این تکنولوژی آشنا شوید و به نحو احسن از آن استفاده کنید.

بی شک کامپیوتر یکی از بزرگترین اختراعات بشر بوده است که امروزه زندگی بدون حضور آن بسیار سخت و پیچیده شده است.

هر رایانه دارای یک بخش سخت افزاری و یک بخش نرم افزاری است که
در ادامه قصد داریم شما را بیشتر با اجزای این تکنولوژی آشنا کنیم.

با ما همراه باشید.

1# کامپیوتر چیست؟ (Computer)

در ابتدا بهتر است با تعریف رایانه مبحث را آغاز کنیم.

کامپیوتر نوعی ماشین الکترونیکی است که برنامه ریزی می شود تا
دستورالعمل های ریاضی را به صورت خودکار انجام دهد.

در گذشته کامپیوترهای اولیه نوعی دستگاه محاسبات ریاضی به حساب می آمدند؛
اما امروزه رایانه های مدرن با اجرای طیف گسترده ای از کدهای برنامه نویسی شده،
قادر به انجام کارهای زیادی هستند.

رایانه ها از لحاظ کارکرد به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:

  • الکترونیکی
  • مکانیکی
  • الکترومکانیکی

این دستگاه ها از نظر محاسباتی نیز به دو دسته طبقه بندی شده اند که عبارتند از:

  • Analog (قیاسی)
  • Digital (رقمی)

هر دستگاه کامپیوتر دارای بخش سخت افزاری و نرم افزاری است که با هم در تعامل هستند.

کامپیوتر چیست؟

2# اجزای سخت افزاری کامپیوتر (Computer Hardware)

بخش سخت افزاری رایانه ها مجموعه ای از اجزای مختلف کامپیوتر است که
فیزیکی هستند و یک سیستم کامپیوتری را تشکیل می دهند.

سخت افزار کامپیوتر شامل موارد زیر است:

  • مانیتور (monitor)
  • ماوس (mouse)
  • صفحه کلید (keyboard)
  • ذخیره کننده اطلاعات رایانه (computer data storage)
  • هارد دیسک (HDD)
  • کارت های گرافیک (graphic cards)
  • کارت های صدا (sound cards)
  • حافظه (memory)
  • مادربورد (motherboard)
این را هم ببینید
2 دسته بندی اصلی انواع رایانه ها

1-2# کیس (Case) در اجزای کامپیوتر

یکی از اجزای کامپیوتر، کیس یا محفظه رایانه است که جنس آن پلاستیکی یا فلزی بوده و
بیشتر اجزا در داخل آن قرار دارد.

کیس هایی که برای رایانه های رومیزی طراحی می شوند،
معمولاً آنقدر کوچک هستند که می توان آن ها را در زیر میز کار قرار داد؛
اما در سال های اخیر مدل های کوچک تری نیز تولید شده و
توجه مخاطبان را به خود جلب کرده است.

گرچه یک کیس اساساً می تواند بزرگ یا کوچک باشد؛
اما آنچه اهمیت بیشتری دارد این است که برای کدام مادربرد طراحی شده است.

کیس کامپیوتر

2-2# منبع تغذیه (Power Supply Unit)

یک منبع تغذیه (PSU)، برق متناوب (AC) را به ولتاژ پایین (DC) برای استفاده اجزای داخلی کامپیوتر تبدیل می کند.

لپ تاپ ها می توانند به طور معمول به مدت چند ساعت با باتری داخلی کار کنند.

منبع تغذیه کامپیوتر

3-2# مادربورد یا مِین بورد (Motherboard – Mainboard) از اصلی ترین اجزای کامپیوتر

مادربورد یکی از مهم ترین اجزای کامپیوتر محسوب می شود.

مین بورد، یک بورد مستطیلی بزرگ با مدارهای مجتمع است.

وظیفه اصلی آن کنترل پردازشگر اصلی یا CPU و برقراری ارتباط آن با سایر اجزا است.

قسمت های مختلف رایانه از جمله موارد زیر روی motherboard قرار گرفته اند.

مادربورد

  1. CPU یا پردازشگر مرکزی در اجزای کامپیوتر

CPU یا Central Processing Unit بیشتر امور محاسباتی را انجام می دهد.

معمولاً توسط هیت سینک (Heatsink) و فن خنک می شود.

بیشتر CPU های جدید شامل واحد پردازش گرافیک GPU هستند.

  1. چیپست (Chipset)

هر مادربورد دارای یک چیپست است.

chipset تعین کننده موارد زیر است:

امروزه چیپست ها به دو صورت اصلی با نام North Bridge و South Bridge ساخته می شوند.

  1. RAM

رم کدها و داده هایی را که به طور فعال توسط CPU در دسترس قرار می گیرند، ذخیره می کند.

