سنکوپ چیست؟ (۵ نوع قابل رخدادن آن)

همه ما با رو به رو شدن با فردی که غش کرده است یا دچار سنکوپ شده، احساس ترس می کنیم؛
به همین دلیل بهتر است که بدانیم سنکوپ چیست و از علائم آن آگاهی داشته باشیم.

افزایش آگاهی درباره این موضوع می تواند به سادگی باعث حفظ جان و مدیریت شرایط بحرانی باشد.

با ما در این مقاله همراه باشید تا درباره علت سنکوپ اطلاعاتی کسب کنید و با آن آشنا شوید.

1# سنکوپ چیست؟

غش که به آن سنکوپ نیز می گویند، به دلیل از دست دادن هوشیاری و افت موقتی میزان خونی که در مغز جریان دارد اتفاق می افتد.

سنکوپ شایع تر از آن است که تصور می کنید و در هر سنی از جمله کودکی ممکن است رخ دهد.

این اتفاق فقط چند ثانیه یا چند دقیقه طول می کشد.

سنکوپ می تواند خوش خیم یا از علائم یک بیماری زمینه ای باشد.

در صورت افت ناگهانی فشار خون، کاهش ضربان قلب یا تغییر در میزان خون در نواحی بدن اتفاق می افتد.

سنکوپ ممکن است یک وضعیت پزشکی خاص را نشان دهد؛
اما گاهی ممکن است در یک فرد سالم نیز رخ دهد.

همچنین ممکن است با گرفتگی عضلات همراه باشد.

وقتی هوشیاری و قدرت عضلانی کاملا از بین نرود، پیش سنکوپ نامیده می شود.

در پیش سنکوپ، شما احساس می کنید که می خواهید غش کنید.

2# علت سنکوپ چیست؟

همان طور که گفتیم سنکوپ می تواند در اثر یک بیماری زمینه ای و یا در اثر عوامل محرک طبیعی ایجاد شود.

همچنین می تواند در نتیجه واکنش احساسی به یک موقعیت بسیار دشوار باشد.

البته علت سنکوپ در حدودا یک سوم بیماران ناشناخته است.

درد شدید، کاهش قند خون یا تغییر در حجم خون نیز ممکن است باعث این اختلال شوند.

علل شایع سنکوپ عبارتند از موارد زیر:

• فشار خون پایین
• ضربان قلب نامنظم
• تغییرات ناگهانی وضعیت بدن، مانند ایستادن خیلی سریع
• درد یا ترس شدید
• استرس شدید
• بارداری
• کمبود آب بدن یا تعریق زیاد
• خستگی
• گرم شدن بیش از حد
• مصرف مواد مخدر یا الکل

تا این جا خواندید که سنکوپ چیست و علت آن را متوجه شدید،
حال به گفت و گو درباره انواع آن می پردازیم.

3# انواع سنکوپ

در بخش قبل دیدیم که سنکوپ می تواند توسط بسیاری از موارد مختلف رخ دهد.

چندین نوع مختلف از سنکوپ وجود دارد که به نوع مشکل در بدن شما بستگی دارد.

1-3# وازوواگال (Vasovagal Syncope)

سنکوپ وازوواگال که سنکوپ قلبی-عصبی نیز نامیده می شود از رایج ترین نوع سنکوپ است.

این سنکوپ معمولا در کودکان و جوانان مشاهده می شود.

علت آن افت ناگهانی فشار خون است که باعث افت جریان خون در مغز می شود.

هنگام ایستادن، نیروی جاذبه باعث می شود که خون در قسمت تحتانی بدن، زیر دیافراگم قرار گیرد.

وقتی این اتفاق می افتد، قلب و سیستم عصبی خود مختار (ANS) برای ثابت نگه داشتن فشار خون شما کار می کند.

در بعضی از بیماران مبتلا به این نوع سنکوپ وضعیتی به نام “افت فشار خون ارتواستاتیک” وجود دارد.

این امر باعث جمع شدن خون در پاها و کاهش سریع فشار خون می شود.

علائمی که ما در این نوع سنکوپ مشاهده می کنیم موارد زیر است:

• رنگ پریدگی
• حالت تهوع
• احساس گرما
• عرق سرد
• نبض ضعیف
• تاری دید

2-3# موقعیتی (Situational Syncope)

سنکوپ موقعیتی نوعی سنکوپ وازوواگال است.

این نوع سنکوپ فقط در شرایط خاصی اتفاق می افتد که
بر سیستم عصبی تاثیر گذاشته و منجر به سنکوپ می شود.

برخی از این شرایط عبارتند از:

• کمبود آب بدن
• فشار روحی شدید
• اضطراب
• ترس
• درد
• گرسنگی
• استفاده از الکل یا مواد مخدر
• سرفه شدید

3-3# موضعی (Postural Syncope)

سنکوپ موضعی در اثر افت ناگهانی فشار خون به دلیل تغییر سریع موقعیت، مانند دراز کشیدن روی زمین است.

برخی از داروها و کمبود آب بدن می توانند منجر به این وضعیت شوند.

بیماران مبتلا به این نوع سنکوپ معمولا در فشار خون تغییراتی دارند که
باعث می شود حداکثر 20 میلی متر جیوه و حداقل 10 میلی متر جیوه پایین بیایند.

