انواع زخم سوختگی درجه ۱، ۲ و ۳ و درمان آن

خیلی از ما ممکن است که به سوختگی های مختلفی دچار شده باشیم و این بسیار دردناک است؛
اما از آن دردناک تر زخم سوختگی است که بعد از گذشت چند مدت از سوختگی ایجاد می شود.

در این مقاله می خواهیم درباره درمان این زخم ها اطلاعاتی را با شما در میان بگذاریم.

برای کسب این اطلاعات با ما همراه باشید.

1# چرا پوست می سوزد؟

هنگامی که پوست در معرض گرمای شدید، اشعه، تماس شیمیایی یا برق قرار می گیرد،
بافت پوست دچار آسیب می شود.

به عنوان بزرگ ترین و خارجی ترین اندام بدن، پوست وظایف زیر را به عهده دارد:

• وظیفه تنظیم دمای بدن
• مسدود کردن باکتری های محرک عفونت
• حفظ مایعات بدن

هرگونه زخم سوختگی که باعث آسیب به بافت پوست می شود،
می تواند بدن را در برابر طیف وسیعی از عوارض و خطرات سلامتی آسیب پذیر کند.

2# انواع زخم سوختگی

دلایل مختلف و انواعی از زخم سوختگی در پوست وجود دارد که در این بخش به آن ها اشاره می کنیم.

1. سوختگی حرارتی (Thermal Burn)

سوختگی های حرارتی، شناخته شده ترین نوع آن ها هستند که
در اثر گرمای شدید، فلزات داغ، مایعات سوزاننده، بخار یا شعله های آتش ایجاد می شوند.

منبع گرمای خارجی بلافاصله دمای بافت پوست را بالا می برد و
باعث سوختن سلول ها و حتی مرگ آن ها می شود.

2. سوختگی شیمیایی (Chemical Burn)

سوختگی های شیمیایی مربوط به گرما نیستند؛
این سوختگی ها در اثر تماس پوست با موارد زیر ایجاد می شوند:

• اسیدهای قوی
• حلال ها
• مواد شوینده
• سایر مواد شیمیایی

حتی لوازم بهداشتی استاندارد منزل مانند پاک کننده ها و مواد آرایشی نیز در صورت استفاده نادرست باعث سوختگی شیمیایی می شوند.

3. سوختگی الکتریکی (Electrical Burn)

سوختگی های الکتریکی به اندازه سوختگی های حرارتی و شیمیایی رایج نیستند؛ اما ممکن است بسیار شدید باشند.

اگر بدن با جریان الکتریکی تماس پیدا کند، نیروی برق به پوست آسیب می رساند و
باعث ایجاد زخم سوختگی می شود.

بسته به مقدار الکتریسیته ای که وارد بدن شما می شود،
سوختگی الکتریکی می تواند سطحی باشد یا در تمام لایه های پوست گسترش یابد.

4. سوختگی پرتویی (Radiation Burn)

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض امواج مضر از جمله اشعه ماورای بنفش خورشید، اشعه ایکس و پرتودرمانی می تواند باعث ایجاد زخم سوختگی در بدن شود.

بیشتر سوختگی های پرتویی در نتیجه درمان های سرطانی رخ می دهند که
از پرتوهای قوی یا مواد رادیواکتیو برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کنند.

3# شدت سوختگی

شدت سوختگی بر اساس قدرت محرک سوختگی و مدت زمان تماس آن با پوست درجه بندی می شود.

همه سوختگی ها باید جدی گرفته شوند؛
اما سوختگی های درجه دوم و سوم شدیدترین آن ها هستند و
درمان زخم سوختگی در این شرایط باید در اسرع وقت آغاز شود.

1-3# سوختگی درجه اول

سوختگی درجه یک کمترین نوع سوختگی است؛
زیرا فقط در خارجی ترین لایه پوست که اپیدرم نامیده می شود، تأثیر می گذارد.

درد ناشی از زخم سوختگی درجه یک را احساس خواهید کرد و
متوجه قرمزی، حساسیت و درد در ناحیه آسیب دیده می شوید؛
اما بیشتر سوختگی های درجه یک طی یک هفته خود به خود بهبود می یابند.

سوختگی ها در بعضی شرایط آهسته تر بهبود می یابند مانند موارد زیر:

• دیابت
• سیستم ایمنی ضعیف
• گردش خون ضعیف

در چنین شرایطی یا هر عامل خطر دیگر که در آن ها زخم ها آهسته تر بهبود می یابند،
ممکن است در صورت عدم درمان صحیح حتی سوختگی درجه یک هم در برابر عفونت آسیب پذیر باشد.

2-3# سوختگی درجه دوم

سوختگی درجه دو باعث آسیب به دو سطح اول پوست یعنی اپیدرم و درم می شود.

برخلاف سوختگی درجه یک که ممکن است چندان محسوس نباشد،
سوختگی درجه دو باعث ایجاد تاول های بسیار دردناکی می شود که
نرم، مرطوب و صورتی به نظر می رسند.

ممکن است مایعی از سطح سوختگی درجه دو از پوست خارج شود.

همچنین ایجاد زخم پس از بهبود سوختگی معمول است.

3-3# سوختگی درجه سوم

این سوختگی ها به اپیدرم، درم و لایه سوم پوست به نام هایپودرم آسیب می رسانند.

