یکی از الزامات شروع فعالیت در عرصه عکاسی، آشنایی با انواع تجهیزات نورپردازی است.

بدون تجهیزات نورپردازی، امکان ثبت تصاویر جذاب و باکیفیت برای عکاسان فراهم نمی شود.

با گذشت زمان، تعداد و نوع تجهیزات نورپردازی در عکاسی نیز در حال تغییر و تحول است.

اگر از علاقه مندان به حوزه عکاسی هستید، در ادامه با معرفی تجهیزات نورپردازی همراه ما باشید.

انواع تجهیزات نورپردازی (Lighting Equipment)

پیش از آن که اقدام به خرید انواع تجهیزات نورپردازی کنید، لازم است نسبت به ماهیت و شیوه کار هر یک از ابزارها اطلاعات دقیق کسب نمایید.

ضمن آن که باید متناسب با شاخه فعالیت خود در عکاسی، اقدام به تهیه تجهیزات کنید.

در این بخش از مقاله به معرفی برخی از مهم ترین و پرکاربردترین تجهیزات نورپردازی در عکاسی می پردازیم.

انواع تجهیزات نورپردازی

1# معرفی فلاش های نوری از انواع تجهیزات نورپردازی

فلاش های نوری (Optical Flashes) پرکاربرد و ضروری در عکاسی به چند دسته تقسیم می شوند که مهم ترین آن ها را در این بخش مطرح می کنیم.

فلاش های نوری از تجهیزات نورپردازی

1-1# فلاش استودیویی

از جمله پرکاربردترین و مهم ترین انواع فلاش های نوری، فلاش های استودیویی (Strobe Lights) هستند.

بیشتر آن ها مجهز به فن خنک کننده، لامپ، منبع تغذیه و کلیدهای تنظیمات می باشند.

قدرت نور در این فلاش ها بر حسب ژول یا وات بر ثانیه محاسبه می شود.

میزان قدرت نور خروجی از فلاش استودیویی قابل تنظیم است؛
یعنی عکاس بر اساس شیوه نورپردازی و موقعیت سوژه می تواند میزان نور خروجی از فلاش را کم یا زیاد کند.

این تنظیمات توسط کلیدها یا دکمه های تعبیه شده روی فلاش قابل انجام هستند.

انرژی مورد نیاز فلاش های استودیویی توسط برق شهری و کابل تامین می شود.

در صورت تنظیم دقیق دوربین عکاسی و نورپردازی صحیح، کیفیت و شفافیت عکس ها به خصوص در ژانر عکاسی پرتره یا محصول، بسیار بالا خواهد رفت.

لازم به یادآوری است که این نوع فلاش ها توسط رادیو فلاش (Trigger) به دوربین متصل می شوند.

در واقع با نصب رادیو فلاش روی دوربین عکاسی، پس از زدن دکمه شاتر، دستور انتشار نور از طرف دوربین به فلاش استودیویی صادر می شود.

فلاش استودیویی

2-1# فلاش اکسترنال

فلاش های اکسترنال (Speedlight Flashes) از جمله منابع نوری به شمار می آیند که
ابعاد کوچک، قابلیت حمل آسان و قابلیت اتصال به دوربین و سه پایه های نوری مختلف را دارند.

با نصب فلاش های اکسترنال روی دوربین و فشردن دکمه شاتر، نور لازم برای عکاسی از سوژه فراهم می شود.

چنانچه نصب این فلاش روی دوربین انجام نشده باشد، باید از طریق رادیو فلاش به دوربین متصل شود.

با اتصال کابل و رادیو فلاش، نور محیط برای عکاسی از سوژه تامین می شود.

برای آن که فعالیت و عملکرد این فلاش ها در شرایط مختلف پایدار باشد،
لازم است همراه خود چندین باتری برای شارژ مجدد همراه داشته باشید.

تنظیم و تغییر زاویه تابش نور در این دسته از فلاش ها سریع و آسان انجام می شود و
در نهایت، در ثبت تصویری گیرا و واضح موثر واقع می شوند.

فلاش اکسترنال

3-1# فلاش پرتابل از کاربردی ترین تجهیزات نورپردازی

فلاش های قابل حمل (Portable Flashes) از دیگر انواع تجهیزات نورپردازی به شمار می آیند که
امروزه برای عکاسی در فضای باز و حتی استودیو، از آن ها استفاده می شود.