4-3# قلبی (Cardiac Syncope)

سنکوپ قلبی در اثر بیماری قلبی یا عروقی ایجاد می شود که بر جریان خون در مغز تاثیر می گذارد.

این نوع اغلب بدون سرگیجه یا سایر علائم قبل از سنکوپ می باشد و معمولا به طور ناگهانی اتفاق می افتد.

این شرایط می تواند شامل موارد زیر باشد:

• ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی): در طی دوره های آریتمی، قلب درست کار نمی کند و خون، اکسیژن کافی را به مغز نمی رساند
  (انواع مختلفی از آریتمی های قلبی وجود دارد که ممکن است باعث سنکوپ شود)
• انسداد جریان خون در قلب به دلیل بیماری قلبی ساختاری (نحوه شکل گیری قلب)
• انسداد رگ های خونی قلب (ایسکمی قلب)
• بیماری دریچه قلب
• تنگی دریچه آئورت: تنگی دریچه آئورت می تواند مادرزادی باشد یا در سنین بالا ایجاد شود
• لخته شدن خون

5-3# نورولوژیک (Neurologic Syncope)

این سنکوپ ناشی از یک بیماری عصبی مانند تشنج یا سکته مغزی است.

مورد جزئی تر دیگر که منجر به سنکوپ عصبی می شود میگرن است.

در ادامه درباره این که علائم سنکوپ چیست صحبت می کنیم.

4# علائم و نشانه های هشدار دهنده سنکوپ چیست؟

سنکوپ معمولا با علائمی همراه است که شامل موارد زیر می باشد:

• حالت تهوع
• لکنت زبان
• نبض ضعیف
• تغییر در دمای بدن
• عرق ناگهانی
• رنگ پریدگی
• اختلالات در بینایی، مانند تاری دید یا گشاد شدن مردمک چشم
• احساس شلی و بی وزنی
• بی حسی
• سرگیجه
• افزایش ضربان قلب
• ضعف بدن
• لرزش
• سر درد
• احساس خواب آلودگی

5# سنکوپ چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر دچار سنکوپ شدید، باید به پزشک مراجعه کنید.

ارزیابی پزشکان با بررسی سوابق پزشکی و معاینه فیزیکی آغاز می شود.

پزشک سوالات مختلفی در مورد علائم سنکوپ از شما خواهد پرسید،
از جمله این که آیا علائمی قبل از غش کردن داشته اید و یا چه زمانی سنکوپ رخ داده است.

سپس ممکن است یک یا چند آزمایش برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر انجام دهد.

آزمایش ها و تست هایی که ممکن است پزشک برای شما در نظر بگیرد موارد زیر می باشد:

• آزمایش تعیین حجم خون: این آزمایش میزان خون در بدن، میزان پلاسما و گلبول های قرمز خون را اندازه گیری می کند.
• آزمایش همودینامیک: آزمایشی است که برای بررسی جریان خون و فشار داخل رگ های خونی هنگام انقباض عضله قلب و پمپاژ خون در بدن انجام می شود.
• آزمایش الکتروفیزیولوژی (EP): این آزمایشی است که فعالیت الکتریکی قلب را از داخل بررسی می کند.
  آزمایش الکتروفیزیولوژی می تواند به پزشک کمک کند تا ببیند آیا اختلال ریتم قلب در سنکوپ شما نقش داشته است یا خیر.
• تست استرس ورزشی: آزمایشی است که از قلب شما در حین فعالیت شدید ثبت می شود.
  این کار با تردمیل یا دوچرخه ثابت انجام می شود.
• الکتروکاردیوگرام (تست نوار قلب یا همان ECG): تستی است که
  سیم هایی را به قسمت های مختلف بدن شما می چسبانند تا نمودار ریتم های الکتریکی قلب شما را ثبت کند.

6# درمان سنکوپ چیست؟

پزشک گزینه های درمانی شما را بر اساس علت ایجاد سنکوپ و نتایج ارزیابی آزمایشات، به شما پیشنهاد می دهد.

این گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات در رژیم غذایی: ممکن است نیاز باشد که مایعات بیشتری بنوشید.
  نمک (سدیم) بیشتری بخورید و مقدار پتاسیم را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
  همچنین از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید.
• پوشیدن جوراب های فشاری برای بهبود گردش خون
• هنگام خواب سر تخت خود را مقداری بالا ببرید: این کار را می توانید با استفاده از بالش های اضافی انجام دهید
• قرار دادن ضربان سازها برای منظم نگه داشتن ضربان قلب شما (فقط برای بیمارانی که شرایط پزشکی خاصی دارند لازم است)
• قرار دادن دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت (ICD): این دستگاه به طور مداوم ریتم ضربان قلب شما را کنترل می کند و
  ریتم سریع و غیر طبیعی قلب را اصلاح می کند (فقط برای بیمارانی که شرایط پزشکی خاصی دارند لازم است)

7# آینده سنکوپ چیست؟

برخی مطالعات نشان داده اند که با تکرار سنکوپ، کیفیت زندگی هم در بزرگسالان و هم در بیماران اطفال کاهش می یابد.

با این حال به مطالعات طراحی شده بیشتری که شامل کیفیت زندگی و ظرفیت عملکردی آن باشد، نیاز است.

با مطالعات انجام شده بر روی این موارد می توان به
درک بهتری از ارتباط علائم سنکوپ و علل آن با بیماری های زمینه ای دست پیدا کرد.