آشنایی با ۷ مرحله کاشی کاری و ۳ دسته بندی انواع کاشی

کاشی و کاشی کاری یک المان اصلی در نمای داخلی و بیرونی ساختمان است.

استفاده از کاشی در حمام، آشپزخانه، کف و… باعث افزایش مقاومت ساختمان، رعایت بهداشت محیط و زیبایی بصری آن می شود.

در این مقاله به معرفی انواع کاشی، کاشی کاری و مراحل آن می پردازیم.

با ما همراه باشید.

1# کاشی و کاشی کاری چیست؟

کاشی ها (Tiles) صفحات نازکی هستند که برای پوشش سطوح (کف، سقف و دیوارها) استفاده می شوند.

کاشی ها معمولا برای پوشش مکان هایی که آب و رطوبت زیادی دارند،
مانند حمام، آشپزخانه، مراکز بهداشتی و… مناسب هستند و
می توانند ساده و کاربردی یا تزیینی و زیبا مانند کاشی کاری ایرانی باشند.

کاشی کاری به انگلیسی Tiling ترجمه می شود و یک کار تخصصی و ماهرانه در مرحله نازک کاری ساختمان است.

2# اهمیت کاشی کاری

• بالابردن بهداشت محیط های مرطوب به دلیل قابل شستشو بودن
• غیر قابل اشتعال بودن
• مقاومت در برابر نور
• طول عمر بالا
• نگهداری آسان

3# مواد مورد استفاده در ساخت کاشی

از جمله مواد تشکیل دهنده کاشی ها به 3 دسته زیر تقسیم می شوند:

• مواد سخت: سنگ، مرمر، خاک رس، شیشه و…
• مواد نرم: وینیل، الوار، چوب پنبه و…
• مواد بازیافتی: ضایعات فلزی، شیشه ای، پلاستیکی و…

فرم دهی به کاشی ها با فرآیندهایی مثل اکستروژن (Extrusion) یا پرس (Press)، صورت می گیرد.

بعد از خشک شدن، کاشی ها در معرض حرارت کوره قرار می گیرند تا
استحکام کافی را به دست آورند و برای کاشی کاری آماده شوند.

4# دسته بندی های انواع کاشی برای کاشی کاری ساختمانی

همه کاشی های مورد استفاده در کاشی کاری در یکی از 2 دسته زیر قرار دارند:

• کاشی لعاب دار

کاشی که بعد از پخت، لعاب کاری می شود.

لعاب کاشی دو نوع است: سفالی و رنگی.

لعاب های رنگی نیز انواعی از جمله لعاب سطح روشن (براق)، مخملی، مات و… دارند.

• کاشی بدون لعاب

کاشی که بعد از پخت، لعاب کاری نمی شود.

می توان با جلا دادن به کاشی های بدون لعاب، باعث درخشش آن ها شد.

1-4# انواع کاشی بر اساس روش تولید

• کاشی تولیدشده به روش اکسترودی (Extruded)
• کاشی تولیدشده به روش پرس خشک (Dry Pressing)

2-4# انواع کاشی بر اساس میزان جذب آب

• کاشی های با جذب آب کم (کمتر از 3 درصد)
• کاشی های با جذب آب متوسط (3 تا 10 درصد)
• کاشی های با جذب آب زیاد (بیشتر از 10 درصد)

3-4# انواع کاشی بر اساس کاربرد

• کاشی سقف یا پانل سقف

این کاشی بیشتر از مواد معدنی مانند سفال، فایبرگلاس و پلاستیک ساخته می شود.

کاشی سقف در یک شبکه نگهدارنده فولادی یا آلومینیومی قرار می گیرد و برای پوشش سقف استفاده می شود.

استفاده از کاشی سقف می تواند باعث ایجاد عایق حرارتی، زیبایی و جذب صدا شود.

• کاشی کف یا کاشی فرش

کاشی کف در هر دو بخش داخلی و خارجی ساختمان با کاربری های متفاوت استفاده می شود.

این کاشی ها مقاوم در برابر سایش، نفوذ آب و مواد تمیزکننده هستند؛
زیرا بیش از سایر کاشی ها در معرض فشار، آب و سایر عوامل خارجی قرار خواهند گرفت.

• کاشی دیوار

کاشی دیوار نیز مانند کاشی کف در داخل و خارج ساختمان و به هر دو صورت لعاب دار و بدون لعاب، استفاده می شود.

کاشی دیوار معمولا یک لایه نازک لعاب دارد و در دمای پایین تری پخته می شود.

4-4# انواع کاشی بر اساس مواد ساخت

1) کاشی سرامیک یا غیر چینی (Ceramic Tile)

بیشتر کاشی ها در این دسته قرار دارند.

جنس کاشی سرامیکی از خاک رس و مواد معدنی مانند ماسه، کوارتز (Quartz) و آب است.

ویژگی مهم کاشی سرامیکی قیمت مناسب آن است.

انواع کاشی های سرامیکی عبارت اند از:

• سرامیک سفالی یا معدنی

این کاشی بادوام از خاک رس ساخته می شود.

طیف رنگی کاشی سفالی، خاکستری، قرمز، قهوه ای، بنفش و سیاه است.

این کاشی برای کف، دیوار و میز کار در صنعت، منازل و کاشی کاری سنتی کاربرد دارد.

یکی از قدیمی ترین کاشی های سنتی، کاشی تراکوتا (Terracotta) است.

