اصول طراحی استخر شامل تمام نکاتی است که
باید از زمان تصمیم گیری برای ساخت تا بهره برداری از آن مدنظر قرار داد.

برخی از این اصول بنیادی هستند و سازندگان باید قبل از دست به کار شدن درباره آن ها به جمع بندی برسند.

در این مطلب قصد داریم به بررسی اصول مهم در طراحی استخر بپردازیم.

تا پایان مطلب حاضر با ما همراه باشید.

اصول طراحی استخر

فرض کنید که شما در زمینه طراحی و ساخت استخر فعالیت می کنید.

چه نکاتی را قبل از آغاز یک پروژه و در حین اجرای آن مد نظر قرار می دهید؟

مهم ترین اصول طراحی استخر را می توان با پاسخ به سؤالات زیر مشخص کرد:

  • کاربری استخر چیست؟
  • ظرفیت مد نظر برای استخر چند نفر است؟
  • از چه متریالی برای ساخت استخر استفاده می کنید؟
  • عایق بندی کف و دیواره های استخر چگونه انجام می شود؟
  • طراحی و اجرای تاسیسات مکانیکی و تامین منابع آب پایدار برای استخر چگونه صورت می گیرد؟

اگر به این سؤالات پاسخ دهید، می توانید نقشه مناسبی را برای استخر تهیه و تدوین کنید.

همچنین اجرای فرآیند ساخت استخر نیز مبتنی بر اصول منطقی صورت می گیرد.

البته نکات دیگری مانند زیبایی ظاهری استخر و محیط پیرامون آن نیز خیلی مورد توجه قرار می گیرند؛
اما معمولا این نکات را جزء اصول اساسی طراحی استخر ذکر نمی کنند.

حال نوبت به آن رسیده است که در ادامه یک به یک به سؤالات فوق پاسخ دهیم.

اصول طراحی استخر

1# تعیین کاربری استخر در اصول طراحی آن

اولین نکته در اصول طراحی استخر، تعیین کاربری آن است.

در یک دسته بندی کلی استخرها را به دو دسته خانگی و غیر خانگی تقسیم می کنند؛
اما به نظر می رسد که این تقسیم بندی چندان گواهی بر کاربرد استخرها نیست.

از جمله کاربردهای مختلفی که می توان برای یک استخر ذکر کرد، عبارت اند از:

  • شیرجه
  • شنا
  • آموزش
  • تفریح
  • درمان

تعیین کاربری در اصول طراحی استخر

هر یک از این استخرها نیاز به طراحی به شیوه ای منحصر به فرد دارند.

به عنوان مثال عمق استخر شیرجه باید حداقل 3 متر باشد.

این در حالی است که استخرهای خانگی معمولی نهایتا 30 سانتی متر تا 2 متر عمق دارند.

به عنوان مثال دیگر می توان به دمای آب اشاره کرد.

اگر استخر کاربرد درمانی داشته باشد، معمولا دمای آب در آن را بین 32 تا 35 درجه سلسیوس در نظر می گیرند.

به این ترتیب عضلات بدن افراد درون استخر به هیچ عنوان منقبض نمی شوند.

این در حالی است که دمای استخرهای شنای معمولی به مراتب کمتر در نظر گرفته می شود.

بنابراین قبل از هر چیری لازم است به این سؤال پاسخ دهید که استخر مورد نظر شما چه کاربردی دارد؟

البته این امکان وجود دارد که یک استخر به بخش های مختلفی تقسیم شود که
هر کدام به کاربرد خاصی اختصاص پیدا کند؛ اما از قبل باید این موضوع تعیین تکلیف شود.

2# مشخص کردن ظرفیت استخر در طراحی

یکی دیگر از اصول طراحی استخر تعیین حداکثر ظرفیت آن است.

احتمالا تجربه حضور در استخرهای عمومی را داشته اید که
افراد حاضر در آن ها به مراتب بیش از ظرفیت استخرها بوده اند.

بر اساس اصول استاندارد طراحی استخر، در هر استخر مساحتی به ابعاد 2.2 در 1 مترمربع برای 1 نفر در نظر گرفته می شود.