در نتیجه سوختگی های درجه سه به ضخامت کامل پوست از جمله چربی، اعصاب و احتمالا عضلات و استخوان ها آسیب می رسانند.

پوستی که دچار سوزش می شود ممکن است سیاه، قهوه ای یا سفید به نظر برسد.

4# چه اتفاقی میفتد اگر زخم سوختگی به طور مناسب ترمیم نشود؟

تمام سوختگی ها چه جزئی و چه شدید خطر عفونت را به همراه دارند؛
زیرا باکتری ها می توانند به راحتی وارد پوست شده و تکثیر شوند.

اگر زخم سوختگی شما، به ویژه سوختگی های درجه دو و سه به درستی بهبود پیدا نکنند،
پوست در برابر باکتری های مضر آسیب پذیر خواهد بود.

زخم های کند یا غیر قابل بهبود که بعد از 30 روز بهبود پیدا نکنند، زخم های مزمن محسوب می شوند.

اگر زخم سوختگی شما به زخمی مزمن تبدیل شود،
بدن شما شروع به یک واکنش التهابی می کند که شما را در معرض خطر جدی عوارض زیر قرار می دهد:

• افت شدید فشار خون به دلیل از دست دادن مایعات
• به دام افتادن مایعی در بدن و ایجاد تورم
• آسیب به اندام و نارسایی ناشی از کمبود اکسیژن
• ضعیف شدن سیستم ایمنی
• انتقال عفونت کشنده به داخل ریه ها و جریان خون

5# گزینه های درمان برای زخم سوختگی

روش ها و گزینه های مختلفی وجود دارد که بتوان زخم سوختگی را درمان کرد که شامل موارد زیر می باشند:

• اکسیژن درمانی هایپرباریک (HBOT)
• دبریدمان فعال
• پیوند پوست

درمان زخم ممکن است به صورت ساده با استفاده از پماد یا با استفاده از دبریدمان و پیوند پوست برای سوختگی های شدید صورت بگیرد.

اکنون به معرفی روش اکسیژن درمانی هایپربیک (HBOT) خواهیم پرداخت.

HBOT یکی از روش های درمانی برای بهبود واکنش های داخلی بدن شما نسبت به زخم سوختگی است.

این روش ممکن است برای درمان سوختگی های درجه دوم و سوم که بیش از %18 از سطح بدن را پوشش می دهند، به کار گرفته شود.

وقتی HBOT در سه روز اول زخم سوختگی تجویز شود،
میزان اشباع اکسیژن در بدن را تا 12 برابر اکسیژن حاصل از تنفس هوای طبیعی افزایش می دهد.

این روش با تقویت عملکرد گلبول های سفید و قرمز خون از روند بهبودی بدن پشتیبانی می کند.

وقتی گلبول های سفید خون اکسیژن کافی دریافت می کنند،
می توانند به طور مؤثرتری باکتری ها را از بین ببرند و تورم را کاهش دهند؛
همچنین امکان تولید سریع رگ های خونی جدید را فراهم می کنند.

افزایش اکسیژن ایجاد شده از طریق HBOT باعث افزایش سنتز کلاژن در بدن می شود.

با داشتن مقدار کافی اکسیژن، بافت های داخل بدن قادر به تقویت اتصالات عرضی هستند و
کلاژن جدید مورد نیاز برای ترمیم زخم ها را تولید می کنند.

نتیجه می گیریم که کلاژن برای هر فرآیند ترمیم زخم سوختگی کاملا ضروری است.

6# مراحل بهبود و درمان زخم سوختگی

ضروری است که از سوختگی خود بسیار مراقبت کنید؛ بنابراین به مراحل زیر توجه کنید:

1. مراحل اولیه

مراحل اولیه مراقبت از زخم سوختگی شامل موارد زیر می باشد:

• شست و شوی آن با آب خنک و صابون
• خشک کردن ناحیه آسیب دیده
• استفاده از پماد آنتی بیوتیک و مرطوب کننده
• پانسمان محل سوختگی با گاز استریل برای جلوگیری از تحریک بیشتر آن

اگر دچار سوختگی شدیدتر، برای مثال سوختگی درجه دوم هستید،
پزشک شما ممکن است استفاده از پانسمان هیدروژل برای تسکین درد و مرطوب نگه داشتن سوختگی و تاول را توصیه کند.

2. مصرف پروتئین

این ممکن است تعجب آور باشد؛
اما خوردن پروتئین بیشتر، نقش بسیار مهمی در روند بهبود زخم سوختگی شما دارد.

این یک فرآیند ترمیم وابسته به کالری است.

بدن شما برای تامین روند بهبود زخم سوختگی، از هر انرژی استفاده می کند؛
بنابراین اگر به اندازه کافی پروتئین و چربی های سالم مصرف نکنید، روند بهبودی را مختل کرده اید.

سخن پایانی

صرف نظر از نوع یا درجه سوختگی، انتخاب روش درمان مناسب برای زخم سوختگی و بهبودی آن کاملا ضروری است.

به لطف روش های درمانی نوآورانه مانند HBOT، نیازی نیست ماه ها و یا سال ها صبر کنید تا
سوختگی شما سرانجام بهبود یابد یا در طی عفونت های متوالی در نهایت به سختی ترمیم یابد.