  1. ROM

ROM یکی دیگر از اجزای کامپیوتر است که BIOS را هنگام روشن شدن رایانه یا در زمان شروع اجرا، ذخیره می کند.

BIOS یا سیستم ورودی و خروجی پایه، مسئول بالا آوردن سیستم عامل و بخش های مختلف آن است.

این را هم ببینید
انواع حافظه کامپیوتر

4-2# کارت توسعه (Expansion Card)

کارت توسعه یک برد مدار چاپی است که روی مین بورد نصب شده و
توانایی اضافه کردن قابلیت های جدیدی که مادربورد ارائه نمی دهد را دارد.

کارت توسعه

5-2# دستگاه های ذخیره ساز داده (Storage Devices)

دستگاه ذخیره سازی اطلاعات رایانه ای که اغلب memory یا حافظه نامیده می شود،
به اجزای کامپیوتر و رسانه های ضبط کننده که داده های دیجیتالی را حفظ می کنند اطلاق می شود.

ذخیره سازی داده ها یک عملکرد اصلی و جزء اساسی رایانه ها است.

دستگاه های ذخیره ساز داده کامپیوتری

  1. حافظه ثابت یا Fixed Storage

داده ها توسط رایانه با استفاده از رسانه های مختلف ذخیره می شوند.

هارد دیسک ها تقریباً در همه رایانه های قدیمی به دلیل ظرفیت بالا و هزینه کم یافت خواهند شد؛
اما درایوهای حالت جامد یا SSD، سریع تر و کم مصرف تر هستند.

از آن جایی که در حال حاضر این نوع قطعات از هارد دیسک گران تر هستند،
اغلب در رایانه های گران قیمت یافت می شوند.

این را هم ببینید
شناخت انواع هارد اینترنال و اکسترنال
  1. حافظه موقت یا Removable Storage

برای انتقال داده ها بین رایانه ها، ممکن است از فلش (USB) یا دیسک نوری استفاده شود.

مفید بودن این قطعات بستگی به خوانایی آن ها توسط سایر سیستم ها دارد.

اکثر ماشین ها دارای درایو دیسک نوری هستند و تقریباً همه پورت USB دارند.

6-2# لوازم جانبی ورودی و خروجی در اجزای کامپیوتر

دستگاه های ورودی و خروجی معمولاً در خارج از شاسی اصلی کامپیوتر قرار دارند.

موارد زیر در بسیاری از سیستم های رایانه ای استاندارد، بسیار رایج هستند.

لوازم جانبی ورودی و خروجی کامپیوتر

  • اجزای ورودی:

این اجزای کامپیوتری به کاربر اجازه می دهند اطلاعات را وارد سیستم کرده یا عملکرد آن را کنترل کند.

اکثر رایانه های شخصی ماوس و صفحه کلید دارند؛
اما سیستم های لپ تاپ معمولاً از صفحه لمسی به جای ماوس استفاده می کنند.

سایر ورودی ها وب کم، میکروفون، جوی استیک (joysticks) و اسکنر تصویر هستند.

این را هم ببینید
آشنایی با دستگاه های ورودی کامپیوتر
  • اجزای خروجی:

دستگاه های خروجی کامپیوتر اطلاعات را به شکل قابل خواندن برای انسان نمایش می دهند.

چنین دستگاه هایی می توانند شامل چاپگر، بلندگو، مانیتور یا بریل باشند.

7-2# کارت گرافیک (Graphics Card)

کارت گرافیک یا GPU مخفف Graphics Processing Unit با نام های کارت نمایش، آداپتور گرافیک و یا آداپتور نمایشگر نیز شناخته می شود.

وظیفه این قطعه دریافت اطلاعات دیجیتالی از کامپیوتر و تبدیل آن به تصاویر گرافیکی و نمایش آن در صفحه نمایشگر است.

کارت گرافیک

8-2# مانیتور (Monitor)

مانیتور یک دستگاه نمایشگر مانند صفحه تلویزیون است که
سیگنال خروجی کارت گرافیک رایانه شما را تفسیر و آن را روی صفحه نمایش می دهد.

مانیتور

3# اجزای نرم افزاری کامپیوتر (computer software)

نرم افزار نیز بخشی از کامپیوتر به حساب می آید.

نرم افزار ها مجموعه ای از دستورالعمل های قابل خواندن توسط رایانه هستند که
پردازنده رایانه را به انجام عملیات خاصی هدایت می کنند.

در واقع این دستورالعمل ها توسط سخت افزار اجرا می شوند.

اجزای کامپیوتر نرم افزاری

درایور (Driver) یکی از بخش های رایانه در حوزه نرم افزاری است که
به عنوان یک رابط بین سخت افزار و سیستم عامل رایانه عمل می کند.