این نوع فلاش ها برای فعالیت پایدار و مداوم نیاز به شارژ مجدد باتری دارند.

قدرت و کیفیت نور در این نوع فلاش ها بالا است و قابلیت نصب روی سه پایه را نیز دارند.

اگر در شرایطی هستید که به برق شهری دسترسی ندارید،
حتماً از این نوع فلاش های نوری برای عکاسی از سوژه های مختلف استفاده کنید.

فلاش پرتابل

4-1# فلاش رینگ لایت

رینگ فلاش ها یا رینگ لایت ها (Ring Light Flashes) برای نورپردازی بدون سایه و کامل روی سوژه کاربرد دارند.

طراحی آن ها دایره ای شکل است و نور نرم و ملایم را از زوایای مختلف روی سوژه می تابانند.

از رینگ لایت ها بیشتر در عکاسی ماکرو استفاده می کنند؛ هر چند در عکاسی پرتره نیز بسیار پرکاربرد هستند.

در دسته بندی رینگ ها، برخی از آن ها مجهز به لامپ های LED و برخی دارای لامپ های مهتابی و معمولی هستند.

علاوه بر ویژگی لامپ ها، قطر آن ها نیز متفاوت است.

برای عکاسی پرتره حتماً رینگ لایت های با قطر بیشتر و برای عکاسی ماکرو که سوژه ها کوچک هستند، از رینگ لایت با قطر کوچک تر استفاده کنید.

با توجه به نوع نیاز خود می توانید فلاش رینگ لایت مناسب تهیه کنید.

فلاش رینگ لایت

2# شکل دهنده ها از پرکاربردترین انواع تجهیزات نورپردازی

شکل دهنده ها (Shapers) از جمله تجهیزاتی هستند که نور را اصلاح و کنترل می کنند.

همچنین به کمک آن ها می توان سوژه و یا موضوع اصلی عکاسی را در یک بک گراند بیشتر مورد توجه قرار داد.

این را هم ببینید
3 دسته بندی انواع نور در عکاسی

1-2# سافت باکس

سافت باکس ها (Soft Box) از جمله پرمصرف ترین انواع تجهیزات نورپردازی و همچنین شکل دهنده های نوری هستند که باعث ایجاد نور نرم و یکسان می شوند.

با نصب سافت باکس روی فلاش نوری، ویژگی نور تغییر می کند و به صورت ملایم روی سوژه تابیده می شود.

جنس بدنه خارجی سافت باکس از پارچه مقاوم مشکی و داخل آن معمولاً سفید، طلایی یا نقره ای است.

سافت باکس هایی که به رنگ نقره ای و طلایی هستند نسبت به سافت باکس های سفید، درصد بیشتری بازتاب نور دارند.

ضمن آنکه سافت باکس های طلایی نور گرم و سافت باکس های نقره ای نور سرد بازتاب می کنند.

همچنین با نصب یک پارچه سفید در قسمت جلویی سافت باکس، هدایت نور روی سوژه بهتر شده و
از شدت سایه های ایجاد شده روی سوژه کاسته می شود.

نمای ظاهری بیشتر این نوع سافت باکس ها مربع یا مستطیل شکل است.

سافت باکس از تجهیزات نورپردازی

2-2# استریپ باکس

از دیگر شکل دهنده های پرکاربرد که در دسته سافت باکس ها نیز قرار می گیرند، استریپ باکس ها (Streep Box) هستند.

نمای ظاهری آن ها باریک تر و بلندتر از سافت باکس معمولی است.

معمولاً بازتاب نور در این شکل دهنده به شکل باریک تری نسبت به سافت باکس ها صورت می گیرد.

ضمن آن که از این شکل دهنده برای ایجاد افکت های نوری در پشت یا اطراف سوژه نیز استفاده می شود.

استریپ باکس از تجهیزات نورپردازی

3-2# اکتاباکس

اکتاباکس ها (Octa Box) نیز به عنوان شکل دهنده نور در عکاسی استفاده می شوند.

طراحی و ساخت آن ها بیشتر به صورت 8 ضلعی است و در خانواده سافت باکس ها قرار می گیرند.

عملکرد آن ها تا حدودی مشابه سافت باکس است و تنها تفاوت آن ها در بازتاب نور گردتر نسبت به سافت باکس می باشد.