به کمک این اصل ساده ولی مهم می توانید حداکثر ظرفیت استخر و همچنین ابعاد آن را مشخص کنید.

مشخص کردن ظرفیت استخر در اصول طراحی آن

3# تعیین متریال در اصول طراحی استخر

به اعتقاد بسیاری از اهل فن، انتخاب نوع متریال در ردیف مهم ترین اصول طراحی استخر به شمار می رود.

این روزها حتما در فضای مجازی استخرهای غیر دفنی را مشاهده کرده اید که در ساخت آن ها از شیشه استفاده شده است.

این استخرها معمولا بالاتر از سطح زمین احداث می شوند.

آنچه در این مطلب مد نظر ما قرار دارد، استخرهای دفنی هستند که درون زمین ساخته می شوند.

در انتخاب مصالح مناسب برای ساخت استخر دو نکته کلیدی نقش اساسی را ایفا می کنند:

  • هزینه مصالح
  • پایداری و استحکام استخر

به طور کلی 3 نوع متریال برای ساخت استخر استفاده می شود که در ادامه آن ها را معرفی می کنیم.

1-3# بتن

استخرهای بتنی به عنوان رایج ترین مدل در انواع استخرهای دفنی در سراسر دنیا شناخته می شوند.

بتن مقاومت و پایداری بسیار زیادی دارد به همین دلیل استخرهای بتنی عمر مفید بالایی دارند.

بتن در مقایسه با وینیل که در ادامه به آن می پردازیم، هزینه اولیه بالاتری به همراه دارد؛
اما به دلیل طول عمر بالای استخرهای بتنی، در گذر زمان بهترین و مقرون به صرفه ترین گزینه به شمار می رود.

استخرهای بتنی نیاز به تعمیر و نگهداری خاصی نیز ندارند و
با رعایت چند نکته ساده می توان سلامت آن ها را برای سال های طولانی تضمین کرد.

این نوع مصالح صرفا در ساخت استخرهای با ابعاد کوچک کاربرد دارند.

استخر بتنی

2-3# فایبرگلاس

این استخرها به صورت آماده در محیط کارگاهی ساخته می شوند و به محل مورد نظر انتقال می یابند و نصب می شوند.

معمولا در ساخت استخرهای کوچک و متوسط خانگی از فایبرگلاس استفاده می شود.

هزینه اولیه فایبرگلاس در مقایسه با بتن و وینیل به مراتب بالاتر است؛
اما تعمیر و نگهداری آن هزینه چندانی به همراه ندارد.

با توجه به این که از قالب های آماده برای ساخت آن ها استفاده می شود،
دست شما برای طراحی با شکل های خاص و منحصر به فرد چندان باز نیست.

در مقابل زمان ساخت استخرهای فایبرگلاس در مقایسه با استخرهای بتنی بسیار کمتر است.

استخر فایبرگلاس

3-3# وینیل

وینیل نوعی ماده پلیمری با خواص مکانیکی ویژه است.

البته از این ماده به صورت مستقیم برای ساخت استخر استفاده نمی شود؛ بلکه نوعی روکش به حساب می آید.

معمولا با استفاده از قالب های فلزی یا پلاستیکی، بدنه و کف استخر ساخته می شود.

سپس محل احداث استخر حفاری شده و قالب در آن قرار می گیرد.

پس از آن با استفاده از وینیل سطح داخلی قالب ها کاملا اندود می شوند.

در مقایسه با بتن و فایبرگلاس، استخرهایی که با وینیل اندود می شوند، هزینه کمتری دارند.

به علاوه این که محدودیت استخرهای فایبرگلاس در طراحی و ساخت قالب های آن وجود ندارد.

البته معضل بزرگ این استخرها که باید در اصول طراحی استخر مورد توجه قرار بگیرد،
آسیب دیدن در تماس با مواد شیمیایی است.

استخر وینیل

4# اصل عایق بندی در طراحی استخر

در بحث اصول طراحی استخر، متریال مورد استفاده بیشتر ناظر به استحکام و پایداری است.

در حالی که یکی از عوامل بسیار مهم در بهره برداری از انواع استخرها، عایق بندی کامل آن هاست.