سخن پایانی

کاربردهای فراوان کامپیوتر در حوزه های مختلف سبب شده است تا
وجود رایانه ها به یکی از ملزومات زندگی تبدیل شود؛
بنابراین آشنایی با اجزای گوناگون کامپیوتر و نقش هر کدام از قطعات این ماشین، خالی از لطف نیست.

امیدواریم که این مطالب برای شما مفید واقع شده باشد.
دانلود pdf مقاله

درباره نویسنده : مژگان امیریوسفی

مژگان امیریوسفی
کارشناسی کامپیوتر نرم افزار هستم و چند سالی هست که به دلیل علاقه به تولید محتوا توی این زمینه در وب سایت های مختلف فعالیت دارم. آرزومندم مطالبی که برای شما می نویسم کارآمد و مفید باشند.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۸ دیدگاه

  1. Avatar
    ایلیا 11228 ۱۴۰۲/۱۱/۱۳ در ۲۲:۴۶ - پاسخ

    سلام خسته نباشید من کامپیوتر روشن میکنم و صفحه بالا میاد ولی وارد هیچ برنامه ای نمیشه و فقد موس روی صفحه حرکت میکنه بعضی وقتا هم برنامه انتخاب میکنم صفحه قلف میکنه مجبور میشم دستی خاموش کنم سیستم رو

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۱۱/۱۴ در ۰۹:۳۳ - پاسخ

      سلام همراه گرامی
      با عرض پوزش ما به عنوان پشتیبان سایت در بخش دیدگاه ها پاسخگوی همراهان هستیم و متاسفانه دانش فنی کافی برای پاسخگویی به همه سوالات تخصصی رو نداریم.
      به همین دلیل به شما پیشنهاد میکنیم، سوالات تخصصی خودتون رو در بخش پرسش و پاسخ سایت به آدرس لینک زیر مطرح بفرمایید تا عزیزانی که در این حوزه اطلاعات کافی دارند راهنمای شما باشند.
      موفق باشید.

      آدرس فروم نماتک: https://katibeha.com/

  2. Avatar
    نظام الدین صدر ۱۴۰۲/۰۷/۰۲ در ۰۹:۰۸ - پاسخ

    خیلی ممنون بابت این همه آموزش های مفید تان 🙏

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۰۷/۰۳ در ۰۹:۳۰ - پاسخ

      سلام جناب آقای صدر
      سپاس از محبت فراوان و لطفی که در حق ما دارید.
      از همراهی شما ممنونیم
      موید باشید

  3. Avatar
    اکبر ۱۴۰۲/۰۵/۱۲ در ۲۳:۰۰ - پاسخ

    تشکر خانم محترم..
    من افغان هستم، میخواستم بپرسم که dedicate کدام بخش کمپوتر است و شما ایرانی بهش چه می گویید…؟
    و فرقdedicate با graphic در چیست..؟

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۲/۰۵/۱۴ در ۱۰:۴۴ - پاسخ

      سلام همراه گرامی
      حضور عزیزانی از توابع مختلف همراه سایت ما برامون مایه افتخاره.
      اگر منظور شما رو به درستی متوجه شده باشم فرمایشتون درباره dedicated graphics card هست که نوعی کارت گرافیک هست که به اون کارت گرافیک اختصاصی گفته میشه که به صورت خارجی روی سیستم های کامپیوتری نصب میشه و قدرت گرافیکی سیستم رو بالا میبره
      graphic که به اون اشاره فرمودید هم به نوع معمول و رایج کارت های گرافیک مجتمع یا Integrated اشاره داره که روی خود CPU سیستم ساخته شده و برای مصارفی که کار گرافیکی متوسطی دارند کافی هست.
      امیدوارم موفق شده باشم به سوال شما پاسخ مناسبی بدم
      موید باشید

  4. Avatar
    سید محمد مهدی ۱۴۰۱/۰۵/۲۴ در ۲۰:۱۰ - پاسخ

    من میخوام کامپیوتورو بخوبی یاد بگیرم اما پول هزینه نیست نمیدونم باید چکارکنم

    • مبینا شیرین
      مبینا شیرین ۱۴۰۱/۰۵/۲۵ در ۱۱:۵۱ - پاسخ

      سلام خدمت شما بزرگوار
      تلاش تیم نماتک بر این هست که هیچ عزیزی بخاطر شرایط مالی از اموزش ها بی بهره نمونه.خدمتتون پیشنهاد میکنم با واحد فروش ما داخل لینک زیر ارتباط بگیرید
      https://namatek.com/chat/
      همکاران قسمت فروش خدمتتون راهنمایی خواهند کرد تا اموزش مورد نظرتان رو تهیه بفرمایید
      از همراهی شما سپاسگزار هستیم.
      موفق باشید.

ارسال دیدگاه