برای عکاسی پرتره به جای سافت باکس می توان از اکتاباکس نیز استفاده کرد.

اکتاباکس ها از جمله انواع تجهیزات نورپردازی هستند که در ابعاد مختلف طراحی و ساخته می شوند.

اکتاباکس از تجهیزات نورپردازی

4-2# بیوتی دیش

بیوتی دیش ها (Beauty Dish) با ایجاد نور یکنواخت و ملایم از شدت بازتاب نور بر سوژه می کاهند و
در عکاسی پرتره و مدلینگ کاربرد زیادی دارند.

جنس بدنه اغلب بیوتی دیش ها فلزی است که رنگ ظاهری آن ها مشکی و رنگ جداره داخلی نیز نقره ای یا سفید می باشد.

روی قسمت جلویی بیوتی دیش ها پارچه سفید رنگ برای ایجاد بازتاب نور نرم نصب می شود.

برای ایجاد نور با کنتراست بالا می توانید از بیوتی دیش های نقره ای و برای ایجاد نور نرم نیز از بیوتی دیش سفید استفاده کنید.

بیوتی دیش از تجهیزات نورپردازی

5-2# اسنوت یا خرطومی

برای متمرکز کردن نور روی سوژه، می توانید از اسنوت (Snoot) استفاده کنید.

با فوکوس نور بر بخشی از سوژه، ویژگی های ظاهری سوژه بیشتر نمایان می شوند.

معمولا از این شکل دهنده برای عکاسی تبلیغات، محصولات و پرتره استفاده می کنند.

برخی از عکاسان از اسنوت به عنوان ایجادکننده نور پس زمینه نیز استفاده می کنند.

برای آن که نور نرم تری از اسنوت به سوژه تابیده شود،
می توان مانند تصویر زیر از دیگر شکل دهنده ها مانند شیدر یا زنبوری همراه اسنوت استفاده کرد.

تجهیزات نورپردازی اسنوت یا خرطومی

6-2# کاسه عکاسی از رایج ترین تجهیزات نورپردازی

از کاسه عکاسی (Photography Cup) نیز به عنوان یکی از تجهیزات شکل دهنده در نورپردازی استفاده می شود.

با نصب کاسه روی فلاش نوری، نور با تمرکز بیشتری روی سوژه تابیده می شود.

البته نسبت به اسنوت فوکوس نور بر سوژه کمتر است و نور به شکل بهتری به سمت سوژه هدایت می شود.

لازم به ذکر است که نور ایجاد شده توسط کاسه فلاش، خشن است؛
یعنی سایه ها با کنتراست بیشتری روی سوژه ایجاد می شوند.

برای ایجاد نور نرم توسط کاسه، می توانید از پخش کننده ها یا زنبوری روی آن استفاده کنید.

کاسه عکاسی

7-2# چتر عکاسی

چتر عکاسی (Photography Umbrella) از دیگر شکل دهنده ها و انواع تجهیزات نورپردازی مهم در عکاسی است که با تابش نور به سطح داخلی چتر، بازتاب نور شکل می گیرد.

نور ایجاد شده توسط چتر، به خصوص چترهای سفید، بسیار ملایم است.

چترهایی که سطح خارجی و داخلی آن ها سفید رنگ است، به عنوان پخش کننده یا دیفیوزر نیز شناخته می شوند.

چترهایی که بخش خارجی آن ها سیاه رنگ و جداره داخلی آن ها سفید، نقره ای و طلایی است،
به عنوان رفلکتور یا بازتاب دهنده قابل استفاده هستند.

پراکندگی نور یا بازتاب نور در چترها نسبت به اسنوت و کاسه ها بیشتر است.

چتر عکاسی

8-2# شِیدر

با وجود شیدر (Shader)، نور روی بخش یا قسمت خاصی از سوژه فوکوس می کند.

معمولا شیدرها را روی کاسه فلاش نصب می کنند که همراه با فیلترهای رنگی قابل استفاده می باشند.

تیغه های موجود روی شیدر انعطاف پذیر و قابل تنظیم هستند.

البته برخی عکاسان از شیدر برای ایجاد نور مشابه پنجره نیز استفاده می کنند.

شِیدر از تجهیزات نورپردازی

9-2# سرپوش لانه زنبوری

سرپوش لانه زنبوری (Photographic Honeycomb Cap) فیلترهای توری شکلی هستند که روی شکل دهنده ها نصب می شوند.