این کاشی از خاک رس با عیار بالا تولید می شود و قرمز رنگ است.

هنگامی که کاشی تراکوتا دوباره پخته شود، کاشی فایانس (Faience) به دست می آید.

• کاشی سرامیکی شیشه ای

از خاک رس و دیگر مواد ریز آسیاب شده تولید می شود.

این کاشی در معرض حرارت بالاتری نسبت به سایر کاشی ها قرار می گیرد.

سپس، توسط ابزارهای سایش مانند الماس صیقل داده می شود.

به این ترتیب، کل ضخامت کاشی به حالت شیشه ای در می آید.

این کاشی دارای مقاومت سایشی بسیار بالا است و در مناطق پر رفت و آمد کاربرد دارد.

2) کاشی موزاییک (Mosaic Tile)

موزاییک نوعی کاشی کامپوزیتی است.

انواع موزاییک از پرس سنگ ریزه ها، شیشه ها یا فلزات، در سیمان، ماسه، پودر سنگ و رزین تولید می شوند.

3) کاشی چینی (Porcelain Tile)

کاشی چینی نوعی کاشی شیشه ای است که در ایران به کاشی پرسلان معروف است.

ماده اولیه ساخت این کاشی مانند سرامیک خاک رس است؛
اما کاشی چینی از خاک رس سنگین و متراکم (چگالی بالا) ساخته می شود.

همچنین در طی فرآیند تولید، زمان بیشتری در معرض حرارت قرار می گیرد تا تمام آب داخل عناصر آن تبخیر شود.

این روش ساخت باعث می شود که کاشی چینی از نظر مقاومت، طرح و رنگ از محصولات برتر کاشی کاری محسوب شود.

از این کاشی در سطوح دارای ترافیک رفت و آمدی بالا استفاده می شود.

تفاوت کاشی سرامیک و کاشی چینی

• چگالی بیشتر کاشی چینی باعث دوام و مقاومت بالاتر آن نسبت به سرامیک شده است.
  به همین دلیل کاشی چینی در مناطق سرد گزینه بهتری برای کاشی کاری است.
  سرامیک به دلیل متخلخل بودن و جذب آب، در مناطق سرد ترک می خورد؛
  ولی به دلیل تمایل بیشتر نسبت به خنک ماندن، در مناطق گرم طرفداران بیشتری دارد.
• کاشی چینی در برابر آب غیر قابل نفوذ است (میزان جذب آب کمتر از 0.5 درصد)؛
  در صورتی که کاشی سرامیک متخلخل بوده و سرعت جذب آب بالاتری دارد.
• قیمت کاشی چینی بیشتر از کاشی سرامیک است.
• رنگ ها و طرح های گوناگون کاشی سرامیک باعث کاربرد گسترده آن در کاشی کاری شده است.
• سرامیک ضخامت کمی دارد؛ از این رو راحت برش می خورد و برای مصارف خانگی مناسب تر است.
• کاشی چینی در سراسر ضخامت خود رنگ یکسان و یکنواختی دارد؛
  اما کاشی سرامیکی دارای رنگ سطحی لعابی است؛
  یعنی رنگ سطح رویی سرامیک با رنگ سطح زیرین آن یکسان نیست.
• کاشی چینی دارای روکش صاف تری است؛ اما ضخامت بیشتری داشته و سنگین تر است.

5# مراحل کاشی کاری ساختمانی

1) انتخاب مواد و مصالح

انتخاب نوع کاشی با توجه به محل کاشی کاری بسیار مهم است.

برای سقف، کف، دیوار و… باید از کاشی های مخصوص همان مکان استفاده کرد.

علاوه بر این، دقت کنید از کاشی و مصالح ساختمانی باکیفیت استفاده کنید.

2) برش کاشی

کاشی ها باید کاملا فضای مورد نظر را پر کنند.

به همین دلیل نیاز است کاشی را با توجه به اندازه محل مورد نظرتان به صورت دستی (برای کاشی های با ضخامت استاندارد) یا با ابزار برقی (برای کاشی های سنگی و چینی ضخیم) برش دهید.

3) آماده سازی سطح

قبل از شروع کاشی کاری، باید مطمئن شوید سطح مورد نظر کاملا صاف، تمیز و خشک باشد.

4) ساخت چسب یا سیمان

از مهم ترین بخش های کاشی کاری، ساخت مخلوط چسب یا سیمان است.

شما باید با توجه به جنس کاشی و ضخامت آن، این کار را مطابق با دستور فروشنده انجام دهید تا اتصال محکمی داشته باشید.

5) مالیدن چسب یا سیمان

در مناطق خشک حدود 85 درصد و در مناطق مرطوب حدود 95 درصد از محیط زیر کاشی را چسب یا سیمان بمالید.

این مرحله از کاشی کاری را در خطوط مستقیم و با استفاده از ماله انجام دهید.

6) چیدن کاشی

در این مرحله از کاشی کاری، باید کاشی هایی که با چسب یا سیمان پشت کاری کرده اید را روی سطح مورد نظر بچسبانید.

7) دوغاب ریزی

پس از چسباندن کاشی ها، باید به وسیله دوغاب یا چسب مخصوص، درزهای بین کاشی ها را پر کنید.

این کار برای بالابردن کیفیت و زیبایی کاشی کاری بسیار اهمیت دارد.