چرا که بدنه استخر در تماس دائمی با آب قرار دارد و باید به خوبی در برابر نفوذ آب مقاومت کند.

علاوه بر عایق بدنه استخر، کلیه تاسیسات مکانیکی که جریان آب را فراهم می کنند نیز باید عایق بندی شوند.

بتن مورد استفاده در ساخت استخرهای بتنی متخلخل است؛ بنابراین در حالت عادی شاهد نفوذ آب در آن ها هستیم.

برای کاهش سطح نفوذپذیری استخرهای بتنی از یک لایه چسب بتن ضد آب استفاده می شود.

این چسب باعث می شود تا سطوح متخلخل بتن تا حد زیادی پر شوند.

در نتیجه نفوذ آب در بتن کاهش پیدا می کند.

عایق بندی از اصول طراحی استخر

نوع خاصی از عایق های رطوبت در ایران تولید می شوند که اصطلاحا با نام آب بند دو جزئی شناخته می شوند.

این عایق از ترکیب پودر سیمان با رزین امولیسیونی آکریلیک به دست می آید.

بسته به شرایط استخر ممکن است از چند نوع ماده مختلف برای آب بندی استخر استفاده شود.

درنهایت با اتمام فرآیند آب بندی نوبت به نصب کاشی و سرامیک کف و دیواره های استخر می رسد.

بعد از نصب کاشی و سرامیک نیز از چسب های مخصوص برای پوشش دادن درزهای آن ها استفاده می شود.

5# تاسیسات مکانیکی در اصول طراحی استخر

یکی دیگر از مهم ترین اصول طراحی استخر مربوط به تاسیسات مکانیکی آن است.

تاسیسات مکانیکی به جریان پایدار آب با دمای مشخص و کیفیت مطلوب برای شنا کردن در استخر کمک می کند.

این را هم ببینید
آشنایی با 6 بخش اساسی تاسیسات استخر

سیستم تاسیسات مکانیکی در یک استخر از بخش های زیر تشکیل می شود:

  1. سیستم گردش آب

وظیفه اصلی سیستم تاسیسات مکانیکی در استخرها کمک به گردش آب است.

برای این منظور باید مدار گردش آب برای استخر در نظر گرفته شود.

پمپ آب نقش اصلی را در گردش آب از منبع به سمت استخر و بالعکس را دارد.

مدار گردش آب از تعداد زیادی لوله تشکیل می شود.

معمولا از فیلترهای مخصوص نیز برای تصفیه آب قبل و بعد از ورود به استخر استفاده می شود.

سیستم گردش آب در اصول طراحی استخر

  1. سیستم گرمایش و سرمایش

بسته به شرایط آب و هوایی لازم است که دمای آب استخر تغییر کند.

برای این منظور لازم است که از سیستم گرمایش و سرمایش در تاسیسات مکانیکی استخر استفاده شود.

البته اجرای این بخش به ویژه برای استخرهای خانگی اختیاری است.

معمولا از پمپ های حرارتی یا هیترها به عنوان سیستم های گرمایش و سرمایش در استخرها استفاده می شود.

سیستم گرمایش و سرمایش در طراحی استخر

  1. سیستم کنترل کیفیت آب

سلامت آب استخر برای جلوگیری از آسیب رسیدن به افراد حاضر در آن ضروری است و
جزء خطوط قرمز اصول طراحی استخر به شمار می رود.

لذا لازم است که همواره میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب به همراه سطح مواد شیمیایی موجود در آن کنترل شود.

سیستم کنترل کیفیت آب در طراحی استخر

در بسیاری از استخرها از سیستم های خودکار کنترل مواد شیمیایی برای این منظور استفاده می شود.

این سیستم ها علاوه بر پایش مواد شیمیایی در آب استخر، در صورت نیاز عملیات کلرزنی را نیز اجرا می کنند.

دانلود pdf مقاله

نظرتون درباره این مقاله چیه؟
ما رو راهنمایی کنید تا اون رو کامل تر کنیم و نواقصش رو رفع کنیم.
توی بخش دیدگاه ها منتظر پیشنهادهای فوق العاده شما هستیم.