زنبوری در متمرکز نمودن و هدایت نور بسیار موثر است؛ در نتیجه از پراکندگی و پخش شدن نور جلوگیری می کند.

این ابزار یکی دیگر از انواع تجهیزات نورپردازی است که بیشتر توسط عکاسان فعال در عرصه تبلیغات و پرتره استفاده می شود.

آن ها برای ایجاد نور پس زمینه روشن و نرم توسط سافت باکس، زنبوری را روی قسمت جلویی آن نصب می کنند.

سرپوش لانه زنبوری از تجهیزات نورپردازی

3# رفلکتور از دیگر انواع تجهیزات نورپردازی

برای هدایت و کنترل بهتر نور در محیط باز یا استودیو، می توان از بازتاب دهنده یا رفلکتور (Reflector) استفاده کرد.

رفلکتور نسبت به سایر انواع تجهیزات نورپردازی پرکاربردتر است.

جنس رفلکتور به شکلی است که با تابش نور بر سطح آن، بازتاب و کنترل نور بهتر انجام می شود.

برای از بین بردن یا پر کردن سایه های ایجاد شده روی سوژه می توانید از رفلکتور استفاده کنید.

البته از بازتاب دهنده ها برای ایجاد کنتراست بالا نیز استفاده می شود.

رفلکتورها در رنگ های مختلف مانند سفید، مشکی، طلایی، نقره ای و… ساخته می شوند.

بیشتر عکاسان پرتره از رفلکتور بیش از سایر تجهیزات نورپردازی یا شکل دهنده ها استفاده می کنند.

شکل ظاهری و ابعاد رفلکتورها نیز متفاوت است.

رفلکتور از تجهیزات نورپردازی

4# دیفیوزر یا پخش کننده

معمولا از پخش کننده ها (Diffuser) در مقابل فلاش نوری یا منبع نور برای ایجاد نور نرم و یکنواخت استفاده می شود.

بیشتر دیفیوزرها شفاف و دارای رنگ سفید هستند.

جنس دیفیوزرها پارچه ای است.

پخش کننده ها در عکاسی محصول یا تبلیغات تجاری و صنعتی، جزء مهم ترین انواع تجهیزات نورپردازی برای عکاسان این حوزه به شمار می آیند.

دیفیوز یا پخش کننده نور در عکاسی

5# رادیو فلاش مهم ترین قطعه در تجهیزات نورپردازی

برای هماهنگ سازی و کنترل نور فلاش از رادیو فلاش (Radio Flash) یا Trigger استفاده می کنند.

رادیو فلاش ها دو بخش اصلی فرستنده (Master) و گیرنده (Slave) دارند.

رادیو فلاش

فرستنده معمولا روی دوربین و گیرنده روی منبع نور یا فلاش نوری نصب می شود.

بعد از فشردن دکمه شاتر روی دوربین عکاسی، ارتباط میان فرستنده و گیرنده ایجاد و فرآیند نورپردازی به طور همزمان از طریق دو فلاش انجام می شود.

برای افزایش کارایی فلاش های نوری و استفاده مناسب از رادیو فلاش، لازم است که
حتماً هر دو فلاش نوری از یک برند معتبر تهیه شوند.

دانلود pdf مقاله

درباره نویسنده : اکرم جوانی

اکرم جوانی
اکرم جوانی فارغ التحصیل رشته مهندسی نرم افزار و دانشجوی رشته عکاسی. نگارش مقالات جدید در حوزه های مختلف به ویژه عکاسی از علاقه مندی های بنده محسوب میشه. تمام سعی و کوششم بر اینه که محتوای ارزشمند و مفید برای مخاطبین هدفم تولید کنم.

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.

۲ دیدگاه

  1. Avatar
    ریحانه علیزاده ۱۴۰۳/۰۵/۳۰ در ۱۶:۳۴ - پاسخ

    سلام
    معرفی خوبی بود. بعضی از این محصولات رو ندیده بودم، ممنون که باعث شدید با این محصولات آشنا بشیم.

    • حانیه برمایون
      حانیه برمایون ۱۴۰۳/۰۵/۳۰ در ۱۶:۴۱ - پاسخ

      سلام سرکار خانم علیزاده گرامی
      سپاس از همراهی و محبت شما
      موفق باشید

ارسال دیدگاه